Ν. Λυγερός
Το μάθημα της Αντιγόνης είναι από τους θεμελιακούς μύθους του Ελληνισμού και αποτελεί μια από τις κύριες αποδείξεις της αγάπης του για την ελευθερία.
Το κείμενο του Σοφοκλή δεν είναι απλώς σοφό και παραδειγματικό είναι επίσης γραμμένο μ’ έναν τρόπο αριστουργηματικό και μ’ αυτήν την έννοια είναι παράδειγμα προς μίμηση για τον λογοτέχνη.
Όσον αφορά στο φιλόλογο, ο λόγος του είναι διατυπωμένος με τέτοια σαφήνεια και έντεχνο τρόπο που είναι απόλαυση, η εξήγηση των συντακτικών δομών του και της σημασιολογίας. Έχουμε λοιπόν από την Αρχαιότητα, ένα κείμενο που έχει διαμορφώσει το είναι μας ως Έλληνες.
Διότι μας δείχνει τα όρια της εξουσίας και την εμβέλεια της ουσίας.
Μας εξηγεί με καλλιτεχνικό τρόπο αλλά ανθρώπινο, τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ της αξίας και της αρχής, δηλαδή τα διαχρονικά στοιχεία της πρώτης και το αυθαίρετο της δεύτερης.
Η αντιπαράθεση της Αντιγόνης με τον Κρέοντα δίνει έμφαση σε μια νομολογική έννοια: για τον Ελληνισμό ένας νόμος είναι νόμος μόνο και μόνο όταν είναι ανθρώπινος.
Και αυτό δημιουργεί μια θεμελιακή διαφορά με τη ρωμαϊκή δικαιοσύνη, αφού αυτή εξηγεί ότι ακόμα και αν ο νόμος είναι σκληρός, παραμένει νόμος με το περίφημο:
Dura lex, sed lex. Αυτό μάλιστα δείχνει ότι αν μια μέρα, κάποια κυβέρνηση προσπαθήσει να βγάλει από την ύλη του Ελληνισμού, το μάθημα της Αντιγόνης, να περιμένει για ισχυρή αντίσταση γιατί η απόπειρα της, θα θεωρηθεί από τον ελληνικό λαό ως απάνθρωπη.
Διότι μόνο μια εξουσία ανάλογη αυτής του Κρέοντα, θα ήθελε να απαγορεύσει αυτό το μάθημα επειδή θα αμφισβητούσε την ίδια της την ύπαρξη ως αυταρχικό καθεστώς.
Διότι το μεγαλείο της Αντιγόνης προέρχεται από τη συνέχεια του σεβασμού προς τον νεκρό, όποιος και να είναι αυτός, αφού το δικαίωμα ταφής είναι πιο ισχυρό από κάθε αυθαίρετο νόμο κάποιας βάρβαρης εξουσίας.
Το μάθημα της Αντιγόνης είναι αγάπα τον Ελληνισμό γιατί ο Σοφοκλής κατάφερε να διατυπώσει ορθολογικά την αντίσταση του ελεύθερου ανθρώπου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου