Πέμπτη 1 Ιουλίου 2010

Τουρκικό κέρδος, Ιρανικό κόστος



Των Elliot Hen-Tov και Bernard Heykel
The New York Times


Από την ημέρα της αιματηρής επιδρομής των Ισραηλινών στην τουρκική νηοπομπή που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, άπαντες υπέθεταν ότι το Ιράν θα απολάμβανε τα μεγαλύτερα οφέλη από την παγκόσμια κατακραυγή κατά του εβραϊκού κράτους. Τα πράγματα εξελίχθηκαν, εν τέλει, διαφορετικά: παραδόξως, το Ιράν βλέπει την περιφερειακή του επιρροή να μειώνεται, καθώς η Τουρκία αντιτίθεται στην πολιτική του Ισραήλ και των ΗΠΑ.


Η κυβέρνηση των ισλαμιστών της Τουρκίας έχει κυριολεκτικά διυλίσει και την τελευταία σταγόνα από τα πολιτικά οφέλη της κρίσης που πυροδότησε η επέμβαση των Ισραηλινών καταδρομέων. Η χαλάρωση του αποκλεισμού της Γάζας παρουσιάζεται ήδη ως νίκη της Τουρκίας για λογαριασμό των Παλαιστινίων. Έτσι, η οργισμένη ρητορική του Τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν γοητεύει, όχι μόνο τους ψηφοφόρους στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και το σύνολο του ισλαμικού κόσμου.



Τη στιγμή που οι περισσότεροι στη Δύση μοιάζουν να αγνοούν τη δυναμική που αναπτύσσει η Τουρκία, το ίδιο δεν ισχύει για την Τεχεράνη. Ο πρόεδρος του Ιράν, Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ, έκανε μια εμπρηστική ομιλία κατά του Ισραήλ στους συμμετέχοντες στο πρόσφατο συνέδριο για την ασφάλεια στην κεντρική Ασία στην Κωνσταντινούπολη, πλην όμως, αυτή πέρασε σχεδόν απαρατήρητη εν μέσω της διεθνούς κατακραυγής για την επιδρομή στη νηοπομπή. Στις 12 Ιουνίου, το Ιράν εμφανίστηκε έτοιμο να αποστείλει τη δική του ανθρωπιστική νηοπομπή προς τη Γάζα, η οποία θα συνοδευόταν από πολεμικά πλοία των Φρουρών της Επανάστασης. Παρ’ όλα αυτά, η Χαμάς απέρριψε δημόσια την ιρανική προσφορά, ενώ νέα δημοσκόπηση έδειξε ότι το 43% των Παλαιστινίων θεωρεί πλέον την Τουρκία ως μεγαλύτερο υποστηρικτή τους.

Οι διανοούμενοι
Οι Άραβες διανοούμενοι αμφιταλαντεύονταν εδώ και χρόνια μεταξύ του σιιτικού Ιράν και των ουαχαμπιστών της Σαουδικής Αραβίας, θεωρώντας εαυτούς εγκλωβισμένους. Τώρα ελπίζουν ότι η φιλελεύθερη εκδοχή του τουρκικού, σουνιτικού Ισλάμ θα καταφέρει να οδηγήσει τον αραβικό κόσμο μακριά από το τέλμα. Διαβάζοντας τα κύρια άρθρα των φιλοκυβερνητικών αραβικών εφημερίδων, τα οποία κατηγορούν τον κ. Ερντογάν για στυγνή εκμετάλλευση των Παλαιστινίων προκειμένου να ανακόψει την πτωτική πορεία της δημοτικότητάς του, αντιλαμβάνεται κανείς τη γοητεία που ασκεί η Τουρκία στον μέσο Άραβα.

Η Άγκυρα αποκόμισε οφέλη και από την αποτυχημένη, από κοινού με τη Βραζιλία, προσπάθεια προώθησης μιας νέας συμφωνίας για την επίλυση της κρίσης γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Την ώρα που οι δρόμοι στην Τεχεράνη είναι άδειοι και ο κ. Αχμεντινετζάντ ανησυχεί για το ενδεχόμενο μιας νέας κοινωνικής έκρηξης, ο κ. Ερντογάν βλέπει τη δημοτικότητά του να αυξάνεται, διότι κατόρθωσε να μετατρέψει την Τουρκία σε βασικό διαμεσολαβητή μεταξύ του ισλαμικού κόσμου και της Δύσης. Ο Τούρκος πρωθυπουργός μπορεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη των αραβικών μαζών, γιατί εκτός από πιστός σουνίτης είναι και ο δημοκρατικά εκλεγμένος πρωθυπουργός μιας σύγχρονης μουσουλμανικής χώρας που είναι μέλος του ΝΑΤΟ αλλά και της ομάδας των «20».

Καθώς η Τουρκία κλέβει τις καρδιές των Αράβων, το Ιράν θα δυσκολεύεται ολοένα και περισσότερο στην εφαρμογή του σχεδίου για την αποσταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής. Προς το παρόν, οι Αμερικανοί δυσκολεύονται να δουν τα θετικά αυτής της εξέλιξης.

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια: