ΠΟΥ ΤΟ ΠΑΝΕ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ;

του Άδωνη Παλληκαρίδη*

Oι φωνές των Τούρκων για τον υποθαλάσσιο πλούτο της χώρας μας στοχεύουν τα κοιτάσματα που βρίσκονται ανοικτά της Πάφου, εκεί που η Κυπριακή ΑΟΖ ενώνεται με την Ελληνική.

 Το ΥΠΕΞ της Τουρκίας γνωρίζει ότι πολύ λίγα πράγματα μπορούν να γίνουν όσον αφορά το οικόπεδο 12 (οικόπεδο Αφροδίτη, όπως έχει μετονομαστεί τελευταία). Η περιοχή αυτή της κυπριακής ΑΟΖ είναι συμφωνημένη, οριοθετημένη και επικυρωμένη με το Ισραήλ.

Αλλά και την Αίγυπτο και, με προσυμφωνία με το Λίβανο, και η όποια αμφισβήτησή της από χώρα που βρίσκεται γεωγραφικά πίσω από την Κύπρο αγγίζει τα όρια του παραλογισμού….

Η κατοχική Τουρκία βρυχάται, όπως αναμενόταν, όσο πλησιάζει η ημερομηνία της δοκιμαστικής διάτρησης στο οικόπεδο 12. 

Με ημερομηνία 16 Αυγούστου, η Τουρκία κυκλοφόρησε στην έδρα του ΟΗΕ έγγραφο στο οποίο αναφέρει ότι η ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο, που είναι μια ημίκλειστη θάλασσα, θα πρέπει να οριοθετηθεί με τη σύμφωνη γνώμη της. 

Βάσει του διεθνούς δικαίου, τονίζει ο αντιπρόσωπος της Τουρκίας στον ΟΗΕ Ερτουγκρού Ακάνσοϊ, ο διαχωρισμός που έγινε από την Κυπριακή Δημοκρατία δεν έλαβε υπόψη την ίδια ως επηρεαζόμενο κράτος ούτε έλαβε υπόψη τα συμφέροντα όλων των μερών.

Ο αντιπρόσωπος της Τουρκίας προχωρεί παρακάτω για να επισημάνει ότι οι συμφωνίες που συνήψε η Κυπριακή Δημοκρατία και οι δραστηριότητες που ετοιμάζεται να αναπτύξει θα επηρεάσουν αρνητικά τη διευθέτηση του Κυπριακού και θα οδηγήσουν σε συγκρούσεις. 

Στην επιστολή της, η Τουρκία προειδοποιεί και όσες χώρες και εταιρείες έχουν ανάμειξη στις γεωτρήσεις για αναζήτηση φυσικού αερίου και πετρελαίου. 

Η ελληνοκυπριακή διοίκηση, όπως αποκαλεί τη χώρα μας στην επιστολή του ο Τούρκος αντιπρόσωπος, δεν εκπροσωπεί όλη την Κύπρο και δεν είναι εξουσιοδοτημένη από τους ισότιμους συνεταίρους του νησιού να συνάψει διεθνείς συμφωνίες που αφορούν τα κοιτάσματα αυτά.

Στο χορό των απειλών και των προειδοποιήσεων μπήκε και ο πολύς Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου. 

Ποειδοποίησε για πολλοστή φορά τη Λευκωσία ότι θα συναντήσει την αντίδραση της Τουρκίας σε κάθε της βήμα για εντοπισμό των υδρογονανθράκων. 

Παλαιότερα η Τουρκία χρησιμοποιούσε πιο σκληρή ορολογία λέγοντας ότι θα αντιδράσει χωρίς όρια, αν η Κυπριακή Δημοκρατία δεν αποδεκτεί την επικυριαρχία της στην περιοχή και την πολιτική ποδηγέτηση της Κύπρου σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα.

Ανάλογες σκληρές αντιδράσεις δέκτηκε η Κύπρος την περίοδο των S 300, τότε Κύπρος και Ελλάδα υπέκυψαν, όμως υπήρχε μια ουσιώδης διαφορά. 

Η Βρετανία, το Ισραήλ και άλλες ισχυρές χώρες δεν ήθελαν σε εκείνο το μομέντουμ ισχυροποίηση της αεράμυνας της Κύπρου, γιατί βρισκόμασταν στις παραμονές της υποβολής του σχεδίου Ανάν. 

Σήμερα τα δεδομένα είναι εντελώς διαφορετικά και η εξεύρεση νέων πηγών υδρογονανθράκων είναι προτεραιότητα του δυτικού κόσμου και της Ε.Ε.

Το διεθνές δικαστήριο και όλα τα όργανα επόπτευσης της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων δεν μπορούν να βρούν δίκαιο στις τουρκικές διεκδικήσεις. 

Σε μελέτη επί χάρτου του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών επινοήθηκε ότι πρέπει να αναδειχθεί η συνιδιοκτησία του συνόλου της νήσου από τις δύο εθνικές κοινότητες και ανάλογα να δρομολογηθούν οι αντιδράσεις. 

Τέθηκε ως στόχος να περάσει πρώτα η αμφισβήτηση και ακολούθως να κλιμακωθούν οι διεκδικήσεις, αναλόγως και με την πρόοδο των συνομιλιών.

Στο πλαίσιο αυτό, η πορεία που ακολουθούσε το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών και η ομάδα χειρισμού του Κυπριακού για λύση δύο ανεξάρτητων κρατών που θα είναι συμβεβλημένα στα κοινά θέματα, διαφοροποιείται. 

Επιδιώκεται τώρα η στενότερη ζεύξη των δύο «κρατών» για να υπάρχει και νομιμοποίηση της διεκδίκησης επί των κοιτασμάτων που πολύ πιθανόν βρίσκονται στο υπέδαφος της ελεύθερης Κύπρου.

Η υπηρεσία Ενέργειας του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού έχει ενώπιόν της από αμερικανικές, ισραηλινές και ρωσικές πηγές αλλά και από έρευνες της Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω νορβηγικής εταιρείας, χάρτη πιθανόν κοιτασμάτων στην ΑΟΖ Κύπρου. 

Δεν τον δημοσιοποιεί και τον κρατεί ως επτασφράγιστο μυστικό από το φόβο των τουρκικών διεκδικήσεων. 

Ωστόσο, οι Τούρκοι γνωρίζουν από δικές τους παράνομες έρευνες πού βρίσκονται τα νέα κοιτάσματα. 

Δεν είναι τυχαίο που το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Μπίλι Ρέις» έφτασε μέχρι τα χωρικά ύδατα της Κύπρου στην ακτή της Πάφου για να κάνει σεισμογραφικές έρευνες το Νοέμβριο του 2008.

Τότε τουρκικές κανονιοφόροι παρενόχλησαν το παναμαϊκό σκάφος που ενεργούσε για λογαρισμό της νορβηγικής εταιρείας με την οποία συνεβλήθη η Κυπριακή Δημοκρατία. 

Την ίδια ώρα με αεροφωτογραφίες μελετούν το χρωματισμό των νερών, τις διαφοροποιήσεις και τις αντανακλάσεις για να διαπιστώσουν πού υπάρχει διαρροή φυσαλλιδίων φυσικού αερίου. 

Σε δορυφορικές φωτογραφίες φάνηκε πολύ πριν τις γεωτρήσεις και τις σεισμογραφικές έρευνες ότι η θαλάσσια περιοχή του Ισραήλ και της Κύπρου παρουσίαζαν ενδιαφέρον για ύπαρξη υδρογοναθράκων. 

Η θάλασσα πάνω από τα κοιτάσματα έχει άλλη συμπεριφορά κυρίως στις αντανακλάσεις φωτός. Σημαντική ένδειξη αποτελεί και ο χάρτης βυθού.

Με ισχυρό ενδεχόμενο ότι σημαντικά κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου να βρίσκονται ανοικτά της Πάφου και της Λεμεσού, η Κύπρος απέφυγε να προχωρήσει σε διαχωρισμούς θαλάσσιων οικοπέδων και να ζητήσει προσφοροδότες για περιοχή που δεν έχει εξασφαλίσει ακόμη τις συμμαχίες προστασίας της.

Η Τουρκία, με άκρως αυθαίρετη και προκλητική πράξη δημοσιοποίησε παράνομο διαχωρισμό της ΑΟΖ που δεν βασίζεται στο δίκαιο της θάλασσας αλλά στην αντίληψή της για ζωτικό χώρο που δικαιούται να έχει ένα μεγάλο παράκτιο κράτος έναντι σημαντικά μικρότερου. 

Αυτή η αρχή δεν υπάρχει στο δίκαιο της θάλασσας αλλά προεβλήθη σε κάποιες άλλες περιοχές διεθνώς και σε κάποιες περιπτώσεις έφερε κάποια αποτελέσματα. 

Η Τουρκία φωνάζει όπως τον κλέφτη για να φοβηθεί ο νοικοκύρης και να της δώσει κάτι από τα υπάρχοντά του.

Η πειρατεία της Τουρκίας δεν αποκρούεται με κανέναν άλλο τρόπο εκτός από την ισχυρή πολιτική και στρατιωτική βούληση του επηρεαζόμενου κράτους. 

Στο διεθνές δίκαιο οι χώρες που δεν έχουν υπογράψει συγκεκριμένη συνθήκη δεν δεσμεύονται για την εφαρμογή της αλλά αντιμετωπίζουν μόνο τη δυσφορία της διεθνούς κοινότητας.

 Κατά πόσο η διεθνής κοινότητα θα μεταφράσει τη δυσφορία αυτή σε μέτρα φαίνεται στην καθημερινότητα.

Η Ελλάδα γνωρίζοντας της τουρκικές μεθοδεύσεις, απέφυγε ως σήμερα να υπογράψει οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Κύπρο. 

Η οριοθέτηση αυτή είναι άκρως σημαντική αλλά παράλληλα και άκρως επικίνδυνη.

 Η εξαγγελία της οριοθέτησης πολύ πιθανόν να προκαλέσει τουρκική αντίδραση την οποία η σημερινή Ελλάδα θέλει να αποφύγει στην παρούσα συγκυρία. 

Είναι κάτι ανάλογο με το casus belli στο Αιγαίο, όπου η Ελλάδα απειλείται από την Τουρκία ότι αν προεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, θα υπάρξει πόλεμος.

 Για το θέμα αυτό, η Τουρκία είναι ήδη υπόλογη στην Ε.Ε, αλλά δεν έχει καταργήσει τη νότα αυτή.

Η Ελλάδα αποφεύγει να προχωρήσει σε αυτό το στάδιο, ανοίγοντας παρασκηνιακά δρόμο στην Κύπρο να κάνει το πρώτο βήμα με τη στήριξη του Ισραήλ και των ΗΠΑ.

Σε περίπτωση που το ασφαλές νομικά οικόπεδο 12 αποδώσει φυσικό αέριο και αρχίσει να τροφοδοτείται η Ε.Ε., τότε ωριμάζουν οι συνθήκες για την Ελλάδα να αναζητήσει και νέες πηγές υδρογοναθράκων στη δική της ΑΟΖ. 

Τότε η οριοθέτηση με την Κύπρο θα μοιάζει επίκαιρη και νομιμοποιημένη. 

Οι αντιδράσεις της Τουρκίας θα έρχονται σε αντίθεση με τα ευρύτερα ευρωπαϊκά συμφέροντα. 

Η Ε.Ε. θα έχει ανάγκη όλο και περισσότερο με την πάροδο του χρόνου των κοιτασμάτων από τις νέες πηγές που βρέθηκαν μάλιστα στις ΑΟΖ χωρών που είναι μέλη της.

Είναι πολύ σημαντικό ότι η υπογραφή συμφωνίας Ελλάδας και Κύπρου για την ΑΟΖ ενώνει θαλασσίως τις δύο χώρες και προεκτείνει παράλληλα ως ενότητα τα θαλάσσια σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η πρόσφατη δήλωση του υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Μπεγλίτη ότι η Ελλάδα θα στηρίξει όσο χρειάζεται την Κύπρο στην ενάσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων στη θαλάσσια ζώνη της είναι ενδεικτική στο πού κινείται η ελληνική πολιτική. 

Στο θέμα αυτό η Κύπρος ενεργεί σωστά και απόλυτα εναρμονισμένη με την Ελλάδα σε ένα θέμα που είναι εθνικό και δεν χωρεί μικροπολιτικές και λάθη.

Η επίγνωση των κινδύνων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την κάθε νέα κίνηση στο πολιτικό περιβάλλον της Ανατολικής Μεσογείου και στην επιλογή των συμμαχιών της Κυπριακής Δημοκρατίας. 

Με αυτό το δεδομένο, η καθυστέρηση υποβολής αίτησης ένταξης στο Συνεταιρισμό για την Ειρήνη μοιάζει ως παρωχημένη εμμονή που ζημιώνει σε μεγάλο βαθμό την Κύπρο.

ΠΗΓΗ: ''SIGMALIVE'
'