Δευτέρα 2 Αυγούστου 2010

H Δαμόκλειος σπάθη


Ο Δαμοκλής ήταν αυλικός του τυράννου των Συρακουσών Διονυσίου του πρεσβυτέρου. 
Επειδή αυτός και έθαύμαζε τον κυριόν του διά την μεγάλην εύτυχίαν του και εξεπλήσσετο διότι από ημέρας είς ήμέραν ηύξανεν, ο τύραννος, διά ν' αντιληφθεί ό Δαμοκλής άλληγορικώς τίνες είναι αί απολαύσεις του μεγαλείου, ήρωτησεν αυτόν αν θα ήθελε νά δοκιμάση έπ' ολίγον και αυτός τήν εύτυχίαν του. 

Ό Δαμοκλής εδέχθη ευχαρίστως. 
Τότε ό τύραννος διέταξε νά ενδύσουν αυτόν με βασιλικήν στολήν και νά καθίσουν αυτόν έπειτα επί του βασιλικού θρόνου διό ν' άποδοθώσιν εις αυτόν αί προσήκουσαι βασιλικοί τιμαί. Έγινε και τούτο. Μετά ταύτα είπε νά καθίσωσιν αυτόν επί της βασιλικής τραπέζης διά ν' απόλαυση και τά εκλεκτά φαγητά, που παρετίθεντο εις τον τύραννον. 
Ένω δέ ούτως είχεν απολαύσει όλα τά αγαθά, διά τά όποια έμακάριζε τόν Διονύσιον, τήν βασιλικήν περιβολήν, τάς βασιλικάς τιμάς (είχον διαταχθή οι αυλικοί νά τιμώσιν αυτόν ως εάν ό Δαμοκλής ήτο ό τύραννος των) και τά βασιλικά γεύματα, κατά τύχην έφερε το βλέμμα προς τήν όροφήν τής αιθούσης και παρετήρησεν, ότι άκριβώς επάνω από τήν κεφαλήν του εκρέματο μία σπάθη συγκροτούμενη έξ ιππείων τριχών.
Απ' εκείνης τής στιγμής κατελήφθη υπό τοσούτου φόβου, ώστε ουδεμία τών βασιλικών τιμών ικανοποιεί αύτόν και ουδέν τών βασιλικών αγαθών ηύχαριστεί τήν ψυχήν του. 
Παρεκάλεσε δέ τό ταχύτερον νά έπιτρέψη εις αυτόν ό Διονύσιος ν’ άναλάβη τήν προτέραν του θέσιν. Ούτος έδιδάχθη ότι οί τύραννοι δεν είναι τόσον ευτυχείς όσον φαίνονται.
Έκ του χαρακτηριστικού αυτού τής αυλής του Διονυσίου επεισοδίου προήλθεν ως επιστεύετο, ή παροιμιώδης φράσις «σπάθη του Δαμοκλέους», διά νά δοθή παραστατικωτέρα ή είκών του πλήρους ανησυχιών βίου τών τυράννων. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: