H αιγυπτιακή Φ/Γ SHARM EL-SHEIK παραβεβλημένη στη τουρκική Φ/Γ GAZİANTEP μετά την άσκηση DOSTLUK DENİZİ-11
Η Ανατολική Μεσόγειος αποτελεί μια περιοχή με έντονη διαχρονική κινητικότητα, όπου το σκηνικό της παγκόσμιας γεωπολιτικής παρέμβασης παρέμεινε πάντα σταθερό, αλλάζοντας μόνο τους πρωταγωνιστές του.
Τη θέση των προηγούμενων πρωταγωνιστών, όπως του Βυζαντίου, της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, των Βενετών και των Οθωμανών, πήραν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Μεγάλη Βρετανία, η Ρωσία, η Γαλλία, το Ισραήλ, η Κίνα και η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εντούτοις, οι αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν αναβαθμίσει έτι περαιτέρω την ιστορική γεωπολιτική και γεωστρατηγική αξία της Ανατολικής Μεσογείου και διαφαίνεται ότι δεν είναι δυνατόν μια μόνο παγκόσμια δύναμη να κυριαρχήσει στο σύνολο της εν λόγω περιοχής.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα και την Κύπρο θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ακόμη ένας παράγοντας με ιδιάζουσες γεωοικονομικές, γεωπολιτικές, γεωπολιτιστικές και γεωστρατηγικές διαστάσεις.
Πρόκειται δηλαδή για την Τουρκία, η οποία έχει αναθεωρήσει το ρόλο που επιθυμεί να διαδραματίσει στην Ανατολική Μεσόγειο και εστιάζεται σε μια νέα στρατηγική και σχεδιασμούς για τις ενδεχόμενες μελλοντικές εξελίξεις.
Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί εδώ ότι το 2012, σύμφωνα με εκτιμήσεις Τούρκων αναλυτών, θα είναι πολύ δύσκολο για την εξωτερική πολιτική της Άγκυρας αναφορικά με τις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί δημοσίευμα της εφημερίδος Zaman/1-1-2012, όπου ο Τούρκος αρθρογράφος Selçuk Gültaşli αναγράφει τα εξής: «Αναφορικά με τις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας το 2011 ήταν τόσο κακό όσο και το 2010.
Ωστόσο, υπάρχει ένα πολύ μεγάλο ενδεχόμενο το 2012 να είναι ακόμη χειρότερο.
Το δεύτερο εξάμηνο του 2012 θα είναι μία πολύ κρίσιμη περίοδος καθότι οι Ελληνοκύπριοι θα αναλάβουν την προεδρεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όταν οι δύο παλαιοί συναγωνιστές στην Κύπρο, ο Δημήτρης Χριστόφιας και ο Mehmet Ali Talat δεν συμφώνησαν για την επίλυση (του κυπριακού) ο Talat έχασε τις εκλογές.
Στη συνέχεια στη θέση του Talat ήρθε ο Derviş Eroğlu, ο οποίος ως γνωστόν ασπάζεται την πολιτική του Denktaş, με αποτέλεσμα να μειωθούν έτι περαιτέρω οι ελπίδες για επίλυση του προβλήματος.
Οι επαφές μεταξύ των δύο πλευρών έχουν γίνει πολύπλοκες και δαιδαλώδεις, αφενός λόγω των ερευνών φυσικού αερίου που άρχισαν οι Ελληνοκύπριοι στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, αφετέρου λόγω της σκληρής αντίδρασης της Τουρκίας.
Οι ηγέτες των ευρωπαϊκών κρατών στη σύνοδο του Δεκεμβρίου παρείχαν πολύ ισχυρή υποστήριξη στους Ελληνοκύπριους για το θέμα του φυσικού αερίου.
Για το λόγο αυτό υπάρχει απαισιοδοξία για την επίτευξη αποτελέσματος από τις διαπραγματεύσεις για τη Κύπρο.
Ουσιαστικά η μεγάλη κρίση θα αρχίσει την 1η Ιουλίου του 2012 που οι Ελληνοκύπριοι θα αναλάβουν την προεδρεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεδομένου ότι η Τουρκία ανακοίνωσε ότι από την 1η Ιουλίου θα αναστείλει για 6 μήνες τις σχέσεις της με την Ευρώπη….».
Επίσης, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Milliyet/2-1-2012, σε περίπτωση που δεν επιλυθεί το κυπριακό εντός του 2012, οι Τουρκοκύπριοι προσανατολίζονται στην αλλαγή του ονόματος του ψευδοκράτους είτε σε «Τουρκικό Κράτος Βόρειας Κύπρου» είτε σε «Τουρκικό Κράτος Κύπρου».
Τα στοιχεία αυτά, σε συνδυασμό με την απουσία του θέματος της Κύπρου από την ανακοίνωση της συνεδρίασης του τουρκικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας στις 28-12-2011, ειδικά σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η Άγκυρα πιθανόν θα προβεί σε κάποια ενέργεια αιφνιδιασμού της ελληνικής και ελληνοκυπριακής πλευράς.
Η Άγκυρα επιστράτευσε Τούρκους επιστήμονες για την υποστήριξη της στρατηγικής και των σχεδιασμών της
Πέραν των πυκνών διπλωματικών διεργασιών και επαφών, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σε συνεργασία με το Γενικό Επιτελείο Ενόπλων Δυνάμεων έχει καθορίσει Τούρκους επιστήμονες, οι οποίοι παρουσιάζουν τα προβλήματα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, τις τουρκικές θέσεις και το δίκαιο της θάλασσας στα πλαίσια διεξαγωγής συνεδρίων, σεμιναρίων, ημερίδων κ.λπ. στα μεγάλα αστικά κέντρα της Τουρκίας και των κατεχομένων.
Μεταξύ των επιστημόνων αυτών περιλαμβάνεται ο Salih Saner καθηγητής στο πανεπιστήμιο των κατεχομένων της Κύπρου, ο Ali Karamahmut διαλέκτης στις τουρκικές Ακαδημίες Πολέμου, ο Ömer Şahintürk σημαντικό στέλεχος του τουρκικού Γεωλογικού Φορέα, ο καθηγητής Sertaç Hami Başeren του πανεπιστημίου της Άγκυρας κ.λπ.
Ειδικά, για τον καθηγητή Sertaç Hami Başeren γίνεται εκτενής αναφορά στο βιβλίο του συντάκτη του παρόντος άρθρου με τίτλο:
«Η γεωπολιτική στρατηγική και η στρατιωτική ισχύς της Τουρκίας», εκδόσεις Τουρίκη (σελίδες 93-96), δεδομένου ότι έχει συντάξει μια μελέτη για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Τουρκίας.
Η μελέτη αυτή αρχικά δημοσιεύθηκε στο περιοδικό των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων τον Ιούλιο του 2007 και στη συνέχεια οι χάρτες, που περιλαμβάνονται σε αυτήν, δημοσιεύονται κατ’ επανάληψη από τον τουρκικό τύπο.
Επίσης, σε δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας Sabah/6-10-2011 αναγράφεται πρόταση του εν λόγω καθηγητή για μεταφορά του παράνομου ορίου της τουρκικής υφαλοκρηπίδας με την αντίστοιχη του ψευδοκράτους στην Κύπρο, στο μεσημβρινό 32ο 16΄ 18΄΄ (βλ. τουρκικό χάρτη Νο 1).
Στη συνέχεια, το δημοσίευμα της παραπάνω εφημερίδας αναγράφει τα ακόλουθα: «…Σύμφωνα με τον καθηγητή Başeren, με την χάραξη του παραπάνω ορίου, η Τουρκία θα δείξει ότι δεν αστειεύεται.
Επίσης, θα αποκοπεί η γεωγραφική σχέση (διασύνδεση, επαφή) μεταξύ Ελλάδος και “Νότιας Κύπρου”…. Στην Ανατολική Μεσόγειο περιμένουμε με υπομονή.
Άραγε τι είναι αυτό που κρατά το χέρι μας;
Γιατί δεν ολοκληρώνουμε τη συμφωνία για την περιοχή που περικλείει το μεσημβρινό 32ο 16΄18΄΄;…. O καθηγητής Başeren είναι πολύ ξεκάθαρος τονίζοντας τα εξής: Με την “Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου” πρέπει να χαράξουμε όρια.
Η “Νότια Κύπρος” εάν ξεφύγει από το τραπέζι (των διαπραγματεύσεων) θα έχουμε την τύχη να λάβουμε άλλα μέτρα.
Θα μπορέσουμε να αναλάβουμε (προσαρτήσουμε) ένα μικρό κομμάτι επικράτειας από την “Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου”. Στο νησί, το κομμάτι αυτό θα γίνει έδαφος της Τουρκίας.
Για την Ελληνοκυπριακή πλευρά αυτό θα είναι ένα σοβαρό μέτρο. Στις δημοκρατίες δεν εξαντλούνται οι διέξοδοι. Και στην Ανατολική Μεσόγειο επίσης δεν θα εξαντληθεί η διέξοδος.»
Τονίζεται ιδιαίτερα, ότι η πρόταση του Başeren για μεταφορά του προαναφερθέντος ορίου της υφαλοκρηπίδας φαίνεται να έτυχε αποδοχής από την τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά, αν λάβουμε υπόψη το χάρτη (Νο 2) που επισυνάφθηκε στην εφημερίδα της κυβερνήσεως του ψευδοκράτους στις 23-11-2011, αναφορικά με τη συμφωνία Ερευνών Πετρελαίου και Κοινής Παραγωγής μεταξύ της Ανώνυμης Τουρκικής Εταιρείας Πετρελαίου (TPAO) και του ψευδοκράτους.
Συνακόλουθα δε, κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί ότι η παράγραφος 4 της εν λόγω συμφωνίας αναγράφει ότι, οι Τουρκοκύπριοι έχουν νόμιμα, ισότιμα και αναπόσπαστα δικαιώματα εφ’ όλης της υφαλοκρηπίδας της νήσου και σημειώνεται ότι δεν θα αρκεσθούν μόνο στα δικαιώματα που προσπορίζονται από τη συμφωνία που υπέγραψαν με την Τουρκία. Εξάλλου, αυτό αποτυπώνεται με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο στον χάρτη Νο 2, όπου παρουσιάζονται οι περιοχές στις οποίες το ψευδοκράτος εκχώρησε παράνομα στην ΤΡΑΟ το δικαίωμα για έρευνες πετρελαίου.
Είναι προφανές λοιπόν, ότι οι Τούρκοι, εμμέσως, εκβιάζουν την Κυπριακή Δημοκρατία να μην προχωρήσει σε νέες γεωτρήσεις στην περιοχή, γεγονός που επιβεβαιώνεται με αρκετή σαφήνεια και από δημοσιεύματα των παρακάτω τουρκικών εφημερίδων:
• Sabah/20-12-2011: «Η ΤΡΑΟ πραγματοποιεί έρευνες πετρελαίου στην Α.Ο.Ζ. της Τουρκίας και προσπαθεί να πραγματοποιήσει γεώτρηση νότια της Κύπρου.
Στα πλαίσια της συμφωνίας ΤΡΑΟ-“Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου”, οι περιοχές για τις οποίες έχουν εκδοθεί άδειες συμπίπτουν σε μεγάλο ποσοστό με αυτές της “Νότιας Κύπρου” (σ.σ. εννοεί της Κυπριακής Δημοκρατίας).
Επομένως, εάν κλιμακωθεί η κρίση λόγω των γεωτρήσεων, η Τουρκία θα δρομολογήσει τις διαδικασίες για γεώτρηση επικαλούμενη τα δικαιώματα της σε όλη την περιοχή, όπου η “Νότια Κύπρος” πραγματοποιεί έρευνες φυσικού αερίου.»
• Milliyet/27-12-2011: «Οι Ελληνοκύπριοι και η Τουρκία επισημοποίησαν τους χάρτες τους στην Ανατολική Μεσόγειο. Το επόμενο έτος (2012) θα υπάρξει ένταση στο νότο λόγω του φυσικού αερίου.
Η ΤΡΑΟ κατένειμε τα πεδία ερευνών της σε 7 περιοχές, στις οποίες εδόθησαν οι ονομασίες A, B, C, D, E, F και G. To “Ελληνοκυπριακό Τμήμα” κατένειμε τις περιοχές του σε 13 οικόπεδα, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων συμπίπτει με τις περιοχές που η ΤΡΑΟ έχει λάβει άδειες ερευνών (βλ. τουρκικό χάρτη 3).
H πραγματοποίηση ερευνών και από τις δύο πλευρές στην ίδια περιοχή θα μισανοίξει την πύλη για μια νέα κρίση. Εάν υπάρξει πρόβλημα θα ενεργοποιηθούν οι πολιτικοί.
Σε περίπτωση που βρεθεί πετρέλαιο ή και φυσικό αέριο και αρχίσει η γεώτρηση, τότε οι κυβερνήσεις θα αποφασίσουν για το τι μέλλει γενέσθαι.»
Επιπρόσθετα, ο καθηγητής Başeren, στις διαλέξεις του, παρουσιάζει τη Στρατηγική Ερευνών Πετρελαίου στην Ανατολική Μεσόγειο [(Doğu Akdeniz Petrol Arama Stratejileri (DAPAS)] και τονίζει ότι η μη οριοθέτηση της Τουρκικής Α.Ο.Ζ. και υφαλοκρηπίδας σύμφωνα με το χάρτη Νο 1 δημιουργεί τα ακόλουθα προβλήματα:
• Εγκλείεται (φράσσεται) ο χερσαίος χώρος της Τουρκίας και παρεμποδίζεται το δικαίωμά της για πρόσβαση στις θαλάσσιες περιοχές που ευρίσκονται εμπρός από αυτόν.
• Κλείνει η είσοδος στο λιμένα της Αττάλειας (Antalya) που αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά λιμάνια της Ανατολικής Μεσογείου.
• Παρεμποδίζονται οι θαλάσσιες μεταφορές της Τουρκίας στον άξονα Ανατολή-Δύση.
• Δημιουργούνται προβλήματα άμυνας και ασφάλειας.
• Οι ακτές της Τουρκίας που έχουν μέτωπο στην Ανατολική Μεσόγειο αρχίζουν από το Gazipasa της Αττάλειας (Antalya), φθάνουν μέχρι το Αιγαίο και έχουν μήκος 290 χλμ.
Οι αντίστοιχες ακτές της Κυπριακής Δημοκρατίας, που έχουν μέτωπο στην ίδια περιοχή, έχουν μήκος 25 μίλια.
Ακολούθως, παρατίθεται το κείμενο μιας εκ των διαλέξεων που πραγματοποίησε ο Başeren, στις 5-11-2009 στο πανεπιστήμιο ΑΤΙLΙΜ της Άγκυρας:
«Η Ανατολική Μεσόγειος αποτελεί ένα επίκαιρο και σημαντικό ζήτημα. Στην περιοχή που αποκαλούμε Ανατολική Μεσόγειο η Τουρκία θα μπορέσει να έχει την κυριότητα περίπου του 1/3 των θαλασσίων περιοχών και ίσως ακόμη περισσότερο.
Θα αρχίσω την ομιλία μου αναφερόμενος σε βασικές έννοιες και στη συνέχεια θα προσπαθήσω να σας καταδείξω ότι υπάρχει μια κατάσταση ασύμβατη με το δίκαιο, δεδομένου ότι το “Ελληνοκυπριακό Τμήμα” (σ.σ. εννοεί την Κυπριακή Δημοκρατία) και η Ελλάδα θέλουν να αποκτήσουν την αποκλειστική κυριότητα όλων των θαλασσίων περιοχών.
Κατόπιν θα σας παρουσιάσω ορισμένους νομικούς κανόνες σχετικά με τη δικαιοδοσία στις θαλάσσιες περιοχές και την οριοθέτηση αυτών. Εντός αυτών των πλαισίων θα αναφερθώ στον τρόπο που θα πρέπει να γίνει η οριοθέτηση της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στην εν λόγω περιοχή.
Στο χάρτη αυτό (Νο 4) βλέπουμε τη Λιβύη, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, το Λίβανο, τη Συρία, την Τουρκία, την Ελλάδα και στο μέσο όλων αυτών υπάρχει η Κύπρος, η λωρίδα της Γάζας και η Παλαιστίνη. Κατά βάθος, στη Κύπρο υπάρχουν δύο κράτη:
H “Ελληνοκυπριακή Διοίκηση της Νότιας Κύπρου/ΕΔΝΚ”, η “Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου/ΤΔΒΚ” και οι αγγλικές βάσεις. Ως γνωστόν οι αγγλικές βάσεις είναι κάτοχοι θαλασσίων περιοχών και “κρατούν φυλακισμένα” μέρος των χωρικών υδάτων του κυπριακού κράτους.
Κατ’ εμέ, ο τρόπος διεκδίκησης του δικαιώματος στην οικονομική περιοχή στην υφαλοκρηπίδα έχει άμεση σχέση με τους πλούτους που θα εξορυχτούν από την περιοχή αυτή.
Άλλωστε, εδώ υπάρχει μια περίπλοκη γεωγραφική περιοχή από πολιτικής άποψης. Ειδικά για το θέμα της υφαλοκρηπίδας, στην εν λόγω περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου υπάρχει μια πολύ θερμή αντιπαράθεση…. Στην περίπτωση της Ανατολικής Μεσογείου θα αναφερθούμε σε όλη την Α.Ο.Ζ. Οι αντίδικοι μας ανακήρυξαν την Α.Ο.Ζ. και προβαίνουν στην οριοθέτησή της.
Εμείς στην Ανατολική Μεσόγειο δεν έχουμε Α.Ο.Ζ., όμως έχουμε υφαλοκρηπίδα. Με αφορμή αυτό, δράττομαι της ευκαιρίας να κάνω μια σκέψη: Αφού εμείς δεν έχουμε Α.Ο.Ζ., σε τι μας αφορά εάν οι άλλοι οριοθετούν την Α.Ο.Ζ.; Μας αφορά διότι η Α.Ο.Ζ. περιέχει τα σχετικά δικαιώματα με την υφαλοκρηπίδα.
Με άλλα λόγια δηλαδή, μερικά κράτη, όπως η “Ελληνοκυπριακή Διοίκηση της Νότιας Κύπρου/ΕΔΝΚ”, που ανακήρυξαν την Α.Ο.Ζ. στην Ανατολική Μεσόγειο παραβιάζουν τα δικαιώματα της Τουρκίας στην υφαλοκρηπίδα της περιοχής.
Μόνο οι ονομασίες των εννοιών είναι διαφορετικές.
Όμως με βάση το περιεχόμενο τους υποκρύπτονται πολλά. Καμία περιοχή στην Ανατολική Μεσόγειο δεν φθάνει τα 400 μίλια. Καμία περιοχή μεταξύ των ακτών της Ανατολίας (Μικρά Ασία) και των ακτών της Αιγύπτου δεν φθάνει την απόσταση των 400 μιλίων.
Δηλαδή σε κάθε περίπτωση, επειδή οι υφαλοκρηπίδες και Α.Ο.Ζ. των κρατών εισέρχονται η μια στην άλλη, υπάρχει η ανάγκη οριοθέτησής τους.
Άλλωστε στην Ανατολική Μεσόγειο εκτός από την Α.Ο.Ζ. και την υφαλοκρηπίδα δεν εναπομένουν υπόλοιπες ανοικτές θαλάσσιες περιοχές. Είναι γεγονός λοιπόν ότι τίθεται η ανάγκη οριοθέτησης αυτής της περιοχής δεδομένου ότι εκδηλώνεται φανερά πλέον το αίτιο σύγκρουσης συμφερόντων……..»
Στη συνέχεια, ο Τούρκος καθηγητής παρουσίασε σε χάρτη τις ελληνικές θέσεις για τον τρόπο καθορισμού των ακτών της στην Ανατολική Μεσόγειο, λαμβάνοντας υπόψη τις νήσους Κρήτη, Κάσο, Κάρπαθο, Ρόδο και Καστελόριζο, επισημαίνοντας τα εξής:
«Ούτως εχόντων των πραγμάτων δεν εναπομένει η δυνατότητα στις μεγάλες ακτές της Τουρκίας να προσεγγίσουν τις περιοχές της ανοικτής θάλασσας.
Αυτή είναι μια κατάσταση, αντίθετη με το διεθνές δίκαιο.
Τα νομικά στηρίγματα των ελληνικών επιχειρημάτων που σας ανέφερα περιλαμβάνονται στο διάβημα (διακοίνωση) που έκανε η Ελλάδα αναφορικά με τη διαμαρτυρία μας για τη συμφωνία της “ΕΔΝΚ” με την Αίγυπτο.
Στο περιεχόμενο του διαβήματος αυτού περιελήφθησαν διπλωματικές διατυπώσεις αναφορικά με την αντίληψη της έννοιας οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας βάσει της αρχής των μέσων γραμμών.
Πρακτικά, αυτό αποτελεί το πιο σημαντικό σημείο των όσων σας ανέφερα… Έναντι της ελληνικής ακτής υπάρχει η ακτή της Αιγύπτου.
Ιδού το όριο που επιθυμεί να χαράξει η Ελλάδα σε αυτές τις θαλάσσιες περιοχές (βλ. χάρτη Νο 6). Επίσης, στο τετράγωνο που βλέπετε, του οποίου οι συντεταγμένες προσδιορίζονται επακριβώς, η “ΕΔΝΚ” επέδωσε μια άδεια για έρευνα στην υφαλοκρηπίδα.
Επέδωσε μια άδεια για να πραγματοποιηθεί σεισμολογική έρευνα αναφορικά με τους φυσικούς πλούτους που υπάρχουν στην υφαλοκρηπίδα.
Αυτό σημαίνει ότι η “ΕΔΝΚ” διατείνεται έμμεσα ότι η εν λόγω περιοχή της ανήκει.
Με δεδομένο ότι τα δικαιώματα της υφαλοκρηπίδας είναι αποκλειστικά δικαιώματα και ότι μόνο το παράκτιο κράτος θα μπορέσει να κάνει χρήση αυτών, εάν κάποιος εκδίδει άδειες και εάν κάποιος πραγματοποιεί έρευνες, τότε τούτο σημαίνει ότι σε αυτόν αντιστοιχεί η κυριότητα.
Μια άλλη εξέλιξη είναι οι συμφωνίες που υπέγραψε η “EΔNK” με την Αίγυπτο και το Λίβανο οι οποίες στηρίχθηκαν στην αρχή των μέσων γραμμών .
Μετέπειτα, η “EΔNK”, αφού χάραξε τα όρια, δήλωσε ότι θα δώσει άδεια στις περιοχές αυτές, προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό και κάλεσε ξένες εταιρείες πετρελαίου.
Τώρα, όλα αυτά θα τα αξιολογήσουμε από στρατηγικής απόψεως και θα διαγνώσουμε αρχικά την κατανόησή τους.
Απεικονίζονται τα όρια που χαράχθηκαν μεταξύ της “EΔNK” με την Αίγυπτο και τον Λίβανο. Τώρα η Ελλάδα προσπαθεί να χαράξει τα όρια με την Αίγυπτο σε αυτό το σημείο.
Εάν γίνει αυτό τότε δείτε την κατάσταση που θα διαμορφωθεί. Σε εμάς δεν έμεινε τίποτε.
Στην περιοχή αυτή η Ελλάδα συνορεύει με την Κύπρο. Στο χώρο αυτό υπάρχει μια θαλάσσια περιοχή 140.000 km2.
Εάν υλοποιηθεί η εν λόγω οριοθέτηση, τότε η Ελλάδα θα μας κλέψει ένα τμήμα 70.000-80.000 km2, ένα τμήμα 30.000-40.000 km2 θα πάει στην Κύπρο και σ’ εμάς θα μείνει ένα τρίγωνο ανοικτά του κόλπου της Antalya.
Αυτή είναι μια κατάσταση που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από την Τουρκία. Αυτή είναι μια κατάσταση αντίθετη με το διεθνές δίκαιο και πρόκειται για κάτι που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από την Τουρκία. Ας δούμε τώρα γιατί αυτό είναι αντίθετο με το διεθνές δίκαιο και ποια λύση θα πρέπει να υπάρξει που θα είναι σύμφωνη με αυτό.
Η σύμφωνη με τη δικαιοσύνη λύση προβλέπεται στις συμφωνίες του 1982 και του 1958 για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, καθώς επίσης στους νόμους του Δικαίου περί Ηθών και Εθίμων.
Σύμφωνα με τους νόμους του διεθνούς δικαίου που βρίσκονται σε ισχύ, το όριο της υφαλοκρηπίδας χαράσσεται έτσι ώστε να είναι σύμφωνο με τη νομιμότητα. Αυτό αποτελεί μια βασική αρχή. Λοιπόν, τι είναι η μέση γραμμή που παρουσιάζεται στις προηγούμενες συμφωνίες;
Η μέση γραμμή στην οριοθέτηση αποτελεί μια μέθοδο, όμως αυτό δεν έχει καμία πρωτεύουσα σημασία. Σε άλλες περιπτώσεις, όποια μέθοδος παρείχε λύση σύμφωνη με τη νομιμότητα, τότε προβλέφθηκε η εφαρμογή της από το διεθνές δίκαιο.
Η μέση γραμμή μπορεί να επιφέρει τα ενδεδειγμένα αποτελέσματα; Φυσικά.
Επίσης πρέπει να εφαρμόζεται στο μέτρο που επιφέρει αποτελέσματα σύμφωνα με τη νομιμότητα. Όμως, ειδικά οι μέσες γραμμές, στα πλαίσια των εννοιών που προσπάθησα να σας επεξηγήσω μέχρι τώρα, δεν επέφεραν αποτελέσματα σύμφωνα με τη νομιμότητα. Για το λόγο αυτό πρέπει να αλλάξει η μέση γραμμή.
Πλέον μπορούμε να πραγματοποιήσουμε οριοθέτηση και με άλλες μεθόδους.
Όμως, με το δεδομένο ότι οι αντίδικοί μας άρχισαν από τη μέση γραμμή και εμείς έτσι πρέπει να κάνουμε. Βλέπετε εδώ τη μέση γραμμή μεταξύ της Μικρασιατικής Ηπείρου και της Αφρικανικής Ηπείρου, τη μέση γραμμή μεταξύ της Τουρκίας και της Αιγύπτου.
Είμαι της άποψης ότι αυτή η μέση γραμμή που βλέπετε είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο, διότι όπως βλέπετε υπάρχουν δύο μακριές ακτές οι οποίες κυριαρχούν στη Μεσόγειο.
Μια εξ αυτών μπορεί να θεωρηθεί η μικρασιατική ακτή που εκτείνεται από το Iskenderun μέχρι το Fethiye. Κάτω από αυτές τις ακτές και στην κατεύθυνση Ανατολή – Δύση εκτείνονται οι ακτές της Αιγύπτου.
Αυτές οι δύο ακτές έχουν κυριαρχικά δικαιώματα στη θάλασσα και η μέση γραμμή μεταξύ τους είναι το νόμιμο όριο.
Τώρα, ας εξετάσουμε εάν αυτό μπορεί να γίνει ή όχι. Κοιτάξτε εδώ, υπάρχει μια πολύ μικρή λωρίδα ακτής στην Κύπρο, η οποία αποκόπτει την προσέγγιση των τόσο μεγάλων ακτών της Μικράς Ασίας στην ανοικτή θάλασσα και αυτό πρέπει να αλλάξει.
Αρχικά θα σας παρουσιάσω το αιτιολογικό ώστε να μετατοπισθεί η μέση γραμμή ανατολικά μέχρι τον μεσημβρινό 32ο 16΄ 18΄΄. Όλα τα αιτιολογικά αυτά τα συγκέντρωσα από δικαστικές αποφάσεις τις οποίες μετέφρασα εν περιλήψει.
Επιθυμώ να μιλήσουμε περισσότερο για τους χάρτες που είναι ένθετοι στις αποφάσεις διότι έτσι θα είναι πιο εύκολο να μπορέσουμε να αντιληφθούμε το πρόβλημα.»
Κατόπιν ο Başeren παρουσίασε τις δικαστικές αποφάσεις από τις αντιδικίες μεταξύ των ακολούθων κρατών, προκειμένου να υποστηρίξει αφενός τη μετατόπιση της μέσης γραμμής μέχρι τον μεσημβρινό 32ο 16΄ 18΄΄, αφετέρου ότι δεν πρέπει να επιδοθεί υφαλοκρηπίδα στα νησιά Καστελόριζο, Ρόδο, Κάσο και Κάρπαθο:
• Αντιδικία μεταξύ Γαλλίας και Καναδά για τις νήσους Saint Pierre Miquelon όπου δεν επιδόθηκε υφαλοκρηπίδα στα εν λόγω νησιά πέραν των οριοθετημένων χωρικών υδάτων.
• Αντιδικία μεταξύ Λιβύης και Μάλτας όπου το δικαστήριο τροποποίησε τη μέση γραμμή σε βάρος της Μάλτας. Στο σημείο αυτό ο Başeren επισήμανε το εξής:
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα. Όμως, οι σχετικοί νόμοι για την οριοθέτησή της καθορίζουν το μέγεθος αυτής. Εξαιτίας αυτού, κοιτάζοντας τα νησιά και ενίοτε το χερσαίο χώρο, θα πρέπει να πούμε ότι στα νησιά πρέπει να δίδεται μικρότερη υφαλοκρηπίδα.»
• Αντιδικία μεταξύ Γουϊνέας και Γουινέας-Μπισσάου όπου τροποποιήθηκε η μέση γραμμή προκειμένου να μην εγκλεισθεί η έξοδος του λιμανιού Buba της Γουινέας-Μπισσάου.
Ο Başeren τόνισε ότι η απόφαση αυτή έχει ιδιάζουσα σημασία αναφέροντας ότι: «Μια άλλη ενδιαφέρουσα απόφαση έχει σχέση με το ότι εμείς έχουμε στην περιοχή ένα σημαντικό λιμάνι. Το λιμάνι της Antalya. Η μέση γραμμή της Κύπρου με την Μικρά Ασία εγκλείει το λιμάνι της Antalya.»
•Αντιδικία μεταξύ Γαλλίας και Αγγλίας για τα νησιά του Καλαί όπου το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο δεν επέδωσε υφαλοκρηπίδα στα νησιά αυτά.
• Αντιδικία μεταξύ Ρουμανίας και Ουκρανίας για το νησί Serpent όπου το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο δεν του επέδωσε υφαλοκρηπίδα.
Αναφορικά με τις ενέργειες της Άγκυρας έναντι της πολιτικής της Ελλάδος και της Κύπρου ο καθηγητής Başeren ανέφερε τα εξής:
«Η Τουρκία έχει λάβει σοβαρές αποφάσεις τις οποίες θα παρουσιάσω αμέσως τώρα. Το 1974 δώσαμε άδεια για έρευνες στην περιοχή που φαίνεται στο χάρτη .
Ο χάρτης αυτός υπάρχει στην εφημερίδα της κυβερνήσεως. Από την περιοχή που φαίνεται στο χάρτη διώξαμε το πλοίο με ονομασία Northen Access στο οποίο η “ΕΔΝΚ” είχε δώσει άδεια να πραγματοποιήσει έρευνα στην υφαλοκρηπίδα.
Τους είπαμε φύγετε από εδώ διότι η υφαλοκρηπίδα είναι δική μας και τους διώξαμε.
Στη συνέχεια διαμαρτυρηθήκαμε για αυτήν την ενέργεια και είπαμε ότι εμείς δεν αναγνωρίζουμε τη συμφωνία διότι είναι αντίθετη με το διεθνές δίκαιο.
Το πιο σημαντικό σημείο αυτού του διαβήματος είναι ότι το (τουρκικό) υπουργείο Εξωτερικών κατέδειξε ότι η Τουρκία έχει κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή αυτή. Στο εν λόγω διάβημα αναγράφεται ότι η Τουρκία έχει κυριαρχικά δικαιώματα δυτικά του μεσημβρινού 32ο 16΄18΄΄.
Αυτά είναι φυσικά δικαιώματα της Τουρκίας Ab initio (εξ υπαρχής) και ipso facto (αυτοδικαίως). Η “ΕΔΝΚ” δεν έχει τη δικαιοδοσία να πραγματοποιήσει μια τέτοια συμφωνία από μόνη της.
Στο νησί εκτός από την “ΕΔΝΚ” υπάρχει ένας ακόμη λαός που εκπροσωπείται εκεί. Αυτός είναι ο τουρκοκυπριακός λαός και το κράτος του, που είναι η “TΔΒΚ”. H “ΕΔΝΚ” δεν έχει την εξουσιοδότηση για τη σύναψη μιας τέτοιας συμφωνίας.»
Στη συνέχεια ο Başeren, αφού αναφέρθηκε στη συμφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας με τον Λίβανο και την μη επικύρωση αυτής από τον Λίβανο λόγω της διαμαρτυρίας που προέβαλε η Τουρκία, έκλεισε τη διάλεξή του ως εξής: «Δείτε στο χάρτη τον βασικό ελληνικό ισχυρισμό για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.
Βλέπετε ότι τα όρια με μπλε χρώμα ευρίσκονται στη μέση γραμμή μεταξύ της Ελλάδος και της Αιγύπτου. Η Ελλάδα ευρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για την χάραξη των ορίων με την Αίγυπτο.
Η Τουρκία προέβη σε διαβήματα προς την Αίγυπτο και απέτρεψε την κατάσταση αυτή. Μέχρι σήμερα (σ.σ. 5-11-2009) δεν χαράχθηκαν τα όρια μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου λόγω των διαβημάτων που έκανε η Τουρκία.
Όμως, φυσικά για να ολοκληρωθεί το εγχείρημα αυτό πρέπει να πω ότι θα πρέπει να υπάρξει οριοθέτηση μεταξύ της Τουρκίας και της Αιγύπτου.
Όλες οι χώρες του κόσμου ή και όλες οι χώρες της Μεσογείου δεν δίδουν δίκιο στην Τουρκία. Ακόμη και εάν υπάρχουν κάποιοι που θεωρούν ότι εμείς δεν έχουμε δίκιο σύμφωνα με το νόμο, τότε εάν αυτοί θέλουν λύση στην Κύπρο δεν πρέπει να επιτρέψουν στην “ΕΔΝΚ” να χρησιμοποιήσει από μόνη της τις πηγές αυτές.
Η “ΕΔΝΚ” έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εκπροσωπεί όλη την Κύπρο σε αυτήν. Αυτό το ασυμβίβαστο δεν συμβάλλει θετικά στην επίλυση του κυπριακού προβλήματος.
Αντιθέτως, αναβάθμισε την οντότητα των ελληνοκυπρίων και τους έκανε αδιάλλακτους. Συμπερασματικά, η δική μας πλευρά καταδεικνύει ότι έχει κυριαρχικά δικαιώματα, στην περιοχή αυτή.
Αυτοί που θέλουν μια λύση στην περιοχή πρέπει να δώσουν δίκαιο σ’ εμάς. Όμως, εάν δεν γίνει αυτό τότε δεν πρέπει να επιτραπεί στους ελληνοκυπρίους να διαχειρισθούν την κατάσταση από μόνοι τους. Κατ’ εμέ, για να είναι νόμιμη η οριοθέτηση της Ανατολικής Μεσογείου θα πρέπει να γίνει σύμφωνα με το χάρτη “.
Mια εξέλιξη η οποία θα πρέπει να τύχει ιδιαίτερης προσοχής αφορά στην προσπάθεια της Τουρκίας να δημιουργήσει συμμαχίες με πρωταγωνιστές της παγκόσμιας γεωπολιτικής παρέμβασης στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως είναι η Μεγάλη Βρετανία, παραχωρώντας προς αυτούς ένα σημαντικό ποσοστό των «εκτιμωμένων κερδών» της.
Συγκεκριμένα, πέραν των αδειών για σεισμολογικές έρευνες που η Άγκυρα επέδωσε σε νορβηγικά πλοία, η Ανώνυμη Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίων (ΤΡΑΟ), στις 23-11-2011, υπέγραψε δύο συμφωνίες με την Ολλανδο-Βρετανική εταιρεία πετρελαίου SHELL για έρευνα και κοινή παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή ανοικτά της Αττάλειας (Αntalya) και στη περιοχή της Νοτιοανατολικής Τουρκίας.
Οι εν λόγω συμφωνίες αφορούν στα ακόλουθα:
•Η Συμφωνία Κοινής Εκμετάλλευσης στις Θαλάσσιες Περιοχές της Antalya στην Ανατολική Μεσόγειο περιλαμβάνει δύο φάσεις και εδόθησαν οι υπ. αριθ. AR/TPO-XVI/4154, AR/TPO-XVI/4319 και AR/TPO-XVI/4320 εξουσιοδοτήσεις ερευνών από την ΤΡΑΟ στη SHELL.
Κατά την πρώτη φάση, υπεύθυνη για όλους τους χειρισμούς θα είναι η ΤΡΑΟ και θα πραγματοποιηθούν σεισμολογικές έρευνες, οι οποίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι την 31-12-2013.
Η δεύτερη φάση θα αρχίσει την 1-1-2014, θα ολοκληρωθεί στις 31-12-2016 και υπεύθυνη θα είναι η SHELL, η οποία θα αναλάβει την πραγματοποίηση μιας γεώτρησης. Οι δύο εταιρείες θα έχουν ποσοστό συμμετοχής στα κέρδη κατά 50% έκαστη.
•Η Συμφωνία Κοινής Εκμετάλλευσης στις Περιοχές της Νοτιοανατολικής Τουρκίας θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι την 30-11-2014, περιλαμβάνει δύο φάσεις και εδόθησαν από την ΤΡΑΟ στη SHELL τρεις εξουσιοδοτήσεις.
Οι υπ. αριθ. AR/TPO-XI/3211 και AR/TPO-X/4925 εξουσιοδοτήσεις ερευνών και η υπ. αριθ. ARI/TPO-X/4857 εξουσιοδότηση εκμετάλλευσης.
Κατά την περίοδο των ερευνών και εντοπισμού υπεύθυνη θα είναι η SHELL, ενώ κατά την περίοδο ανάπτυξης και παραγωγής υπεύθυνη θα είναι η ΤΡΑΟ.
Τα ποσοστά συμμετοχής στα κέρδη θα είναι 70% για την ΤΡΑΟ και 30% για τη SHELL, τα οποία όμως θα μπορέσουν να τροποποιηθούν σε 51% και 49% αντίστοιχα.
Επίσης, σύμφωνα με δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδος Zaman/14-12-2011, η TPAO βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τις εταιρείες Exxon-Mobil (ΗΠΑ), Chevron (ΗΠΑ), Petrobras (Βραζιλία) και Total (Γαλλία) για έρευνες πετρελαίου στον κόλπο της Αλεξανδρέττας (İskenderun) και της Μερσίνης (Mersin) με πιθανή ημερομηνία υπογραφής σχετικής συμφωνίας στα μέσα του 2012.
Επιπλέον, ένα άλλο στοιχείο που καταδεικνύει ότι η Άγκυρα δεν είναι μονοδιάστατη στην επιλογή των συμμάχων της, αφορά στη δημιουργία συνεργασιών, ειδικά στον στρατιωτικό τομέα, με κράτη και οργανώσεις της Ανατολικής Μεσογείου όπως η Αίγυπτος, η Λιβύη, οι αντικαθεστωτικοί της Συρίας κ.λπ. Συγκεκριμένα:
• Σε ότι αφορά στην Αίγυπτο, ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η διεξαγωγή της διακλαδικής άσκησης Dostluk Denizi-2011 (Θάλασσα Φιλίας-2011) (σ.σ. πραγματοποιήθηκε από 17 έως 23-12-2011) η οποία έχει ως στόχο τη συνεργασία των τουρκικών και αιγυπτιακών ναυτικών δυνάμεων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Την άσκηση παρακολούθησαν οι αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων Ναυτικού των δύο χωρών και συμμετείχαν:
•Από τουρκικής πλευράς: 2 φρεγάτες, 2 πυραυλάκατοι, 1 υποβρύχιο, 1 ρυμουλκό πλοίο, 2 σκάφη περιπολίας, 1 ομάδα βατραχανθρώπων και αεροπορικά μέσα του πολεμικού ναυτικού και της πολεμικής αεροπορίας.
• Από αιγυπτιακής πλευράς: 2 φρεγάτες, 2 πυραυλάκατοι, 2 σκάφη περιπολίας, 1 δεξαμενόπλοιο, 2 ελικόπτερα και 2 ομάδες βατραχανθρώπων.
•Προωθείται η στρατιωτική συνεργασία Τουρκίας-Λιβύης, βάσει της οποίας οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις θα αναλάβουν την ανασυγκρότηση του στόλου και την εκπαίδευση του στρατού ξηράς και του πολεμικού ναυτικού της Λιβύης. Επιπρόσθετα, η Άγκυρα, μέσω του Τουρκικού Οργανισμού Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΤΙΚΑ), χορήγησε δωρεάν στο υπουργείο Εσωτερικών της Λιβύης στολές και εξοπλισμό για 6.000 αστυνομικούς, καθώς επίσης 30 αστυνομικά οχήματα. Τέλος, τον επόμενο Μάρτιο και Ιούλιο, 1.500 Λίβυοι αστυνομικοί θα μεταβούν σταδιακά στην Τουρκία για εκπαίδευση σε θέματα ασφάλειας και καθηκόντων σε σωφρονιστικά καταστήματα.
• Σύμφωνα με πληροφορίες που δεν έχουν διαψευσθεί από τουρκικής πλευράς, οι συριακές αρχές ασφαλείας συνέλαβαν 49 Τούρκους για κατασκοπεία στις περιοχές Idlip και Tebrize πλησίον των τουρκο-συριακών συνόρων στο Hatay.
Οι εν λόγω συλληφθέντες, μεταξύ των οποίων στελέχη της ΜΙΤ, στρατιωτικοί και μέλη συγκεκριμένης θρησκευτικής οργάνωσης (πιθανόν του τουρκο-ισλαμικού θρησκευτικού κινήματος Γκιουλέν) κατηγορούνται διότι προέβησαν σε ανατρεπτικές ενέργειες και επιχειρήσεις αποσταθεροποιήσεως της Συρίας, εκπαιδεύοντας Σύριους αντικαθεστωτικούς και σχεδιάζοντας επιθέσεις εναντίον στρατηγικών στόχων.
Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται με αρκετή σαφήνεια δεδομένου ότι, αντιπροσωπεία της ΜΙΤ μετέβη στη Δαμασκό για να ζητήσει την απελευθέρωση των Τούρκων συλληφθέντων, χωρίς όμως το αίτημά τους να γίνει αποδεκτό από τις συριακές αρχές. (σ.σ. τουρκική εφημερίδα Αydınlık/11 και 18-12-2011)
• Το τουρκικό υπουργείο Υγείας αποφάσισε την προμήθεια ενός πλωτού νοσοκομείου προκειμένου να παρέχει ιατρική βοήθεια τόσο στα πλοία που πλέουν στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και σε εμπόλεμες περιοχές για την περίθαλψη και διακομιδή ασθενών και τραυματιών στην Τουρκία.
Συγκεκριμένα, μια επιτροπή Τούρκων ειδικών μετέβη στην Ολλανδία για να αξιολογήσει την κατάσταση ενός συγκεκριμένου κρουαζιερόπλοιου, το οποίο εντός του 2012 αναμένεται να μεταφερθεί σε ναυπηγείο της Τουρκίας προκειμένου να μετασκευασθεί σε πλωτό νοσοκομείο εκατοντάδων κλινών.
Εκτός αυτού, αποφασίσθηκε η προμήθεια επτά πλωτών ασθενοφόρων τα οποία θα τεθούν σε επιχειρησιακή κατάσταση εντός του 2012 και θα επιχειρούν στις νότιες ακτές της Τουρκίας.
Στρατικοποίηση των ενεργειακών πόρων και απειλή χρήσεως ισχύος
Μια άλλη βασική επισήμανση είναι ότι οι Τούρκοι επιδιώκουν αφενός να στρατιωτικοποιήσουν τα θέματα που έχουν σχέση με τους ενεργειακούς πόρους, με τη δημιουργία γκρίζων ζωνών, αφετέρου να δημιουργήσουν, μέσω της προπαγάνδας, το αίσθημα ανασφάλειας σε ξένους επενδυτές και εταιρείες που δεν συντάσσονται με τις θέσεις τους.
Συνακόλουθα δε, στην προσπάθειά της αυτή, η Άγκυρα έχει επιστρατεύσει πανεπιστήμια, κέντρα στρατηγικών μελετών και αρμόδιους φορείς-υπηρεσίες τόσο για τη συλλογή πληροφοριών όσο και για την σύνταξη σχετικών μελετών. Ειδικότερα οι τουρκικοί σχεδιασμοί συνοψίζονται στα εξής:
• Αποτροπή της Ελλάδος και της Κύπρου να δημιουργήσουν τετελεσμένα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
• Πραγματοποίηση ενεργειών που κλιμακώνουν την ένταση, λαμβάνοντας αντίστοιχα μέτρα βίας και αποτροπής στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η χρησιμοποίηση βίας εναντίον ελληνικών αλιευτικών σε περίπτωση που προκληθεί κάποιο επεισόδιο με Τούρκους αλιείς.
• Χρησιμοποίηση ερευνητικών πλοίων σε περιοχές όπου η Τουρκία αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος και της Κύπρου.
• Τα σενάρια όλων των ασκήσεων και εκπαιδεύσεων σε θέματα τακτικής θα αναφέρονται στα νησιά. Επίσης, προβλέπεται η αύξηση της έντασης, χωρίς να προκληθεί σύγκρουση με την Ελλάδα, κατά τη διάρκεια διεξαγωγής των ασκήσεων στο Αιγαίο, ειδικά στις περιοχές που καθορίζονται από τις γραμμές Σάμος-Ικαρία και Κρήτη-Κάρπαθος-Σύμη.
• Δέσμευση περιοχών της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου (άλλοτε παράνομα και άλλοτε όχι) για εκτέλεση πυρών από πολεμικά πλοία και αεροσκάφη.
• Συνεχής τήρηση σε επιφυλακή αντίστοιχων ναυτικών, αεροπορικών και χερσαίων μέσων προκειμένου να επεμβαίνουν στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο όποτε χρειασθεί. Για την υλοποίηση του σχεδιασμού αυτού είναι συγκροτημένα από τον καιρό της ειρήνης τα ακόλουθα επιχειρησιακά στρατηγεία και διοικήσεις:
• Το Στρατηγείο της Διακλαδικής Δύναμης Αιγαίου Ειδικής Αποστολής (Ege Müşterek Özel Görev Kuvveti/EMÖGK), με έδρα στην περιοχή της Σμύρνης, υπαγόμενο στην Στρατιά Αιγαίου και με κύρια αποστολή τη διεξαγωγή αποβατικής επιχείρησης εναντίον των νησιών του Αιγαίου.
Η εκτίμηση οφείλεται σε δύο λόγους. Πρώτον, στο γεγονός ότι κάθε χρόνο διεξάγεται η διακλαδική αποβατική άσκηση «Efes», το γενικό δόγμα της οποίας αφορά στην εφαρμογή όλων των αρχών μιας αποβατικής επιχείρησης, ενώ ο επιχειρησιακός της σχεδιασμός, κάθε χρόνο, παρουσιάζει καινοτομίες προσαρμοζόμενος τόσο στις νέες εξελίξεις όσο και στα νέα οπλικά συστήματα που αποκτούν οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις.
Και δεύτερον, διότι βρίσκεται σε εξέλιξη η αναβάθμιση του αποβατικού στόλου της χώρας και η δημιουργία μιας ισχυρής αμφίβιας δύναμης.
• Η Ναυτική Διοίκηση Περιοχής Μερσίνης (Mersin), η οποία έχει ως αποστολή τη διαφύλαξη των συμφερόντων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς επίσης την ασφαλή μεταφορά του πετρελαίου από την έξοδο του πετρελαιαγωγού στο Ceyhan.
Παράλληλα, η διοίκηση αυτή, από την 1-4-2006, διεξάγει στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου την επιχείρηση Akdeniz Kalkani (Ασπίδα της Μεσογείου ή Mediterranean Shield) βάσει του νομικού πλαισίου του Ο.Η.Ε. και σχετικών αποφάσεων, με σκοπό την αποτροπή της τρομοκρατίας και άλλων παράνομων δραστηριοτήτων. Επίσης παρέχεται υποστήριξη στις επιχειρήσεις θαλάσσιας ασφαλείας του ΝΑΤΟ.
• Η Διοίκηση της Τουρκικής Ναυτικής Ομάδας Επέμβασης (Türk Deniz Görev Grubu) η οποία υπάγεται στη Διοίκηση Ναυτικών Δυνάμεων και έχει ως αποστολή την υλοποίηση του ειδικού επιχειρησιακού σχεδίου «Barbaros».
Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει μια περαιτέρω διεύρυνση της προαναφερθείσας επιχείρησης Akdeniz Kalkani με την αύξηση των ναυτικών και αεροπορικών μέσων και έχει ως αποστολή της επίδειξη της ναυτικής παρουσίας στις περιοχές ενδιαφέροντος της Τουρκίας και την προβολή των δυνατοτήτων του τουρκικού πολεμικού ναυτικού σε ότι αφορά στη διαφύλαξη των συμφερόντων της χώρας, στη διεξαγωγή επιχειρήσεων μεγάλης διάρκειας και τέλος στην κάλυψη των αναγκών ασφαλείας σε διεθνές επίπεδο.
• Μεταστάθμευση σημαντικού αριθμού αεροπορικών μέσων στα αεροδρόμια του Incirlik, του Ικονίου (Konya) και του Dalaman για την υποστήριξη των παραπάνω επιχειρήσεων.
• Δημιουργία ειδικής ομάδας στη ΜΙΤ για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων πληροφοριών περί υδρογονανθράκων, όχι μόνο στην Ελλάδα και την Κύπρο αλλά και στα υπόλοιπα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου, όπως στο Ισραήλ, το Λίβανο, τη Συρία, την Αίγυπτο κ.λπ. Η ομάδα αυτή υπάγεται στο τμήμα Στρατηγικών Πληροφοριών της Διεύθυνσης Πληροφοριών Εξωτερικού, ενώ κρίνεται σκόπιμο να τονισθεί η ιδιαίτερη βαρύτητα που δίδεται από την τελευταία αναδιοργάνωση της ΜΙΤ στις πληροφορίες εξωτερικού.
• Επιστάμενη παρακολούθηση όλων των ενεργειών της Ελλάδος και της Κύπρου στα νησιά, τις νησίδες και τις βραχονησίδες του Αιγαίου και στην Ανατολική Μεσόγειο με τη διεξαγωγή επιχειρήσεων αναγνώρισης και επιτήρησης. Τονίζεται ιδιαίτερα ότι, οι απαιτήσεις πληροφοριών των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων αφενός εστιάζονται ανατολικά του 25ου Μεσημβρινού, περιοχή την οποία οι Τούρκοι έχουν ανακηρύξει παράνομα ως τουρκική περιοχή έρευνας και διάσωσης, αφετέρου στις περιοχές που η Άγκυρα έχει χαρακτηρίσει ως «γκρίζες ζώνες».
Επιχειρείται δηλαδή μια βελτιστοποίηση του έργου της συλλογής πληροφοριών, ενώ ενδεικτικό παράδειγμα της τάσης αυτής αποτελούν οι ακόλουθοι τουρκικοί χάρτες Νο 13, 14 και 15:
Συμπερασματικά, αυτό που είναι πασιφανές από την ανάλυση των μέχρι τώρα δεδομένων είναι ότι, η Άγκυρα επιδιώκει να δημιουργήσει φοβικά σύνδρομα και να αποσπάσει με εκβιασμούς, με την απειλή χρήσεως ισχύος και με πλάγιες μεθόδους ένα σημαντικό μέρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδος και της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο.
Εκτός τούτου, δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο, οι Τούρκοι να επιδιώξουν την αυθαίρετη επιβολή τετελεσμένων στις εν λόγω περιοχές, είτε με τη δημιουργία γκρίζων ζωνών, μετά από μια θερμή συγκρουσιακή κατάσταση, είτε με την ανακήρυξη της δικής τους Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.
Άλλωστε, στην Τουρκία οι φράσεις υπαναχώρηση και συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο είναι άγνωστες, ενώ ιδιαίτερης προβολής τυγχάνουν ο τουρκο-ισλαμικός εθνικισμός, η αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, ο εκβιασμός, η αποτροπή με την απειλή χρήσης βίας, η διείσδυση σε κράτη στόχους, ο σχεδιασμός επιθέσεων-δολιοφθορών σε στρατηγικούς στόχους γειτονικών χωρών, οι δολοφονίες-σφαγές αμάχων, η καταπάτηση των ατομικών ελευθεριών, η συνεργασία με τρομοκρατικές οργανώσεις, η απαγόρευση λειτουργίας κομμάτων, οι συλλήψεις δημοσιογράφων, το παρακράτος, το βαθύ κράτος κ.λπ.
Άρθρο του Χρήστου Μηνάγια στο περιοδικό ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ & ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ, Τεύχος 23, Ιαν 2012, το κείμενο σε .pdf με τους χάρτες εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου