Ο συμπαντικός επιταχυντής

Αστροφυσικοί του ΑΠΘ έλυσαν το μυστήριο για το κοσμικό πρωτότυπο της μηχανής του CERN

Ρεπορτάζ
Μαρία Μαθιοπούλου
Απάντηση σε ένα ερώτημα που απασχολούσε επί χρόνια τη διεθνή επιστημονική κοινότητα έδωσε ερευνητική ομάδα του ΑΠΘ, που ασχολείται με την αστροφυσική πλάσματος και υψηλών ενεργειών.


Συγκεκριμένα, η ομάδα, που αποτελείται από τον καθηγητή του Τμήματος Φυσικής Λουκά Βλάχο, τον ερευνητή δρα Heinz Isliker και τον υποψήφιο διδάκτορα Θεόφιλο Πισόκα, ανακάλυψε ότι η θέρμανση και η επιτάχυνση των σωματιδίων, που συνήθως συνδέονται με εκρηκτικά φαινόμενα ή αστροφυσικές ροές σε διαστημικά αντικείμενα, οφείλονται στην αλληλεπίδρασή τους με τα τυρβώδη μαγνητικά και ηλεκτρικά πεδία που προκαλούν τα εκρηκτικά φαινόμενα ή αστροφυσικές ροές μεγάλης κλίμακας. Ανακάλυψε έτσι έναν νέο κοσμικό επιταχυντή, την τύρβη. 


«Οπως έχουμε επιταχυντές στη Γη, βλέπε CERN, έτσι και το σύμπαν είναι ένας πολύ αποτελεσματικός επιταχυντής φορτισμένων σωματιδίων.

 Το ερώτημα που μας απασχολούσε ήταν πώς επιταχύνει το σύμπαν.


Η απάντηση που δώσαμε ήταν πως, όταν έχουμε εκρηκτικά φαινόμενα στην αστροφυσική, δημιουργείται η τύρβη, κάτι σαν αυτό που βλέπουμε όταν ανακατεύουμε δυνατά τον καφέ ή αυτό που δημιουργείται πίσω από τις τουρμπίνες των αεροπλάνων.


Μέσω της τύρβης η ενέργεια από τις εκρήξεις μεταφέρεται στα σωματίδια, τα οποία φτάνουν σε εμάς, στην ατμόσφαιρα της Γης, ως ακτίνες Χ και Γ, ως κοσμικές ακτίνες» εξηγεί στη «δημοκρατία» ο κ. Βλάχος. 


Σύμφωνα με τον ίδιο, τα τυρβώδη ισχυρά ηλεκτρομαγνητικά πεδία είναι μια πολύ κοινή κατάσταση στο Διάστημα, που οδηγείται από αστροφυσικές εκρήξεις ή ροές και συνδυάζει δύο μηχανισμούς επιτάχυνσης φορτίων που προτάθηκαν αρχικά από τον διακεκριμένο Ιταλό αστροφυσικό Ενρίκο Φέρμι στις αρχές του 1950.


«Πιστεύουμε ότι η τύρβη είναι ένας νέος και πολύ αποτελεσματικός μηχανισμός επιτάχυνσης και θέρμανσης του διαστημικού ιονισμένου αερίου.


Ένα ενδιαφέρον μέρος αυτής της μελέτης είναι ότι η συνέργεια της στοχαστικής και συστηματικής επιτάχυνσης στα τυρβώδη ηλεκτρομαγνητικά πεδία έχει πολλές ομοιότητες με τον πιο γνωστό κοσμικό επιταχυντή, που είναι τα κρουστικά κύματα...» σημειώνει.


Η επιστημονική ανακάλυψη δημοσιεύτηκε στην τελευταία έκδοση του έγκριτου διεθνούς περιοδικού «The Astrophysical Journal».

www.dimokratianews.gr