Σάββατο 8 Αυγούστου 2020

Πολεμικό Ναυτικό: Η περίπτωση των ιταλικών φρεγατών FREMM και των FFG(X)

Οι FREMM (Frégate européenne multi-mission στα γαλλικά ή Fregata europea multi-missione στα ιταλικά) είναι ένα κοινό ναυπηγικό πρόγραμμα μεταξύ της Γαλλίας (Naval Group) και της Ιταλίας (Fincantieri). Στη Γαλλία τα πλοία είναι γνωστά ως κλάση «Aquitaine», ενώ στην Ιταλία είναι γνωστά ως κλάση «Bergamini».


Εκτός από τη Γαλλία και την Ιταλία οι FREMM έχουν επιλεγεί από το Μαρόκο (ένα πλοίο) και την Αίγυπτο (τρία πλοία, εκ των οποίων ένα αποκτήθηκε κατόπιν παραγγελίας και δύο αποκτήθηκαν μεταχειρισμένα από την Ιταλία).

Επίσης, μια έκδοση της FREMM είναι και οι φρεγάτες FFG(X), σχεδίαση η οποία επικράτησε στο σχετικό διαγωνισμό του Αμερικανικού Ναυτικού.

Οι FREMM έχουν αναπτυχθεί στην έκδοση ανθυποβρυχιακού πολέμου, γενικών καθηκόντων και αντιαεροπορικής άμυνας περιοχής (ειδικά για τη Γαλλία, ως FREDA ή FREgates de Défense Aériennes).

Αρχικά η Γαλλία θα ναυπηγούσε 17 πλοία για την αντικατάσταση των κορβετών κλάσης «D’ Estienne d’ Orves» και των φρεγατών κλάσης «Tourville» και «Georges Leygues» και η Ιταλία δέκα (10) πλοία για την αντικατάσταση των φρεγατών κλάσης «Maestrale» και «Lupo».

Τελικά η Γαλλία ναυπήγησε οκτώ (8) πλοία (έξι ανθυποβρυχιακού ρόλου και δύο αντιαεροπορικής άμυνας περιοχής), ενώ η Ιταλία ναυπήγηση δέκα (10) πλοία (έξι γενικών καθηκόντων και τέσσερα ανθυποβρυχιακού ρόλου), εκ των οποίων δύο (2) πούλησε στην Αίγυπτο.

Για τη ναυπήγηση των δέκα (10) FREMM η Ιταλία είχε προϋπολογίσει το ποσό των € 5,9 δισεκατομμυρίων (€ 590 εκατομμύρια, χωρίς όπλα και υποστήριξη).

Το σχετικό συμβόλαιο του Απριλίου 2013, για τη ναυπήγηση της 9ης και 10ης FREMM (που τελικά θα πάρει η Αίγυπτος) ήταν της τάξεως των € 1,528 δισεκατομμυρίων, χωρίς να διευκρινιστεί αν στο ποσό περιλαμβάνονται τα όπλα και η υποστήριξη.

Ομοίως, δεδομένου ότι η Αίγυπτος θα καταβάλει € 1,2 δισεκατομμύρια για τα δύο (2) πλοία, επίσης δεν μπορεί να διευκρινιστεί αν στην τιμή περιλαμβάνονται όπλα και υποστήριξη.

Να σημειωθεί επίσης ότι το 2008 το Μαρόκο υπέγραψε συμβόλαιο για τη ναυπήγηση μιας FREMM, έναντι € 470 εκατομμυρίων, χωρίς όπλα και υποστήριξη, αλλά με τον εκτοξευτή Sylver A70, αντί του A50 που ενσωματώνουν οι ιταλικές FREMM.

Οι FREMM δεν είναι άγνωστες στην Ελλάδα και το Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ). Τον Ιανουάριο του 2009 είχε ανακοινωθεί η επιλογή των FREMM, στο πλαίσιο ενός προγράμματος ναυπήγησης έξι (6) φρεγατών για την αντικατάσταση ισάριθμων αναβαθμισμένων Standard με κόστος € 2,5 δισεκατομμύρια (€ 416,7 εκατομμύρια ανά πλοίο, χωρίς όπλα και υποστήριξη), σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής.

Ωστόσο, το 2010 ξέσπασε οικονομική κρίση στην Ελλάδα και το πρόγραμμα τροποποιήθηκε με τη ναυπήγηση δύο (2) φρεγατών και δικαίωμα προαίρεσης ναυπήγησης άλλων τεσσάρων (4).

Σύμφωνα με τα τότε δημοσιεύματα του ελληνικού αμυντικού τύπου η Γαλλία είχε προσφέρει και μια περίοδο χάριτος, ως προς την αποπληρωμή, διάρκειας πέντε (5) ετών.
Τελικά, λόγω των δυσμενών οικονομικών συνθηκών στη χώρα το πρόγραμμα ναυάγησε οριστικά.

Τον Ιανουάριο του 2018 η εφημερίδα «Η Καθημερινή» δημοσίευσε την είδηση ότι Αθήνα και Παρίσι συζητούν για τη ναυπήγηση δύο (2) FREMM με δικαίωμα προαίρεσης για άλλες δύο (2).

Τον Απρίλιο του 2018 ο τότε Υφυπουργός Άμυνας, Φώτης Κουβέλης, είχε ανακοινώσει, στη διάρκεια τηλεοπτικής του συνέντευξης, ότι Ελλάδα και Γαλλία έχουν συμφωνήσει για πενταετή μίσθωση  δύο (2) FREMM του Γαλλικού Ναυτικού με τα πλοία να έρχονται στην Ελλάδα τον Αύγουστο του 2018.
Τελικά, στις 25 Απριλίου, ο τότε Υπουργός Άμυνας, Πάνος Καμμένος, δήλωσε ότι δεν υφίσταται τέτοιο πρόγραμμα.
Στη συνέχεια το ενδιαφέρον του ΠΝ στράφηκε και παραμένει στις Belh@rra.

Συνολικά η Ιταλία ναυπήγησε δέκα (10) FREMM, εκ των οποίων δύο (2) συμφώνησε να πωλήσει στην Αίγυπτο έναντι € 1,2 δισεκατομμυρίων.

Η πρώτη ιταλική FREMM (F-590 «Carlo Bergamini») ξεκίνησε να ναυπηγείται το Φεβρουάριο του 2008, καθελκύστηκε τον Ιούλιο του 2011 και εντάχθηκε στον Ιταλικό Στόλο τον Μάιο του 2013.

Οι επόμενες οκτώ (8) εντάχθηκαν σε υπηρεσία σταδιακά, από το Δεκέμβριο 2013 μέχρι και τον Ιούνιο του 2020, ενώ η δέκατη και τελευταία ιταλική FREMM αναμένεται να ενταχθεί σε υπηρεσία τον Απρίλιο του 2021.

Οι δύο (2) ιταλικές FREMM, τις οποίες θα παραλάβει η Αίγυπτος, έναντι € 1,2 δισεκατομμυρίων, είναι της έκδοσης γενικών καθηκόντων και πρόκειται για τα δύο (2) νεότερα πλοία F-598 «Spartaco Schergat» (με ένταξη σε υπηρεσία τον Ιούνιο του 2020) και F-599 «Emilio Bianchi» με αναμενόμενη ένταξη σε υπηρεσία τον Απρίλιο του 2021, πιθανότατα θα παραδοθεί απευθείας στην Αίγυπτο).

Το εκτόπισμα των ιταλικών FREMM είναι περί τους 6.500 τόνους (με πλήρη φόρτο), ενώ οι διαστάσεις τους είναι (μήκος x πλάτος x βύθισμα) 144 μέτρα x 19,7 μέτρα x 5,1 μέτρα.

Οι ελάχιστες απαιτήσεις επάνδρωσης είναι 145 άτομα με μέγιστο πλήρωμα τα 200 άτομα.

Ενσωματώνουν σύστημα πρόωσης CODLAG (Combined Diesel-Electric and Gas), με έναν (1) στροβιλοκινητήρα LM2500+G4 μέγιστης ισχύος 42.913 ίππων, δύο (2) ηλεκτροκινητήρες των μέγιστης ισχύος 2.950 ίππων έκαστος, τέσσερις (4) γεννήτριες πετρελαίου μέγιστης ισχύος 2,15 MWe (Megawatt Electric) έκαστη (για τα δύο πρώτα πλοία) και μέγιστης ισχύος 2,8 MWe (από το τρίτο πλοίο και μετά) και έναν (1) προωθητήρα πλώρης μέγιστης ισχύος 1.341 ίππων.

Μέχρι την ταχύτητα πλεύσης (που στην περίπτωση των ιταλικών FREMM είναι οι 16 κόμβοι ή τα 30 χιλιόμετρα την ώρα), οι προπέλες των πλοίων κινούνται από τους ηλεκτροκινητήρες, στους οποίους παρέχουν ενέργεια οι γεννήτριες πετρελαίου.

Για ταχύτητες άνω των 16 κόμβων και μέχρι τη μέγιστη ταχύτητα, που είναι οι 27 κόμβοι (50 χιλιόμετρα την ώρα), ενεργοποιείται ο στροβιλοκινητήρας.

Με ταχύτητα πλεύσης 15 κόμβους (28 χιλιόμετρα την ώρα) η μέγιστη εμβέλεια των πλοίων είναι της τάξεως των 6.000 ναυτικών μιλίων (11.112 χιλιομέτρων) ή 45 ημέρες συνεχούς παρουσίας στη θάλασσα, χωρίς την ανάγκη ανεφοδιασμού.

Ο κύριος αισθητήρας του πλοίου είναι το ραντάρ, τεχνολογίας AESA, Kronos Naval της Leonardo μέγιστης εμβέλειας 250 χιλιομέτρων και δυνατότητας ανίχνευσης έως και 300 στόχους ταυτόχρονα.

Το ραντάρ, γνωστό και ως MFRA (Multi-Functional Radar Active) αποτελεί εξέλιξη του ραντάρ EMPAR (European Multifunction Phased Array Radar) της Selex, η οποία εξαγοράστηκε από τη Leonardo.

Για πλήρη εικόνα του εξοπλισμού των ιταλικών FREMM παραθέτουμε δύο (2) φωτογραφίες από την έγκυρη ιστοσελίδα «Naval Analyses» (οι φωτογραφίες προέρχονται από το Ιταλικό Ναυτικό ενώ οι επεξηγηματικές προσθήκες είναι του συντάκτη D-Mitch).

Αναλυτικά ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός και ο οπλισμός των ιταλικών FREMM της έκδοσης γενικών καθηκόντων (© D-Mitch, Naval Analyses).
Αναλυτικά ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός και ο οπλισμός των ιταλικών FREMM της έκδοσης ανθυποβρυχιακού πολέμου (© D-Mitch, Naval Analyses).
Ο οπλισμός των ιταλικών FREMM διαφέρει ελαφρά μεταξύ της έκδοσης γενικών καθηκόντων και ανθυποβρυχιακού πολέμου.

Οι φρεγάτες ανθυποβρυχιακού πολέμου ενσωματώνουν δύο (2) πυροβόλα OTO Melara των 76/62 χιλιοστών με το σύστημα Davide (Strales), το σύστημα καθοδήγησης RFGS (Radio Frequency Guidance System) και την ικανότητα βολής κατευθυνόμενων βλημάτων DART (Driven Ammunition Reduced Time of flight) εναντίων στόχων επιφανείας και αέρος (αποστολές CIWS) σε αποστάσεις μέχρι 16 χιλιόμετρα ή 6 χιλιόμετρα εναντίων βλημάτων κατά πλοίων.

Στην έκδοση γενικών καθηκόντων το ένα (1) πυροβόλο των 76/62 χιλιοστών έχει αντικατασταθεί από το πυροβόλο OTO Breda των 127/64 χιλιοστών με ικανότητα βολής κατευθυνόμενων βλημάτων.

Και οι δύο (2) εκδόσεις ενσωματώνουν και από δύο (2) τηλεχειριζόμενους πύργους με πυροβόλα KBA των 25 χιλιοστών.

Η αντιαεροπορική άμυνας των πλοίων βασίζεται σε έναν (1) εκτοξευτή 16 θέσεων Sylver A50 για βλήματα Aster-30 και Aster-15, μέγιστου βεληνεκούς άνω των 100 και 30 χιλιομέτρων αντίστοιχα, με δυνατότητα τοποθέτησης και άλλων 16 θέσεων.

Στον τομέα των βλημάτων κατά πλοίων οι Ιταλοί έχουν επιλέξει τα βλήματα Otomat Mk.2/A (Otomat Mk.2 Block.IV) μέγιστου βεληνεκούς άνω των 180 χιλιομέτρων.

Επίσης, τα πλοία ενσωματώνουν και δύο (2) τριπλούς εκτοξευτές τορπιλών B-515/3 για τορπίλες τύπου MU-90 Impact, ενώ επικουρικά η έκδοση ανθυποβρυχιακού πολέμου ενσωματώνει και τέσσερα (4) βλήματα MILAS (έκδοση του Otomat Mk.2, εξειδικευμένη στον ανθυποβρυχιακό πόλεμο, με ικανότητα άφεσης μιας τορπίλης σε απόσταση 5-35 χιλιομέτρων από το πλοίο).

Τέλος, από το 2017 και μετά τα πλοία εφοδιάστηκαν και με δύο (2) ακουστικά κανόνια CS-424.

Το ελικοδρόμιο τους μπορεί να υποστηρίξει ελικόπτερα κατηγορίας NH-90 ή AW-101 Merlin.

Τον Μάιο του 2020 έγινε γνωστό ότι η Fincantieri και η FREMM επικράτησαν στον διαγωνισμό του Αμερικανικού Ναυτικού για το πρόγραμμα νέας φρεγάτας FFG(X).

Σύμφωνα με το ισχύον χρονοδιάγραμμα το πρώτο πλοίο θα πρέπει να παραδοθεί στο Αμερικανικό Ναυτικό τον Ιούλιο του 2026, ενώ ο χρόνος ολοκλήρωσης της κατασκευής μιας FFG (X) δεν θα πρέπει να ξεπερνά τους 48 μήνες.

Το συμβόλαιο ναυπήγησης της δεύτερης φρεγάτας θα υπογραφεί τον Απρίλιο του 2021 και το πλοίο θα παραδοθεί 66 μήνες μετά, δηλαδή τον Οκτώβριο του 2026.

Το κόστος της πρώτης FFG(X) έχει προϋπολογιστεί στα $ 1,28 δισεκατομμύρια, ενώ αυτό της δεύτερης φρεγάτας στα $ 1,05 δισεκατομμύρια.

Το κόστος της τρίτης φρεγάτα, το συμβόλαιο ναυπήγησης της οποία θα υπογραφεί το 2022, αναμένεται να είναι κάτω του $ 1 δισεκατομμυρίου.

Συνολικά το κόστος ναυπήγησης 20 FFG(X) δεν θα πρέπει να ξεπεράσει τα $ 19,81 δισεκατομμύρια (€ 17,85 δισεκατομμύρια).

Ψηφιακή απεικόνιση των νέων φρεγατών FFG(X) του Αμερικανικού Ναυτικού, οι οποίες βασίζονται στις FREMM.
Οι FFG(X) θα έχουν μήκος 151,18 μέτρα και πλάτος 19,81 μέτρα. Τα πλοία θα έχουν σύστημα κάθετης εκτόξευσης βλημάτων Mk.41 VLS, τουλάχιστον 32 θέσεων, για χρήση βλημάτων Standard Missile-2 (SM-2) Block IIIC ή RIM-162 Evolved SeaSparrow Missiles (ESSM). Σε κάθε κελί του Mk.41 μπορούν να φέρονται ένας (1) SM-2 ή τέσσερις RIM-162 ESSM.

Επίσης τα πλοία θα ενσωματώνουν το σύστημα εγγύς άμυνας RAM με 21 βλήματα. 

Το σύστημα διαχείρισης μάχης των FFG(X) θα είναι το COMBATSS-21, βασισμένο στο AEGIS, και το σύστημα CEC (Cooperative Engagement Capability), που έχει προηγμένες ικανότητες διεξαγωγής επιχειρήσεων επιφανείας και ανθυποβρυχιακού πολέμου, και το ραντάρ έρευνας αέρος EASR (Enterprise Air Surveillance Radar) της Raytheon τεχνολογίας AESA.

Το AN/SPY-6(V)3 EASR είναι ένα εξαιρετικά προηγμένο ραντάρ αντιμετώπισης απειλών αέρος που θα φέρουν και τα νέα αμερικανικά αεροπλανοφόρα.

Το AN/SPY-6(V)3 είναι κατάλληλο για την αντιμετώπιση όλων των απειλών αέρος όπως είναι τα βαλλιστικά όπλα, οι πύραυλοι τεχνολογίας Cruise, τα βλήματα κατά πλοίων, αεροσκάφη, UAV κ.ά. Επιπροσθέτως, διαθέτει και ικανότητες ηλεκτρονικού πολέμου με δυνατότητα υποκλοπών και παρεμβολών.

Τα πλοία επίσης θα φέρουν το ραντάρ έρευνας επιφανείας AN/SPS-73(V)18. Η ανθυποβρυχιακή σουίτα του πλοίου θα περιλαμβάνει:
Σόναρ τρόπιδας AN/SLQ-61 καθώς και σόναρ μεταβλητού βάθους AN/SQS-62 με όλα τα δεδομένα να καταλήγουν και να αναλύονται από το τακτικό σύστημα ανθυποβρυχιακού πολέμου AN/SQQ-89F, το οποίο, μέσω συστήματος ζεύξης δεδομένων, θα μπορεί να δεχθεί δεδομένα και από εξωγενή συστήματα όπως είναι τα ελικόπτερα ή τα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας.

Το ελικοδρόμιο των FFG(X) θα να μπορεί να υποστηρίξει ελικόπτερα τύπου MH-60R SeaHawk και UAV τύπου MQ-8C FireScout.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως στη διαμόρφωση που έχει επιλέξει το Αμερικανικό Ναυτικό τα πλοία θα φέρουν 16 βλήματα κατά πλοίων τύπου NSM (Naval Strike Missile). Το πυροβόλο που έχει επιλεγεί είναι το Mk.110 των 57 χιλιοστών.

Επίσης υπάρχει πρόβλεψη και για την εγκατάσταση λέιζερ ισχύος 150 kW. Το σύστημα πρόωσης των πλοίων είναι τύπου CODLAG με ικανότητα ανάπτυξης μέγιστης ταχύτητας 27 κόμβων (50 χιλιομέτρων την ώρα).

Με ταχύτητα πλεύσης 16 κόμβους (30 χιλιόμετρα την ώρα), η εμβέλεια του πλοίου ανέρχεται στα 6.000 ναυτικά μίλια (11.112 χιλιόμετρα).

Συγκριτικά με την αμερικανική πρόταση των MMSC (Multi-Mission Surface Combatant), η οποία προέρχεται από την σχεδίαση LCS (Littoral Combat Ship), άποψη μας είναι ότι αν και εφόσον το ΠΝ επιλέξει τελικά αμερικανικές φρεγάτες, τότε αυτές θα πρέπει να είναι η FFG(X) και όχι η MMSC.

Οι FFG(X) ενσωματώνουν νέες τεχνολογίες, που ικανοποιούν τις ανάγκες και τις επιχειρησιακές απαιτήσεις του ΠΝ, ενώ υπάρχει και το στοιχείο της χρηματοδότησης μέσω προγράμματος FMS (Foreign Military Sales).

Όχι ότι τα πλοία είναι φθηνά (€ 900 εκατομμύρια περίπου ανά πλοίο μαζί με τα όπλα, την εκπαίδευση, το κόστος δημιουργίας των αναγκαίων υποδομών και την υποστήριξη), αλλά σίγουρα είναι ικανότερα και καλύτερα των MMSC ή των LCS, ενώ ενσωματώνουν και μεγαλύτερο φόρτο μάχης.

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια: