Επάρκεια Πυρομαχικών: Μερικοί πρόχειροι υπολογισμοί

Το τρέχον απόθεμα πυρομαχικών 120mm των αρμάτων μάχης του ΕΣ επαρκεί μετά βίας για 5 Ημέρες Αγώνα
Στους παρατηρητές των ελληνικών αμυντικών πραγμάτων έχει πρόσφατα τεθεί το θέμα της υπό ευνοϊκούς όρους παραχώρησης αμυντικού υλικού εκ μέρους των ΗΠΑ.


Οι ΗΠΑ, σε μια προσπάθεια να σταθεροποιήσουν το εκρηκτικό γεωστρατηγικό σκηνικό της Ανατολικής Μεσογείου, επιδιώκουν να ενισχύσουν στρατιωτικά την Ελλάδα ως έναν από τους ελάχιστους αξιόπιστους και σταθερούς πόλους της περιοχής. 

Η προσπάθεια αυτή, την οποία η Ελλάδα για δικούς της λόγους θέλει και  χρειάζεται απεγνωσμένα, προσκρούει στην τραγική κατάσταση του ελληνικού αμυντικού σχεδιασμού.

 Η τραγική αυτή κατάσταση δεν έγγειται μόνον στο ότι έχει καταστήσει την ελληνική στρατιωτική ισχύ αποδυναμωμένη, αλλά στο ότι έχει επιφέρει τόση αποδιοργάνωση στη δομή και την οργάνωση του αμυντικού συστήματος, που ακόμη και οι προσπάθειες ενίσχυσής του αποδεικνύονται αδιέξοδες. 

Ως ενδεικτικό παράδειγμα της κατάστασης αυτής θα εξετάσουμε την περίπτωση της παραχώρησης δωρεάν αρμάτων μάχης M-1 Abrams από τις ΗΠΑ που βρίσκεται το τελευταίο διάστημα στο επίκεντρο της δημοσιότητας. 

Η αξία της εισαγωγής αρμάτων 3^ης γενεάς, και μάλιστα εκσυγχρονισμένων είναι προφανής για όσους ασχολούνται έστω και λίγο με το χώρο της άμυνας. 

Σε όσους ασχολούνται έστω και λίγο με το χώρο της άμυνας είναι επίσης γνωστή η απίστευτη και μάλλον μοναδική στα διεθνή αμυντικά πράγματα ιστορία με την προμήθεια των πυρομαχικών των 120mm για τα καινούργια άρματα μάχης Leopard-II που η Ελλάς προμηθεύτηκε. 

Η ιστορία αυτή είχε ως αποτέλεσμα μια από τις πιο ακριβές και πολύτιμες επενδύσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας να μένει απολύτως ανενεργή. 

Εν όψει της προοπτικής απόκτησης νέων αρμάτων, το ΓΕΣ φαίνεται να είναι σχετικά επιφυλακτικό, αν μη τι άλλο μειώνοντας τον αρχικό (τουλάχιστον) αριθμό από 400 σε περίπου 90. Το ερώτημα είναι “γιατί”;

Για να γίνει καλύτερα κατανοητή η υφιστάμενη κατάσταση στο αρματικό δυναμικό του Έβρου, είναι χρήσιμο να εξετάσουμε την υφιστάμενη κατάσταση σε μία εξαιρετικά κρίσιμη παράμετρο του: την επάρκεια των πυρομαχικών.

Όπως είναι γνωστό, μετά από διαδικασίες αντάξιας της χώρας που γέννησε την Οδύσσεια, έχει αποκτηθεί ένας αριθμός βλημάτων των 120mm, “λύνοντας” το άμεσο και οξύ πρόβλημα των πυρομαχικών. 

Έχει, όμως, σημασία να εξετάσουμε σε ποιο βαθμό οι περιορισμένες ποσοτήτες πυρομαχικών έχουν επιλύσει το πρόβλημα με το υφιστάμενο αρματικό δυναμικό – πριν αρχίσουμε να εξετάζουμε την απόκτηση επιπλέον αρμάτων. 

Προκειμένου να εκτιμήσουμε την υφιστάμενη κατάσταση, θα κάνουμε ορισμένους πρόχειρους υπολογισμούς σχετικά με την επάρκεια των πυρομαχικών.


Σε ό,τι αφορά τα διαθέσιμα άρματα θα γίνει η εξής παραδοχή: από τα συνολικά διαθέσιμα 170 Leo-II HEL θα θεωρηθεί ότι σε επιχειρησιακές μονάδες είναι ενταγμένα τα 164, συγκροτώντας 4 ΕΜΑ, ενώ από τα 183 συνολικά διαθέσιμα Leo-II A4 θα θεωρηθεί ότι σε επιχειρησιακές μονάδες είναι ενταγμένα τα 177, συγκροτώντας 4 ΕΜΑ στις ΜΚ Ταξιαρχίες εκ των οποίων η μία έχει τέσσερις ίλες αντί τριών. 

Ως διαθέσιμα πυρομαχικά θα θεωρηθούν το σύνολο των πυρομαχικών, πλην εκπαιδευτικών, που έχει προμηθευτεί ο ΕΣ, χωρίς να ληφθούν υπ’ όψιν βολές που έχουν εκτελεστεί, και χωρίς να ληφθούν υπ’ όψιν οι διαφορετικές κατηγορίες βλημάτων (διατρητικά/εκρηκτικά). 

Συνεπώς, θεωρείται διαθέσιμο ένα συνολικό απόθεμα 12.200 βλημάτων, που αποτελείται από 5.000 DM-33A2, 4.500DM-53A1 και 3.000 Μ-830. 

Είναι εξ αρχής ενδεικτικό ότι τα διαθέσιμα βλήματα δεν επαρκούν, καν, για τη συμπλήρωση πλήρους φόρτου σε όλα τα άρματα των μονάδων (164+177=341) αφού το απόθεμα δημιουργεί έναν μέσο όρο 35,8 βλήματα ανά άρμα ενώ το πλήρες φορτίο του άρματος είναι 42 βλήματα. 

Ούτε λόγος να γίνεται για απόθεμα βλημάτων μονάδας ή πυρομαχικά στα μεταφορικά μέσα των επιλαρχιών.

Σε ό,τι αφορά τις καταναλώσεις των πυρομαχικών, και χωρίς καμία αναφορά (ή γνώση) διαβαθμισμένων ελληνικών προβλέψεων, θα εξεταστούν δύο εκδοχές:

• Μία απαισιόδοξη που βασίζεται στις προβλέψεις καταναλώσεων του ισχύοντος αμερικανικού FM 101-10-1/2, «Εγχειρίδιο  Επιτελούς για Σχεδιαστικούς Παράγοντες Οργανωτικών, Τεχνικών και Εφοδιαστικών Δεδομένων” που είναι εν ισχύ στον αμερικανικό στρατό.

Σύμφωνα με το επίσημο εγχειρίδιο, οι αναμενόμενες καταναλώσεις του άρματος Μ-1 είναι: για την περίπτωση αμυντικών επιχειρήσεων, 37 βλήματα ανά άρμα για την 1^η ημέρα αγώνα και 22 βλήματα ημερησίως για τις επόμενες ημέρες αγώνα. 

Σε περίπτωση επιθετικών επιχειρήσεων, 16 βλήματα ανά άρμα για την 1^η ημέρα αγώνα και 9 βλήματα ανά άρμα για τις επόμενες ημέρες αγώνα.

• Μια αισιόδοξη, που βασίζεται σε εκτιμήσεις καταναλώσεων από αμερικανούς επιτελείς βάσει της εμπειρίας του Πολέμου του Κόλπου και των εμπλοκών στο Εθνικό Κέντρο Εκπαιδεύσεως του Αμερικανικού Στρατού.

Σύμφωνα με την εκτίμηση αυτή, οι αναμενόμενες καταναλώσεις είναι 10 βλήματα ανά ημέρα αγώνα, είτε διεξάγονται επιθετικές είτε αμυντικές επιχειρήσεις.

Επισημαίνεται ότι οι καταναλώσεις αυτές προκύπτουν από τις μέσες καταναλώσεις μονάδος, χωρίς να διαχωρίζονται οι ειδικότεροι ρόλοι των αρμάτων.

Παρά το ότι οι ανωτέρω καταναλώσεις είναι μέσες τιμές, θα γίνει μία ακόμη “αισιόδοξη” αναγωγή: Θεωρώντας ότι σε κάθε επιλαρχία τα πέντε διοικητικά άρματα (διοικητής/3^ο Γραφείο/διοικητές ιλών) θα εκτελούν βολές μόνον σε περίπτωση ανάγκης και συνεπώς με πολύ χαμηλότερους ρυθμούς από τα υπόλοιπα άρματα, οι καταναλώσεις τους θα υπολογιστούν ως “μισές” καταναλώσεις.

Έτσι, μια επιλαρχία 41 αρμάτων θα έχει ανηγμένη ανάλωση 38,5 αρμάτων, και συνεπώς οι δύο επιλαρχίες θα έχουν ανηγμένη ανάλωση 77 αρμάτων και οι τέσσερις επιλαρχίες ανηγμένη ανάλωση ανάλωση 154 αρμάτων (έναντι θεωρητικής 164 αρμάτων). Κατ΄αναλογίαν, τα 177 HEL σε μονάδες αντιστοιχούν σε ανηγμένη κατανάλωση 167,5 αρμάτων.

Από επιχειρησιακής απόψεως, θα εξεταστούν δύο εναλλακτικές εκδοχές: ένα ευνοϊκό σενάριο ως προς την εξέλιξη των επιχειρήσεων και ένα δυσμενές.

Σύμφωνα με το ευνοϊκό σενάριο, κατά τις δύο πρώτες ημέρες επιχειρήσεων εμπλέκονται οι 4 ΕΜΑ των ΜΚ Ταξιαρχιών, οι οποίες διεξάγουν αμυντικό αγώνα και κατορθώνουν να σταθεροποιήσουν την κατάσταση. 

Την επομένη ημέρα (τρίτη ημέρα επιχειρήσεων) εμπλέκονται οι ΕΜΑ των ΤΘ ταξιαρχιών που βρίσκονται σε δεύτερο κλιμάκιο, και το σύνολο των ΤΘ μονάδων εμπλέκεται σε επιθετικές επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο, οι αμυνόμενες σε πρώτο κλιμάκιο ΕΜΑ δεν έχουν κατορθώσει μέχρι τις δύο πρώτες ημέρες να σταθεροποιήσουν το μέτωπο και συνεπώς, μαζί με τις εισερχόμενες κατά την τρίτη ημέρα ΕΜΑ των HEL, συνεχίζουν να διεξάγουν αμυντικές επιχειρήσεις.

Από το συνδυασμό ευνοϊκής ή δυσμενούς επιχειρησιακής έκβασης και αισιόδοξης ή απαισιόδοξης εκτίμησης για τις καταναλώσεις προκύπτει ένα σύνολο τεσσάρων περιπτώσεων που μπορούν να διερευνηθούν:

• Ευνοϊκή επιχειρησιακή έκβαση – Αισιόδοξη εκτίμηση καταναλώσεων
• Ευνοϊκή επιχειρησιακή έκβαση – Απαισιόδοξη εκτίμηση καταναλώσεων
• Δυσμενής επιχειρησιακή έκβαση – Αισιόδοξη εκτίμηση καταναλώσεων
• Δυσμενής επιχειρησιακή έκβαση – Απαισιόδοξη εκτίμηση καταναλώσεων

Τα παραπάνω δεδομένα ασφαλώς δε λαμβάνουν υπ’ όψιν συγκεκριμένες λεπτομέρειες των επιχειρήσεων.

Πχ, δε λαμβάνουν υπ’ όψιν τις απώλειες των φιλίων αρμάτων, αφού θεωρείται ότι, σε γενικές γραμμές, οι απώλειες των αρμάτων θα συμπαρασύρουν την απώλεια των πυρομαχικών των φόρτων τους μειώνοντας αναλογικά το διαθέσιμο απόθεμα. 

Σε γενικές γραμμές, η εμπειρία λέει ότι παρόμοιοι “back of the envelope” υπολογισμοί δε απέχουν ουσιωδώς από τους μαθηματικά ακριβέστερους.

Με βάση τα παραπάνω δεδομένα και με μερικούς απλούς υπολογισμούς, μπορεί κανείς εύκολα να φτάσει στον κατωτέρω πίνακα:

Πιθανή έκβαση της μάχης	Επάρκεια βλημάτων 120 χιλ σε Ημέρες Αγώνα
	Αισιόδοξη εκτίμηση Καταναλώσεων	Απαισιόδοξη εκτίμηση Καταναλώσεων
Ευνοϊκή επιχειρησιακή έκβαση	4,8 Η.Α.	2,5 Η.Α.
Δυσμενής επιχειρησιακή έκβαση	4,8 Η.Α.	2,3 Η.Α.

Σε απλά ελληνικά: ανάλογα με το πόσο καλά ή κακά εξελίσσονται τα πράγματα στον Έβρο (από πολλές απόψεις), ο ΕΣ έχει απόθεμα για 2,0 έως 4,8 Ημέρες Αγώνα.
 Κι αν όλα πάνε καλά… μετά το βράδυ της 4^ης ημέρας;
“Αμυντικός Σχεδιασμός” ή το ελληνικό πολιτικό σύστημα εν δράσει.

Η ανάγκη για την ενίσχυση του ελληνικού αρματικού δυναμικού διατυπώθηκε στην αμέσως μετά τα Ίμια εποχή – εποχές παχέων αγελάδων, ισχυρής Ελλάδος, Ολυμπιακών Αγώνων και του εθνικού στόχου της συμμετοχής στο Ευρώ. 

Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του προγράμματος δρομολογήθηκε το 1998, μετρά δηλαδή παραπάνω από 15 (δεκαπέντε) έτη. 

Μετά από δεκαπέντε έτη… αμυντικής πολιτικής και με κόστος 1,7 δις (ένα δισεκατομμύριο επτακόσια εκατομμύρια) ευρώ, το αρματικό μας δυναμικό στον Έβρο έχει δυνατότητα… σκάρτων πέντε (5) Ημερών Αγώνα στην απολύτως καλύτερη περίπτωση. 

Γιατί στη χειρότερη έχει… δύο και τρία δεκατα (2,3) Ημέρες Αγώνα. 

Δύο ημέρες κι ένα πρωινό, δηλαδή. 
Κι όλα αυτά χωρίς να γίνεται λόγος για την ποιότητα των διαθεσίμων πυρομαχικών.

 Κι είναι τέτοιο το χάλι μας, που οι αμερικανοί μας χαρίζουν (για τους δικούς τους λόγους) κορυφαία άρματα… κι εμείς αδυνατούμε να τα απορροφήσουμε.

 Αναρωτιέται κανείς: 
Υπάρχει κάποιος από όσους πέρασαν ή βρίσκονται στο θώκο του Υπουργείου Αμύνης που να έχει συναίσθηση του τι διαχειρίζεται; Τόσο τους νοιάζει, ή μέχρι εκεί μπορούν;
Bελισάριος
Πηγή