Σύμφωνα με τη Συνθήκη Εγγυήσεως και Συμμαχίας, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο διατηρεί υπό την κυριότητά του δύο κυρίαρχες Βάσεις, στην Επισκοπή και τη Δεκέλεια, η Ελλάδα και η Τουρκία διατηρούν στρατιωτικό απόσπασμα 950 και 650, αντίστοιχα, Αξκών, Ανθστών και οπλιτών, το οποίο μετά από παράκληση της Δημοκρατίας μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί σε αριθμό.
Η Τουρκική Δύναμη Κύπρου (ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ) έπαψε να υφίσταται το 1964, ενώ η Ελληνική Δύναμη Κύπρου (ΕΛ.ΔΥ.Κ) συγκροτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 1959, στον Άγιο Στέφανο Αττικής (Μπογιάτι), μετά από την υπογραφή της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης της Δημοκρατίας της Κύπρου.
Αποστολή της ΕΛΔΥΚ είναι: α. συμμετοχή της στα σχέδια αμύνης του Κυπριακού Κράτους, προς αποτροπή κάθε απειλής, β. παροχή διευκολύνσεων στην εκπαιδευτική ομάδα του Κυπριακού στρατού, γ. συστηματική εκπαίδευση των μονάδων της, διατήρηση του εθνικού φρονήματος του προσωπικού της σε υψηλό βαθμό και σύσφιξη των σχέσεών της με τους Ελληνοκυπρίους.
Στις 16 Αυγούστου 1960, ημέρα της ανακήρυξης της Κύπρου σε ανεξάρτητη Δημοκρατία, η ΕΛΔΥΚ αποβιβάζεται στο λιμάνι της Αμμοχώστου, στο αρματαγωγό «Αλιάκμων».ΕΛΔΥΚ εγκαταστάθηκε στην Κύπρο το 1960, κατόπιν της συμφωνίας Ζυρίχης - Λονδίνου όπου προβλεπόταν η ίδρυση τριμερούς Στρατηγείου Ελλάδος, Τουρκίας και Κύπρου. Στο Στρατηγείο αυτό υπαγόταν το Ελληνικό Στρατιωτικό τμήμα με 950 άνδρες (ΕΛΔΥΚ) και το Τουρκικό με 650 (ΤΟΥΡΔΥΚ).Έγινε δεκτή με πρωτοφανείς εκδηλώσεις ενθουσιασμού από τον κυπριακό λαό.Πρώτος της Δκτής ήταν ο Σχης (ΠΖ) Διονύσιος Αμπούζης, ενώ η Διοίκηση, το Επιτελείο, οι Λόχοι και τα Τάγματά της έδρευαν σε Στρατόπεδο δυτικά της πόλης της Λευκωσίας, στην περιοχή Γερόλακκου και υπαγόταν αρχικά στο Τριμερές Στρατηγείο. Σήμερα, η διοικητική του Υπαγωγή βρίσκεται - στον καιρό της ειρήνης - στον Α’ Υπαρχηγό Γ.Ε.Σ, ενώ - στον καιρό του πολέμου - στον Αρχηγό Γ.Ε.Ε.Φ, και η δύναμή της αριθμεί σε 3.000 άνδρες και γυναίκες.
Το Δεκέμβριο του 1963, ξέσπασαν στην Κύπρο σοβαρές ελληνοτουρκικές ταραχές. Είχε προηγηθεί, στις 30 Νοεμβρίου, η πρόταση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου για την τροποποίηση 13 σημείων του Συντάγματος, που δημιουργούσαν ανυπέρβλητα προβλήματα για τη δημοκρατική λειτουργία και τη βιωσιμότητα του κράτους. Μια από τις πιο σημαντικές συνέπειες των συγκρούσεων ήταν η απόσυρση των Τουρκοκυπρίων πολιτειακών και κοινοβουλευτικών παραγόντων, αλλά και των περισσότερων δημοσίων υπαλλήλων σε περιοχές που ελέγχονταν από τουρκοκυπριακές ένοπλες ομάδες («θύλακες»). Η γενίκευση της σύγκρουσης και η εμπλοκή των τμημάτων της ΕΛΔΥΚ και της ΤΟΥΡΔΥΚ αποφεύχθηκαν με την πυροσβεστική παρέμβαση της Βρετανίας. Σε νέα επεισόδια, τον Μάρτιο του 1964, σκοτώθηκε ο επιλοχίας της ΕΛΔΥΚ Σ. Καραγιάννης, ενώ το Μάιο 1964, εκτελέστηκαν εν ψυχρώ στην τουρκική συνοικία της Αμμοχώστου οι Έλληνες αξιωματικοί Δ. Πούλιος και Β. Καποτάς και ο οδηγός τους, αστυνομικός Κ. Παντελίδης.
Ένα από τα μέτρα άμυνας της ελληνικής κυπριακής πλευράς, που θα επηρέαζε τις εσωτερικές εξελίξεις, ήταν η πρόσκληση στον στρατηγό Γεώργιο Γρίβα να αναλάβει την αρχηγία της Α.Σ.Δ.Α.Κ. (Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκησις Άμυνης Κύπρου), και η κάθοδός του στην Κύπρο, τον Ιούνιο του 1964. Παράλληλα, η κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου απέστειλε με μυστικότητα στρατιωτικά τμήματα στη μεγαλόνησο, τη γνωστή «μεραρχία», που θωράκισε αποφασιστικά τα ελληνικά αμυντικά σχέδια.
Τον Αύγουστο του 1964 οι απειλές για τουρκική επέμβαση στην Κύπρο πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά, καθώς ύστερα από νέες συγκρούσεις στην περιοχή Μανσουρας - Κοκκίνων, αεροπλάνα της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας βομβάρδισαν επί τριήμερο (8-10 Αυγούστου) χωριά και στρατιωτικούς στόχους της περιοχής Τηλλυρίας και του κόλπου Ξερού, προκαλώντας δεκάδες θύματα - κυρίως αμάχους. Το Νοέμβριο του 1967, με αφορμή την επέμβαση της Εθνικής Φρουράς στην Κοφίνου, όπου τα τουρκικά φυλάκια δέσποζαν και έλεγχαν την κεντρική οδική αρτηρία του νησιού, το δρόμο Λευκωσίας - Λεμεσού, η τουρκική κυβέρνηση με τελεσίγραφό της, απαίτησε και πέτυχε την απόσυρση της ελληνικής μεραρχίας από το νησί και την ανάκληση του στρατηγού Γρίβα.
Στις 15 Ιουλίου ανατρέπεται με πραξικόπημα ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Η ενέργεια αυτή, πέρα από την αδικαιολόγητη και τραγική αιματοχυσία αδελφικού αίματος και τη δημιουργία ψυχικού ρήγματος στον κυπριακό Ελληνισμό σε κρίσιμες ώρες, έδωσε το πρόσχημα στην Τουρκία για την στρατιωτική εισβολή, που πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουλίου 1974.
Παρά τη γενναία αντίσταση των ανδρών της ΕΛΔΥΚ και της Εθνικής Φρουράς, τα τουρκικά στρατεύματα, κατά πολύ υπέρτερα σε αριθμητική ισχύ και δύναμη, με τη βοήθεια της αεροπορίας και του πολεμικού ναυτικού, κατάφεραν να δημιουργήσουν προγεφύρωμα στις ακτές δυτικά της Κερύνειας, όπου απεβίβασαν σημαντικές δυνάμεις. Στις 22 Ιουλίου επιτεύχθηκε εκεχειρία, η οποία δεν τηρήθηκε από τον τουρκικό στρατό, που συνέχισε την κατάκτηση κυπριακού εδάφους και κατά τις επόμενες ημέρες.
Λίγες ώρες μετά την αποτυχία της ειρηνευτικής διάσκεψης στη Γενεύη, εκδηλώθηκε ο δεύτερος γύρος της τουρκικής εισβολής (14-16 Αυγούστου 1974).
Από τότε έχει επιβληθεί η «γραμμή Αττίλα», που διαχωρίζει τεχνητά τη Κύπρο και τον κυπριακό λαό, παρά την διεθνή καταδίκη, όπως αποτυπώθηκε σε σειρά ψηφισμάτων της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και άλλων διεθνών οργανισμών, που ζητούν την επιστροφή όλων των προσφύγων στις εστίες τους, την αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων, το σεβασμό της κυριαρχίας, εδαφικής ακεραιότητας και ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και την αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Κυπρίων. Το 37% περίπου του κυπριακού εδάφους, που αντιπροσώπευε τις πλουσιότερες εκτάσεις και τα μεγαλύτερα τουριστικά παραθαλάσσια θέρετρα της Αμμοχώστου και της Κερύνειας και το 70% του οικονομικού δυναμικού καταλήφθηκε από τα τουρκικά στρατεύματα. 200.000 περίπου Ελληνοκύπριοι, σχεδόν το 40% του συνολικού πληθυσμού, εκτοπίστηκαν με τη βία από τις πατρογονικές τους εστίες και αναγκάστηκαν να καταφύγουν ως πρόσφυγες στο ελεύθερο τμήμα του νησιού.
Η συμβολή της ΕΛΔΥΚ στην άμυνα εναντίον της τουρκικής εισβολής υπήρξε καθοριστική. Κατά την πρώτη φάση της εισβολής ανέλαβε το κύριο βάρος της επίθεσης για κατάληψη του χωριού Κιόνελι, ενώ τον Αύγουστο με υπεράνθρωπες προσπάθειες και απαράμιλλη ανδρεία, κράτησε τη γραμμή άμυνας στα υψώματα δυτικά της Λευκωσίας, στην περιοχή Στρατοπέδου ΕΛΔΥΚ - υψώματος Κολοκασίδη, αποτρέποντας ουσιαστικά την κατάληψη μεγάλου μέρους της κυπριακής πρωτεύουσας. Το κόστος σε ανθρώπινες απώλειες της ΕΛΔΥΚ κατά την τουρκική εισβολή, προασπίζοντας την κυπριακή ελευθερία, ήταν σαράντα επτά πεσόντες αξιωματικοί και οπλίτες και πενήντα οκτώ αγνοούμενοι.Μετά την εισβολή οι λόχοι της ΕΛΔΥΚ αναδιατάχθηκαν σε διάφορες περιοχές, έξω από τη Λευκωσία, όπου παρέμειναν για αρκετούς μήνες μέχρι να εγκατασταθούν σε νέους χώρους.
Η ΕΛΔΥΚ αποδείχτηκε ως η αποτελεσματικότερη και πιο οργανωμένη μονάδα άμυνας της Κύπρου προκαλώντας τρομερές απώλειες στις τουρκικές δυνάμεις που φτάνουν μέχρι και τους 2,000 νεκρούς. (Σημείωση: Η δύναμη της ΕΛΔΥΚ αποτελείτο από ΜΟΝΟ 450 νεοφερμένους από την Ελλάδα άνδρες Πεζικού, χωρίς την υποστήριξη αρμάτων ή πυροβολικού, και χωρίς οποιαδήποτε μηχανοκίνητα μέσα, ενώ το υπηρεσιακό τους τυφέκιο ήταν η ημιαυτόματη αραβίδα 8 φυσιγγίων Μ1.)
Κάθε χρόνο βλέπουμε να έρχονται απ’ όλο τον κόσμο στους δέκτες των τηλεοράσεών μας τους μαυροφορεμένους συγγενείς των 100 πεσόντων (54 Καταδρομέων και 46 άλλων) και των 73 αγνοουμένων για να αποτίσουν τον ύστατο φόρο τιμής. Πρόσφατα (10/7/2000) εξακριβώθηκε η ταυτότητα του Λχία (ΠΖ) Χρίστου Κουκουλλάρη, ενώ τον περασμένο μήνα (Ιούνιος 2001) αναγνωρίστηκαν με τη μέθοδο του DNA τα οστά των Στρτη (ΠΖ) ΑσημάκηΜπουρέκα και Στρτη (ΠΖ) Αλέξιου Χριστόπουλου, που μέχρι πριν καταλογίζονταν ανάμεσα στους αγνοούμενους.Σε μία άνιση μάχη σώμα προς άρμα, υπέστησαν αλλά και προκάλεσαν βαρύτατες απώλειες, στην πείσμονα αντίστασή τους να μην εγκαταλείψουν το Στρατόπεδό τους. Είναι βέβαιο ότι η ΕΛΔΥΚ σε περίπτωση σύρραξης θα αποτελέσει τον πρώτο στόχο του αντιπάλου, για υλοποίηση των επεκτατικών σχεδίων του.
Στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν την εισβολή του 1974, της αναδημιουργίας και της ανοικοδόμησης της Κυπριακής Δημοκρατίας σε συνθήκες ημικατοχής, η παρουσία της ΕΛΔΥΚ, των αξιωματικών και των οπλιτών της («Ελδυκάριων») παρέχει στους Κύπριους πολίτες ένα επιπλέον αίσθημα ασφάλειας και αποτελεί ένα ζωντανό μήνυμα της ελλαδικής συμπαράστασης και αλληλεγγύης στον δοκιμαζόμενο κυπριακό λαό. Παράλληλα, οι άνδρες της ΕΛΔΥΚ δίνουν το παρόν τους σε διάφορες επετειακές, τοπικές και πανηγυρικές εκδηλώσεις σε όλες τις γωνίες της ελεύθερης Κύπρου, προσφέροντας πολυσήμαντο κοινωνικό έργο.
Όμως, το μεγαλύτερο τεκμήριο προσφοράς της ΕΛΔΥΚ και των ανδρών της στη σύγχρονη κυπριακή ιστορία βρίσκεται στον «Τύμβο της Μακεδονίτισσας», το λιτό και επιβλητικό στρατιωτικό κοιμητήριο που δημιουργήθηκε μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Εκεί έχουν ταφεί, μαζί με τους αξιωματικούς και τους άνδρες της κυπριακής Εθνοφρουράς και μερικές δεκάδες αξιωματικών και ανδρών της ΕΛΔΥΚ, που έπεσαν πολεμώντας στην Κύπρο το καλοκαίρι του 1974.
Σήμερα, μετά την κατάπαυση του πυρός, η ΕΛΔΥΚ έχει τρία Στρατόπεδα στη Μαλούντα, τον Άγιο Γιάννη της Μαλούντας και την Αθαλάσσα, όπου τα τμήματά της εκπαιδεύονται. Η ΕΛΔΥΚ είναι έτοιμη να ξαναγράψει χρυσές σελίδες στην Ιστορία όποτε και εάν αυτό απαιτηθεί, ενώ αποτελεί ένα σύγχρονο και αυτόνομο μηχανοκίνητο τακτικό συγκρότημα, έτοιμο να αναλάβει οποιαδήποτε αποστολή της ανατεθεί και να την φέρει σε πέρας με επιτυχία. Η ΕΛΔΥΚ διοργανώνει κάθε χρόνο εκδηλώσεις ανοιχτές για το κοινό την ημέρα του Πάσχα, καθώς και έκτακτα εκθέσεις φωτογραφιών, χορευτικές εκδηλώσεις κτλ, φέρνοντάς την πιο κοντά στον απλό κόσμο.
Το κεντρικό Στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, το Στρατόπεδο του Τχη (ΜΧ) Σωτήριου Σταυριανάκου βρίσκεται στο χωριό Μαλούντα, όπου και εδρεύει η Διοίκηση της ΕΛΔΥΚ και μεγάλος αριθμός των μελών της Δύναμης. Στο προαναφερόμενο στρατόπεδο υπάρχει Ηρώο των πεσόντων και αγνοούμένων της Δύναμης με πλάκα που φέρει τα ονόματα και τους βαθμούς των αγνοουμένων και πεσόντων κατά το 1974.
Σήμερα, τα Στρατόπεδα της ΕΛΔΥΚ αποτελούν μερικά από τα πιο συγυρισμένα, εύτακτα και εξοπλισμένα στρατόπεδα (περιλαμβάνουν βιβλιοθήκη με ηλεκτρονικούς υπολογιστές, σύνδεση Διαδικτύου και μουσικά CD-ROMs, αίθουσες εκδηλώσεων κτλ), θυμίζοντας στρατιωτική βάση του ΝΑΤΟ.
Στο Ηρώο βρίσκεται και προτομή του Λγού (ΜΧ) Σωτήριου Σταυριανάκου, ο οποίος έπεσε ηρωικά μαχόμενος κατά την διάρκεια της Μάχης του Στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ στον Γερόλακκο την 16 Αυγούστου 1974, παράλληλα με το Λγό (ΠΖ) Βασίλειο Σταμπουλή (στον οποίο είναι αφιερωμένο το Στρατόπεδο στον Άγιο Ιωάννη).
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι όλα τα μέλη της Δύναμης είναι του Στρατού Ξηράς, από όλα τα Όπλα-Σώματα και ότι φέρουν το κίτρινο επίραμμα της ΕΛΔΥΚ στον ώμο τους, ενώ το εθνόσημο των μελών της και η ζώνη τους δεν φέρει οποιοδήποτε διακριτικό (για τους κληρωτούς). Το έμβλημα της ΕΛΔΥΚ συμβολίζει τον Ενιαίο Αμυντικό Χώρο (η Ελλάδα και η Κύπρος στέφονται με κοινό στεφάνι), ενώ μεταξύ των δύο χωρών προβάλλεται το έμβλημα του ΓΕΣ, ενώ το ρητό της ΕΛ.ΔΥ.Κ είναι το ακόλουθο:
ΤΟ ΟΜΟΑΙΜΟΝ ΤΕ ΚΑΙ ΟΜΟΓΛΩΣΣΟΝ ΚΑΙ ΟΜΟΘΡΗΣΚΟΝ ΚΑΙ ΟΜΟΤΡΟΠΟΝ, παραφθορά αποσπάσματος από το Θ’ 144 του Ηρόδοτου «Το Ελληνικόν εστί ομόαιμόν τε και και ομόγλωσσον και θεών ιδρύματα κοινά και θυσίαι ήθεά τε ομότροπα» (Η ουσία του Ελληνισμού είναι και το ίδιο αίμα και η ίδια γλώσσα και τα κοινά ιερά των θεών και οι θυσίες και τα όμοια ήθη).
ΠΗΓΗ: http://www.typos.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου