Πέμπτη 17 Μαΐου 2012

Ξεσκονίζει τη διπλωματική της φαρέτρα η Άγκυρα

Άμεση ήταν η αντίδραση της τουρκικής διπλωματίας στις ανάγκες μετατόπισης, έστω και προσωρινά αν όχι του κέντρου βάρους, τουλάχιστο του ενδιαφέροντός της, σε χώρους και θέματα πέραν των καυτών ζητημάτων της Μέσης Ανατολής. 


Το ένα μετά το άλλο έρχονται τα βήματα της Άγκυρας που δείχνουν ότι η Τουρκία αναγκαστικά θυμάται και πάλι τα Βαλκάνια. 

Ο δεύτερος σημαντικός χώρος στον οποίο επιθυμεί η Άγκυρα να μετατοπισθεί και πάλι, είναι αυτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ωστόσο εδώ έχει ένα σημαντικό εμπόδιο που είναι, πιο άλλο, το Κυπριακό και μάλιστα τούτη τη φορά με ένα πρόσθετο “αγκάθι”, την Κυπριακή προεδρεία στην ΕΕ.

Οι πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη είναι μία από τις σημαντικές παραμέτρους που επιδρούν στις κινήσεις αναπροσαρμογής της τουρκικής διπλωματίας. 
 
Αυτό συμβαίνει με διάφορους τρόπους. 

Πρώτον το τέλος της περιόδου Σαρκοζί στη Γαλλία, αν μη τι άλλο δημιουργεί στην Άγκυρα κατάσταση αναμονής πιο θετικής στάσης του Παρισιού στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, σε σχέση με την περίοδο Σαρκοζί. 

Η κατάσταση αυτή παίρνει διαστάσεις, αν ληφθεί υπόψη και η ορατή πλέον προοπτική να χάσει την εξουσία και η Μέρκελ στη Γερμανία. 

Το δίδυμο Σαρκοζί-Μέρκελ ήταν από τα βασικά σημεία αναφοράς στις όχι και τόσο θερμές σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ τα τελευταία χρόνια.

Πρέπει να υπογραμμιστεί όμως κάτι το οποίο τόνισε χτες ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γκίντο Βεστερβέλε ότι η πρόοδος στις ευρωτουρκικές σχέσεις, κατά βάση εξαρτάται από την πρόοδο που θα σημειώσει η Τουρκία, περιλαμβάνοντας μάλιστα στην πρόοδο αυτή και την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Άγκυρας, δηλαδή το άνοιγμα των λιμανιών και των αεροδρομίων της Τουρκίας στα κυπριακά πλοία και αεροσκάφη.

Η ευρωπαϊκή “αλλαγή”


Οι εξελίξεις όμως στην Ευρώπη έχουν και μία άλλη διάσταση για την Τουρκία. 

Η “αλλαγή” στη Γαλλία, η αντίστοιχη κατάσταση που αργά ή γρήγορα αναμένεται να υπάρξει και στη Γερμανία, καθώς και αντίστοιχες “αλλαγές” που θα μπορούσαν να υπάρξουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είναι φαινόμενα που παρουσιάζουν ομοιότητες και με την εικόνα που διαμορφώθηκε στην Ελλάδα μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου. 

Αυτό το πλαίσιο όμως, δηλαδή η έστω και προσωρινή εσωστρέφεια που θα επιδείξουν για ένα διάστημα οι ευρωπαϊκές χώρες, έχει ως αποτέλεσμα κάτι που ενδιαφέρει την Τουρκία.

Μαζί με την προεκλογική περίοδο στις ΗΠΑ ενόψει των προεδρικών εκλογών, η ευρωπαϊκή αυτή εσωστρέφεια έχει ήδη ως αποτέλεσμα τη σχετική χαλάρωση του στόχου της Δύσης για απομάκρυνση του Άσαντ στη Συρία. 

Στη χαλάρωση όμως αυτή, καθοριστικό ρόλο παίζει και η εμμονή της Μόσχας να στηρίζει τη Δαμασκό, αλλά και την Τεχεράνη.

Για το λόγο αυτό παρατηρείται τις τελευταίες μέρες το φαινόμενο των “επεισοδίων” στο Λίβανο. 

Τα επεισόδια μπορεί να παρουσιάζονται από το διεθνή τύπο ως μεταφορά της έντασης και της σύγκρουσης μεταξύ σιιτών και σουνιτών και στο Λίβανο. 

Ωστόσο εάν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι η εξουσία στο Λίβανο είναι φιλική προς τον Άσαντ, τα πράγματα αποκτούν άλλη μορφή. Δηλαδή η άμεση στοχοποίηση του Άσαντ, παίρνει σιγά σιγά μορφή προσπάθειας πολιορκίας.

Ανάγκη προσωρινών φιλολογιών


Έτσι κι αλλιώς, η αναζήτηση μετατοπίσεων είναι γεγονός για την Άγκυρα. 

Η επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών στη Βοσνία πριν από ,μερικές μέρες, η επίσκεψη του Σκοπιανού υπουργού Εξωτερικών χτες και προχτές στην Άγκυρα και το ταξίδι που θα πραγματοποιήσει ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 18 Μαΐου στη Βουλγαρία είναι τα πρώτα άμεσα βήματα που δείχνουν ότι η Τούρκοι ανοίγονται και πάλι προς τα Βαλκάνια.

Το δεύτερο βήμα, όπως αναφέρεται παραπάνω, είναι η ΕΕ. Εδώ υπάρχει μία περίεργη κατάσταση. 

Μπορεί μεν η αλλαγή εξουσίας στη Γαλλία και ίσως στη Γερμανία, να είναι θετική προϋπόθεση για την Άγκυρα, αλλά ταυτόχρονα υπάρχει και μία αρνητική. 

Η Κυπριακή προεδρία στην ΕΕ ξεκινά την πρώτη Ιουλίου και η Άγκυρα έχει ξεκαθαρίσει εδώ και καιρό ότι δεν θα έχει καμία επαφή με την Προεδρία για το εξάμηνο αυτό. 

Δηλαδή η άμεση ανάγκη της Άγκυρας να ξεκινήσει και πάλι, αν μη τι άλλο η τουρκοευρωπαϊκή φιλολογία, έχει μπροστά της ένα άμεσο εμπόδιο.

Επειδή όμως η ανάγκη είναι απλώς η μετατόπιση και μάλιστα προσωρινά, δεν έχει για την Άγκυρα τόσο μεγάλη σημασία αν η νέα τουρκοευρωπαϊκή φιλολογία θα είναι θετική ή αρνητική. 

Αρκεί να είναι φιλολογία που θα εξασφαλίσει την προσωρινή, αλλά επιβεβλημένη αποστασιοποίηση από το στόχο περί απομάκρυνσης του Άσαντ. Στόχος στον οποίο η Τουρκία εδώ και καιρό εμφανίζεται ως δύναμη εμπροσθοφυλακής.

Έχει γούστο τώρα να θελήσει η Άγκυρα να εγκαινιάσει και νέα Ελληνοτουρκική φιλολογία!
Πεδίον του Άρεως 16 Μαίου 2012  16.10

Δεν υπάρχουν σχόλια: