ΧΩΡΙΣ ΑΣΠΙΔΑ ΤΑ F-16 BLOCK 52+ Σκάνδαλο συστήματος ASPIS II: 64,6 εκ $ και 10 χρόνια μετά κανείς δε πήγε φυλακή!

Στον αέρα εξακολουθεί να αιωρείται η ικανότητα αυτοπροστασίας των F-16 Block 52+  καθώς η κατασκευάστρια εταιρία του ASPIS II η Raytheon  ουδέποτε ανταποκρίθηκε στις συμβατικές της υποχρεώσεις.

 

Στο μεταξύ τα συστήματα βρίσκονται αποθηκευμένα στην Ελευσίνα ενώ έχει περάσει διάστημα πάνω από ενάμιση έτος από τότε που διαβιβάστηκε στη Βουλή από την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου η σχετική δικογραφία. 

 

Η έρευνα διατάχθηκε κατόπιν της κατάθεσης από τον πρώην υπουργό Εθνικής Άμυνας Ευάγγελο Βενιζέλο του φακέλου στην Βουλή, οπότε και διαβιβάστηκε από την (τότε) υποεπιτροπή εξοπλισμών το όλο θέμα στην Εισαγγελία.

 

Σήμερα μεγάλο μέρος του στόλου των μαχητικών F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας παραμένει χωρίς τον κρίσιμο αυτό εξοπλισμό που εξασφαλίζει καθοριστικά την ικανότητα επιβιωσημότητας απέναντι σε εχθρικές απειλές, ενώ ως λύση ανάγκης έχει υιοθετηθεί η τοποθέτηση σε ρόλο «ρεζέρβας» των προγενέστερων συστημάτων ASPIS Ι που χρησιμοποιούν τα F-16 Block 30/50.

 

ΤΙ ΠΡΟΕΒΛΕΠΕ Η ΣΥΜΒΑΣΗ 

 

Συγκεκριμένα η σύμβαση για το ASPIS II σχεδιάστηκε προκειμένου να καλύψει πλήρως στο στόλο μαχητικών F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας και αφορά 60 πλήρη συστήματα για τα 60 μαχητικά F-16C/D Block 52+ του προγράμματος PEACE XENIA III που παραδόθηκαν το 2003 και σήμερα εξοπλίζουν 3 Μοίρες μαχητικών.

 

Το πρόβλημα είναι οτι η σύμβαση για τα συστήματα αυτά δεν έγινε όταν υπογράφτηκε η σύμβαση με τη Lockheed Martin για τα 60 F-16 Block 52+ αλλά  κατόπιν εορτής το 2003 όταν ήδη τα πρώτα μαχητικά παραδίδονταν στην ΠΑ.

 

Για την ολιγορία αυτή ευθύνεται η ελληνική πλευρά η οποία "εχασε" τουλάχιστον 3 χρόνια που μεσολαβούσαν μέχρι τις παραδόσεις, ωστε να παραλάβει ολοκληρωμένα τα νέα μαχητικά, τα οποία κατά τα άλλα έχουν καλύψει πλήρως τις απαιτήσεις της ΠΑ σε αποστολές αναχαίτησης και κρούσης προσφέροντας επιπλέον την ικανότητα μεταφοράς ειδικών όπλων και συστημάτων για καταστολή αεράμυνας και νυτερινή κρούση.

 

Αντίθετα το πρόγραμμα για τα ASPIS II εκτός από καθυστερημένο, είχε εξίσου ατυχή συνέχεια στην πορεία υλοποίησης, με ευθύνες που βαραίνουν την κατασκευάστρια εταιρία.

 

Υπενθυμίζεται οτι το σύστημα ASPIS II αποτελείται από τον προειδοποιητή ALR-93(V), τον παρεμβολέα ALQ-187, το σύστημα αναλωσίμων ALE-47, και σύστημα ψηφιακών ραδιοσυχνοτήτων (RF) με ικανότητα αποθήκευσης. 

 

Επιπλέον στο πλαίσιο της ίδιας σύμβασης συμφωνήθηκε και η προμήθεια 29 παρεμβολέων ALQ-187 για τον εξοπλισμό των αεροσκαφών F-16C/D Block 30/50 του προγράμματος PEACE XENIA Ι και II  καθώς και η αναβάθμιση των υφιστάμενων ASPIS με RF. 

 

Με την ολοκλήρωση της σύμβασης η Πολεμική Αεροπορία θα πετύχαινε τον εξοπλισμό του συνόλου των F-16C/D Block 50 και 52+  που αγοράστηκαν μετά το 1999 αεροσκάφος θα ήταν εξοπλισμένα με το ASPIS II.

 

ΤΙ ΕΠΙΔΙΩΚΕΙ Η ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ

 

Στην εισαγγελική έρευνα θα διακριβωθεί γιατί 10 πλέον χρόνια μετά την παραγγελία του συστήματος και την καταβολή περί των 65 εκατομμύρίων ευρώ, η ανάδοχος εταιρία Raytheon (της οποίας αντιπρόσωπος στην Ελλάδα ήταν ο όμιλος AXON), αδυνατεί να υλοποιήσει τις συμβατικές της υποχρεώσεις, σε ότι αφορά τη πιστοποίηση και παράδοση του συστήματος βάση των προδιαγραφών της ΠΑ.

 

Σύμφωνα με τη σύμβαση, η Raytheon όφειλε να εγκαταστήσει το σύστημα στα 60 (50+10) μαχητικά F-16 της παραγγελίας των ετών 1999-2000 με αποτέλεσμα επι σειρά ετών τα Block 52+ (τα οποία αποτελούν και την κύρια δύναμη των F-16 της ΠΑ) να στερούνται μέχρι και σήμερα συστήματος αυτοπροστασίας.

 

Ένα από τα κύρια προβλήματα ήταν ότι ο προειδοποιητής (RWR) δεν κάλυπτε συγκεκριμένες συχνότητες από ραντάρ συνεχούς κύματος, όπως ρητά ανέφεραν οι προδιαγραφές.

 

Όπως αποδείχτηκε η διαχείριση του προγράμματος από πλευράς Raytheon ήταν απογοητευτική καθώς δεν δέχτηκε τις επισημάνσεις της ΠΑ εμμένοντας ότι το σύστημα είναι εντός προδιαγραφών αλλά με βάση τις απαιτήσεις τη USAF (οι οποίες υπολοίπονται αυτών της ΠΑ).

 

Αιτία είναι ότι η αποδοχή εκ μέρους της εταιρίας του προβλήματος (ως όφειλε) την οδηγούσε στη διεξαγωγή επιπλέον δοκιμών, οι οποίες θα την επιβάρυναν οικονομικά, χωρίς βεβαίως αυτό να ενδιαφέρει την ΠΑ, η οποία είχε σαφείς απαιτήσεις για ένα πρόγραμμα το οποίο είχε ήδη καθυστερήσει πολύ πέραν του αρχικού χρονοδιαγράμματος.

 

Σημειώνεται εδώ ότι η σύμβαση που υπογράφηκε στις 09/04/2003 προέβλεπε την εγκατάσταση των συστημάτων αυτοπροστασίας να ξεκινήσει τον 31ο μήνα από την ημερομηνία ενεργοποίησης της σύμβασης (Απρίλιος 2006) και να ολοκληρωθεί τον 45ο μήνα, δηλαδή τον Ιούνιο του 2007. 

 

Αυτή τη στιγμή κάθε πρόβλεψη έχει ξεπεραστεί προ πολλού ενώ είναι απαράδεκτο από κάθε άποψη ότι τα μαχητικά παραμένουν δίχως τα συστήματα αυτά παρά το γεγονός ότι η Raytheon έχει ήδη πληρωθεί 64,6 εκατομμύρια δολάρια ως μέρος της προκαταβολής.

 

Επιπλέον μέχρι σήμερα δεν δέχεται την επιβολή ρητρών για τις καθυστερήσεις που έχουν σημειωθεί και όπως είναι φυσικό θα περικόψουν σημαντικά το υπολειπόμενο ποσό  των 120 εκατ. Δολαρίων εκκρεμούσε αρχικά για την πλήρη αποπληρωμή του από ελληνικής πλευράς. 

 

Αν και από την άνοιξη του 2012 φερόταν ότι το πρόγραμμα έχει επανεκκινήσει, η εξέλιξη του παραμένει άγνωστη και το βασικό πρόβλημα φαίνεται να παραμένει τόσο το ποσό της αποπληρωμής, όσο και η επίτευξη νέας συμφωνίας για το χρονοδιάγραμμα της με βάση τα νέα δημοσιονομικά δεδομένα της χώρας

 

Το πλέον εντυπωσιακό στην όλη υπόθεση είναι ότι η Ελλάδα, η οποία αποτελούσε στη κυριολεξία τη «χρυσοτόκο όρνιθα» λόγω του μεγάλου αριθμού μαχητικών F-16 που παρήγγειλε, όχι μόνο δεν ανταποκρίθηκε ως όφειλε στη σύμβαση αλλά στη κυριολεξία εξαφανίστηκε, αφού έκλεισε τα γραφεία της στην Ελλάδα (τα οποία όπως έγινε γνωστό μετακόμισαν στη γειτονική Τουρκία).

 

ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ Η ΕΥΡΕΥΣΗ ΛΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΠΑ

 

Να υπενθυμίσουμε επίσης ότι τα 30 F-16 C/D Block 52+ Advanced του προγράμματος PEACE XENIA IV παραδόθηκαν στην Ελλάδα με το σύστημα αυτοπροστασίας εγκατεστημένο αυτή τη φορά  και πλήρως λειτουργικό ( το πάθημα έγινε μάθημα) αλλά η ΠΑ επίσημα δεν έχει κάνει αποδεκτό το σύστημα μέχρι σήμερα εξ αιτίας των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων με τη Raytheon .

 

Σημειώνεται ότι τα απάρτια του συστήματος ASPIS II έχουν μεταφερθεί στην Ελλάδα και βρίσκονται σε αποθήκευση αναμένοντας την τελική επίτευξη συμφωνίας προκειμένου να τοποθετηθούν άμεσα στα μαχητικά της ΠΑ.

 

Είναι περιττό να αναφερθεί η κρισιμότητα του ζητήματος για το αξιόμαχο της ΠΑ και για το λόγο αυτό απαιτείται η άμεση εξεύρεση λύσης από τη κυβέρνηση, ώστε να μη χαθεί επιπλέον πολύτιμος χρόνος, καθώς οι απειλές για την Εθνική Ασφάλεια της Ελλάδας πληθαίνουν και γίνονται πιο ρεαλιστικές και άμεσες από ποτέ.. 

 

Μια ματιά αρκεί στο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού της τουρκικής Αεροπορίας για να διαπιστώσει τι έχουν να αντιμετωπίσουν απέναντι τους οι έλληνες πιλότοι..Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο!

 

ΟΙ ΔΙΑΡΡΟΕΣ EΓΓΡΑΦΩΝ ΣΤΟ WIKILEAKS

 

Το θέμα με τα μαχητικά αεροσκάφη που αγοράστηκαν επί θητείας Γιάννου Παπαντωνίου στο ΥΕΘΑ (αν και δεν είχαν εγκατεστημένο σύστημα αυτοπροστασίας), επικαιροποιήθηκε και με σχετικά έγγραφα στην ιστοσελίδα wikiLeaks. 

 

Ειδικότερα, δημοσιεύθηκαν τηλεγραφήματα του πρώην πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής στην Αθήνα, Ντέιβιντ Σπέκχαρντ, αναφορικά με μαχητικά F-16 που είχε αγοράσει η Ελλάδα από την αμερικανική εταιρεία Lockheed Martin.

 

Καίριο ρόλο στην εξέλιξη της υπόθσης με τα συστήματα αυτοπροστασίας φέρεται να έχουν παίξει οι συνομιλίες που είχε ο Ε.Βενιζέλος , ως ΥΕΘΑ με τον τότε αμερικανό πρέσβη Ντέηβιντ Σπέκχαρντ,οι οποίες και αποκαλύφθηκαν μέσω των Wikileaks.

 

Σύμφωνα με τα έγγραφα αυτά η αμερικανική εταιρεία Raytheon φέρεται να είναι υπεύθυνη για την έλλειψη συστημάτων αυτοπροστασίας στα 60 μαχητικά (Peace-Xenia III) F-16 της επίσης αμερικανικής εταιρείας «Lockheed Martin», που παρήγγειλε η Ελλάδα, έναντι δυο δισεκατομμυρίων δολαρίων. 

 

Η παραγγελία έγινε το Μάρτιο του 2000 και τα αεροσκάφη εννιά χρόνια μετά , σύμφωνα με τα τηλεγραφήματα του Wikileaks συνέχισαν να μην εχουν εφοδιαστεί με σύστημα αυτοπροστασίας.

 

Στο τηλεγράφημα της 4ης Νοεμβρίου του 2009 ο Σπέκχαρντ γράφει για τον Ε. Βενιζέλο: “(…) παραπονιέται για ένα πρόβλημα που έχει το σύστημα αυτοπροστασίας στα F16 Peace Xenia III και ότι οι αμερικανικές εταιρείες πρέπει να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη», αναφέρει χαρακτηριστικά –σύμφωνα με το Wikileaks, ο πρωην πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα. 

 

Και δίπλα σε αυτό σημειώνει χειρόγραφα, μέσα σε παρένθεση, πως το πρόβλημα προέκυψε λόγω των διαπραγματεύσεων, που έχουν διακοπεί μεταξύ της αμερικανικής «Raytheon» και του ελληνικού υπουργείου Άμυνας, με αποτέλεσμα: "κανένα από τα αεροσκάφη" να μην έχει "εγκατεστημένο σύστημα αυτοπροστασίας".

 

Στο περιθώριο της συνάντησης ο πρέσβης, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ρωτά μεταξύ άλλων τον Ευάγγελο Βενιζέλο και για τα δημοσιεύματα που τον φέρουν να έχει αποφασίσει την αγορά «eurofighter» για να την κάλυψη των αναγκών σε μαχητική αεροσκάφη νέας γενιάς, ο οποίος φέρεται να του απαντά ότι όσα γράφονται είναι ανακριβή και πως ο ίδιος «δεν έχει πάρει ακόμη καμία απόφαση». 

 

Ένα μήνα μετά, ο Ευάγγελος Βενιζέλος επισκέπτεται εκ νέου τον Αμερικανό Πρέσβη και πάλι για το ίδιο θέμα. Και σύμφωνα από το τηλεγράφημα (09ATHENS1605) που έπεται της συνάντησης, ο υπουργός Άμυνας εμφανίζεται να επαναλαμβάνει στον Πρέσβη πως ναι μεν το φταίξιμο είναι της αμερικανικής εταιρείας Raytheon, αλλά αυτή τη φορά ζητά και τη βοήθειά του για την επίλυση της διαφοράς.

 

Ο Σπέκχαρντ ολοκληρώνει το τηλεγράφημά του, με ένα προσωπικό σχόλιο: «η συναλλαγή μεταξύ της «Raytheon» και της ελληνικής κυβέρνησης είναι εμπορική και όχι διακρατική» κατά συνέπεια οι εναλλακτικές της αμερικανικής κυβέρνησης είναι περιορισμένες. 

 

«Τα «προβληματικά» Peace Xenia III F16 σε συνδυασμό με την πολιτική πίεση που δέχεται η Ελλάδα με την Ευρώπη δεν θα βοηθήσουν τις αμερικανικές εταιρείες όταν το υπουργείο Άμυνας θα αποφασίσει τι αεροπλάνα θα πάρει στο μέλλον», σημειώνει ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα και καταλήγει ότι η Ελλάδα μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιεί σαν δικαιολογία την προηγούμενη εμπειρία με τη «Raytheon» για να πάρει τα «Eurofighter» παρόλο που είναι πιο ακριβά.

 

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr