Παρασκευή 25 Νοεμβρίου 2011

ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΟΥ ΝΑΤΟ, FYROM ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΘΝΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ



του Πολύκαρπου Τσέμπογλου*

Στις 5 Δεκεμβρίου αναμένεται να ανακοινωθεί η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, σχετικά με τη προσφυγή που κατέθεσε η ηγεσία της Π.Γ.Δ.Μ. εναντίον της Ελλάδας και αφορά στην παραβίαση του άρθρου 11 της ενδιάμεσης συμφωνίας .

Η προσφυγή ήρθε ως απάντηση στο δικαίωμα αρνησικυρίας που άσκησε η ελληνική πλευρά εναντίον της  προσχώρησης του κράτους των Σκοπίων στην Ατλαντική Συμμαχία, κατά τη σύνοδο του Βουκουρεστίου (2-4 Απριλίου 2008).

 Η προσχώρηση βέβαια δεν ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί εφόσον ακόμα  υφίσταται η διαφορά για το θέμα της  ονομασίας με την Ελλάδα, η οποία είναι ήδη μέλος.

Η απόφαση αναμένεται να μην είναι υπέρ κανενός αλλά να υπογραμμίζει τα λάθη και τις παραλείψεις της κάθε πλευράς σε ό, τι έχει να κάνει με την εφαρμογή της ενδιάμεσης συμφωνίας.

Όμως, γιατί επιτέλους, δεν λύνεται το θέμα της ονομασίας; Ποια λύση είναι προς το συμφέρον της Ελλάδος;   

Πρώτα, ίσως είναι χρήσιμο να γίνει μία ιστορική αναδρομή ώστε να θυμηθούμε τη διαδρομή του «Μακεδονικού Ζητήματος» από τον 19ο αιώνα προτού οδηγηθούμε στο σήμερα.

Ο καθηγητής Κρίστε Μισίρκωφ  είναι ο άνθρωπος ο οποίος σε δοκίμιό του με τίτλο ''Μακεδονικές Υποθέσεις''  αποφάνθηκε  ότι οι «Μακεδόνες» (δηλ. οι Σκοπιανοί) είναι διαφορετικοί από όλους τους άλλους λαούς των Βαλκανίων.

Τα σύγγραμμα αυτό αποτελεί ένα ιδεολογικο-πολιτικό μανιφέστο, στο οποίο εδράζει την ύπαρξή της η  Π.Γ.Δ.Μ.

Όσον αφορά στην αρχική εμφάνιση και εξέλιξη του «Μακεδονικού Ζητήματος» πρέπει να επισημανθεί ότι διέρχεται από  έξι φάσεις.

Η πρώτη αφορά στη θεωρητική προσέγγιση του ζητήματος με αφετηρία το έτος 1828 και κατάληξη το 1878.

Είχε παρεμβληθεί η αναγνώριση της βουλγαρικής εκκλησιαστικής εξαρχίας  και η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου , ή οποία προέβλεπε τη σύσταση της Μεγάλης Βουλγαρίας.

Η δεύτερη φάση αναφέρεται στην περίοδο 1878 – 1908, οπότε πλέον ο βουλγαρικός εθνικισμός,  μέσω των Βουλγάρων κομιτατζήδων στρέφεται όλο και πιο έντονα στη Μακεδονία  και ξεσπά η Επανάσταση του Ίλιντεν .

Στην αμέσως επόμενη φάση μεταξύ των ετών 1908 έως και το 1919, έχουμε την υπογραφή της Συνθήκης του Βουκουρεστίου  με βάση την οποία η Βουλγαρία αποκτά τη Δυτική Θράκη καθώς και τις περιοχές Μελενίκου και Νευροκοπίου καθώς και της  Συνθήκης του Νεϊγύ  για την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας.

Οι δύο επόμενες 4η και 5η φάσεις, αναφέρονται στα χρόνια του Μεσοπολέμου και του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου αντίστοιχα.

Στον Μεσοπόλεμο, διαμέσου του Κομμουνιστικού Κινήματος εντείνονται οι προσπάθειες για τη δημιουργία μίας Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας του Αίμου ενώ ο Τίτο, λίγο αργότερα, δημιουργεί το «Μακεδονικό Έθνος».

Η έκτη και τελευταία φάση καλύπτει την περίοδο από το 1950 μέχρι σήμερα, με σημαντικότερο γεγονός την ίδρυση της Π.Γ.Δ.Μ. το 1991.

Αυτό που παρατηρείται είναι μία συνεχής προσπάθεια για την εκπλήρωση αλυτρωτικών βλέψεων σε βάρος της Ελλάδος από τους γειτονικούς λαούς.

Σε ό, τι έχει να κάνει με την ονομασία της Π.Γ.Δ.Μ έχουν κατατεθεί κατά καιρούς πολλές προτάσεις όπως η αποδοχή του επιθετικού προσδιορισμού Nέα ή ο γεωγραφικός προσδιορισμός Άνω πριν από την ονομασία (π.χ. Νέα Μακεδονία , Άνω Μακεδονία).

Αυτές οι λύσεις και άλλες ανάλογες  σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να μας ικανοποιούν καθώς προωθούν έναν αλυτρωτισμό.

Για παράδειγμα η ονομασία Νέα Μακεδονία είναι δυνατόν να παραπέμπει σε μία ιστορική συνέχεια μέσω της διασύνδεσης της  με την ιστορία της Αρχαίας Μακεδονίας.

Από την άλλη πλευρά, ο γεωγραφικός προσδιορισμός Άνω Μακεδονία ανταποκρίνεται βέβαια στην ιστορική πραγματικότητα της περιοχής καθώς η Αρχαία Μακεδονία διακρινόταν στην Άνω, στην Κάτω και στην Ανατολική , όμως η λύση αυτή δίνει την εντύπωση της διχοτόμησης των μακεδονικών εδαφών, γεγονός που ίσως θα έδινε την δυνατότητα  για να εκφραστούν αλυτρωτικές προθέσεις .

Προτιμητέα θα ήταν η απάλειψη του ουσιαστικού Μακεδονία και του επιθέτου Μακεδονικός από την ονομασία, πράγμα, που όμως φαντάζει δύσκολο, καθώς η ηγεσία της  Π.Γ.Δ.Μ. δεν δείχνει ‘το γε νυν έχον’ την διάθεση να αποδεχθεί.

Πάντως πρέπει να τονιστεί, ότι η Π.Γ.Δ.Μ. βρίσκεται σε δεινή οικονομική θέση καθώς προ ολίγων ημερών δανείστηκε 130 δισεκατομμύρια ευρώ από την Deutsche Bank και το Citigroup που θα χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση του ελλείμματος.

Τούτο ενδεχομένως την κάνει πιο δεκτική σε έξωθεν πιέσεις, πράγμα που ωστόσο, ισχύει  στον ίδιο βαθμό και για την δική μας πλευρά...


* Διεθνολόγος, συνεργάτης ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α.

Δεν υπάρχουν σχόλια: