ΕΝΟΠΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ

Καθολική η αντίθεση στο συνδικαλισμό

Με ένα κατηγορηματικό ΟΧΙ στο συνδικαλισμό στις Ένοπλες Δυνάμεις απάντησαν ο πολιτικός κόσμος και τα στελέχη Στρατού Ναυτικού και Αεροπορίας εν ενεργεία και εν αποστρατεία στην απόφαση του Αρείου Πάγου, που αφήνει ανοικτό το παράθυρο για πρακτικές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε παράλυση του πλέον νευραλγικού τομέα του έθνους.

Πολύ περισσότερο που η χώρα βρίσκεται στη δίνη μιας πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης και με υπαρκτούς τους κινδύνους για τα εθνικά μας θέματα.

Πέραν των νομικών επιχειρημάτων που έχουν διατυπωθεί κατά της θέσης να επιτραπεί ο συνδικαλισμός στις Ένοπλες Δυνάμεις, με χαρακτηριστικότερα αυτά του ανώτατου δικαστικού της χώρας εισαγγελέα Ιωάννη Τέντε υπάρχουν πολύ πιο ουσιαστικά ζητήματα τα οποία θέτουν κορυφαία στελέχη.

Τα στελέχη αυτά τα οποία σε καθοριστικές στιγμές για τον τόπο, όπως ήταν η δικτατορία του 1967-1974, τίμησαν τον όρκο τους αντιστεκόμενοι στη χούντα επισημαίνουν ότι θα είναι καταστρεπτική μια τέτοια εξέλιξη για το ηθικό των αξιωματικών, υπαξιωματικών, οπλιτών, ναυτών, και σμηνιτών.

Ο κίνδυνος για την υπονόμευση της πειθαρχίας αλλά και του πνεύματος της αυταπάρνησης που πρέπει να διέπουν τα στελέχη είναι υπαρκτός. Ο κομματισμός και ο λαϊκισμός θα γιγαντωθούν χωρίς όρια και αρχές.

Και επίσης θα καταργηθεί μια βασική αρχή που πρέπει να διέπει τη λειτουργία των Ε.Δ., αυτή της ουδετερότητας.

Ακόμη τονίζεται ότι οι συνταγματικές πρόνοιες (άρθρο 25 παράγραφος 1) στηρίζονται στην αρχή της αναλογικότητας, και το πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί από την ευρωπαϊκή σύμβαση ανθρώπινων δικαιωμάτων και η νομολογία του ευρωπαϊκού δικαστηρίου κατοχυρώνουν επαρκέστατα τα ανθρώπινα και δημοκρατικά δικαιώματα των ενστόλων.

Είναι ενθαρρυντικό προς την κατεύθυνση αυτή το γεγονός ότι η κυβέρνηση διά στόματος του αρμόδιου υπουργού Εθνικής Αμύνης τόνισε κατηγορηματικά ότι δεν πρόκειται να εφαρμοστεί στις Ένοπλες Δυνάμεις ο νόμος περί συνδικαλισμού (νόμος 1264/1982).

 

Οι κίνδυνοι για την πειθαρχία

Δεν ξέρω τις λεπτομέρειες της σχετικής με τον συνδικαλισμό στις Ένοπλες Δυνάμεις (Ε.Δ.) αποφάσεως του Αρείου Πάγου, πέραν των όσων έγιναν γνωστά από τις εφημερίδες και οπωσδήποτε δεν μπορώ να τη σχολιάσω νομικά…

Εν τούτοις τη γνώμη μου για την ουσία του θέματος και των επιπτώσεών του νιώθω υποχρέωση να την εκφράσω δημόσια.

Όμως και η ώρα που εγείρεται ως θέμα με βάζει σε ανησυχία και γιατί όχι και σε υποψίες…

Όποιος έχει ασχοληθεί ουσιαστικά με τον κύριο ρόλο (αποστολή) των Ε.Δ. ξέρει την αξία της συνοχής, της ενότητας και του αποτελέσματος, που περιέχει η έννοια «πειθαρχία» στον ρόλο αυτόν, ιδίως κατά τις επιχειρήσεις και τις περιόδους κρίσεως.

Παρακάμπτοντας της ελληνικούς στρατιωτικούς κανονισμούς και διατάξεις, που είναι σαφώς αντίθετοι, θα επικαλεσθώ το «επίσημο γαλλικό στρατιωτικό δόγμα» που απαγορεύει οποιαδήποτε συνδικαλιστική κίνηση στο στρατιωτικό σύστημα, για δύο -όπως αναφέρει- λόγους:

1. Γιατί αντιτίθεται στην «αρχή της ουδετερότητας», που ισχύει στις γαλλικές Ε.Δ. και

2. γιατί αντιτίθεται στην «αρχή της πειθαρχίας», οδηγώντας τις Ε.Δ. σε αποτυχία να φέρουν σε πέρας την αποστολή τους.

Σημειώνω ότι «αρχή» είναι ένας κανόνας που έχει επιβεβαιωθεί από την πείρα και δεν χρειάζεται απόδειξη, «αρχή της ουδετερότητας» είναι –κατά τη γνώση μου- η μη ανάμειξη των στρατιωτικών σε κομματικά, ταξικά κ.ά. ζητήματα και «αρχή της πειθαρχίας» ό,τι εξηγήσαμε ήδη.

Πρέπει να διευκρινίσουμε, επίσης, ότι οι Γάλλοι, αμέσως μετά τη Γαλλική Επανάσταση (1789-1799) –αυτό το παγκοσμίου πολιτικής εγέρσεως γεγονός-, βρέθηκαν στην ανάγκη να ορίσουν κατόπιν συμφωνίας τις βασικότερες έννοιες που διέπουν την κοινωνία και τον πόλεμο, για να μπορούν να συνεννοούνται, και τις ονόμασαν «Principals» (αρχές).

Σε μας τους στρατιωτικούς από τον καιρό του Ναπολέοντος (1799-1815) αυτές οι αρχές ονομάστηκαν «αρχές του πολέμου» και ήταν η αρχή του αιφνιδιασμού, η αρχή της συγκεντρώσεως δυνάμεων κ.ο.κ. που χρησιμοποιούμε ακόμη και σήμερα.

Διευκρινίζω το θέμα αυτό γιατί έχει τεράστια σχέση με την ασυνεννοησία μας… εν Ελλάδι.

Προσωπικά, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι ο συνδικαλισμός στις Ένοπλες Δυνάμεις:

• Θα υπονομεύσει άμεσα και καίρια την πειθαρχία και την έννοια της αυταπάρνησης και μάλιστα σε μεγαλύτερο βαθμό σε περιόδους εντάσεων, κρίσεων και υποχωρήσεων.

• Θα φέρει στα στελέχη των Ε.Δ. σταδιακά σύγχυση αποστολής και ιεραρχίας.

• Θα δημιουργήσει προϋποθέσεις και ευνοϊκό κλίμα για να αναπτυχθούν «παράγοντες» και «κηφήνες», που σε δεύτερη φάση θα διεκδικήσουν, με κομματικά ή άλλα αναξιοκρατικά μέσα, την ηγεσία ή την εξουσία.

• Θα μεταδώσει στην ήδη αποστεωμένη –από διάφορες αιτίες όπως ο κομματισμός, η απαξίωση των αξιωματικών κ.λπ.- στρατιωτική ηγεσία:

1. Την ασθένεια του λαϊκισμού.

2. Την απεμπόληση του ουσιώδους καθήκοντος της κάθε επιπέδου ηγεσίας, για τη φροντίδα και το ηθικό στελεχών και υφισταμένων.

Για όσους ισχυρίζονται ότι μόνον κάποιες συνιστώσες του συνδικαλισμού θα ενεργοποιηθούν στις Ε.Δ., έχω να πω ότι ο δικός μας τόπος –μέχρι τούδε έστω- δεν γνωρίζει ούτε «κανόνες παιγνιδιού» ούτε κυρίως «όρια» και «αρχές»… Όταν ανοίξεις την πόρτα… δεν είσαι βέβαιος ποιος θα μπει…

Ελπίζω οι θεσμοί και οι αρμόδιοι παράγοντες της Πολιτείας –πολιτικοί, δικαστικοί, στρατιωτικοί- να περιορίσουν τις επιπτώσεις αν δεν μπορούν να τις άρουν. Όχι, όμως, όπως κάποιοι άλλοι αρμόδιοι… όταν γιγαντωνόταν το δημόσιο χρέος…

«Όχι» και από τη Βουλή

Εναντίον του συνδικαλισμού στις Ένοπλες Δυνάμεις τάχθηκε η συντριπτική πλειοψηφία του πολιτικού κόσμου στην Ολομέλεια της Βουλής τη Δευτέρα 20.06.11 στη συζήτηση επί της προτάσεως του πρωθυπουργού για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.

Θέμα που, ως γνωστό, προκλήθηκε από την απόφαση της ολομέλειας του Αρείου Πάγου και για το οποίο τοποθετήθηκαν τόσο ο αρμόδιος υπουργός Άμυνας Πάνος Μπεγλίτης όσο και ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας (Κ.Ο.) της Νέας Δημοκρατίας Κώστας Τασούλας, οι οποίοι και συμφώνησαν ότι δεν μπορεί να υπάρξει συνδικαλισμός στις Ένοπλες Δυνάμεις, πολύ περισσότερο σήμερα που η χώρα περνά μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο.

Η συζήτηση ξεκίνησε έπειτα από αποστροφή στην ομιλία του νέου υπουργού Άμυνας στην οποία ανέφερε ότι ενώσεις αποστράτων «αγκαλιάζονται» από «δυνάμεις της αντιπολίτευσης, αν όχι από την αξιωματική αντιπολίτευση».

Απαντώντας στην παρατήρηση του υπουργού Εθνικής Άμυνας αλλά και σε παρέμβαση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΛΑΟΣ Αστέριου Ροντούλη ο οποίος προσπάθησε να μπει σφήνα μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης ο γραμματέας της Κ.Ο. της Ν.Δ. σημείωσε:

«Θέλω να πω ότι ο κ. Μπεγλίτης επεσήμανε κάποια ανησυχία για τυχόν επιρροή της αντιπολιτεύσεως και μάλιστα της αξιωματικής επί των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου που είναι οι ενώσεις αποστράτων. Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση.

Δεν υπάρχει τέτοια επιρροή όχι μόνο υπό την έννοια ότι η Νέα Δημοκρατία δεν καθοδηγεί αυτούς, αλλά και ότι το κύρος, η σοβαρότητα και η υπευθυνότητα αυτών των ανθρώπων δεν θα δεχόταν τέτοιου είδους καθοδήγηση.

Διπλής, λοιπόν, αδυναμίας είναι αυτή η περίπτωση την οποία υπονόησε ο κ. Μπεγλίτης και πάντως όχι στην έκταση που θέλησε να προσδώσει ο κ. Ροντούλης.

Αυτό που αξίζει τον κόπο να δούμε, για να μιμηθώ τώρα τον κ. Ροντούλη και να κατηγορήσω τον κ. Ροντούλη που δεν το έχει θέσει και δεν έχει ανησυχήσει, είναι ότι θα πρέπει όλοι να εκφράσουμε τη συναίνεσή μας και την ανησυχία μας και τη στήριξή μας στο γεγονός ότι επίκειται δικαστικά -απ’ ό,τι πληροφορούμεθα και ευχόμαστε να μην είναι αλήθεια- να επιτραπεί ο συνδικαλισμός στις Ένοπλες Δυνάμεις.

Είναι κάτι το οποίο δεν επιτρέπεται να συμβεί. Είναι κάτι το οποίο δημιουργεί στις Ένοπλες Δυνάμεις τεράστια προβλήματα και είναι κάτι για το οποίο η Νέα Δημοκρατία οφείλει -και το δηλώνει κατηγορηματικά- να συμπαρασταθεί και να παροτρύνει την κυβέρνηση να καταφύγει σε κάθε νομική προσπάθεια, ώστε ο χώρος των Ενόπλων Δυνάμεων που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος να μείνει μακριά από συνδικαλισμό και ό,τι συνεπάγεται -που το καταλαβαίνει ο καθένας αυτό- για το αξιόμαχο, για την πειθαρχία, την ιεραρχία και την οργάνωση των Ενόπλων Δυνάμεων».

 Μετά την ομιλία του κ. Τασούλα πήρε το λόγο ο υπουργός Άμυνας Πάνος Μπεγλίτης, ο οποίος έκλεισε την ομιλία του ως εξής:

«Ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας έθιξε ένα εξαιρετικά σημαντικό και ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα στη συνέχεια της απόφασης της ολομέλειας του Αρείου Πάγου για το συνδικαλισμό στις Ένοπλες Δυνάμεις.

Θα παρακαλούσα τον αγαπητό συνάδελφο κύριο Τασούλα και όλους τους συναδέλφους να περιμένουμε τη δημοσίευση αυτής της απόφασης.

Όμως, επειδή έθιξε αυτό το θέμα, το οποίο είναι εξαιρετικά νευραλγικό και ευαίσθητο, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι η κυβέρνησή μας, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας προετοιμάζεται ήδη, για να αντιμετωπίσει ή -αν θέλετε- να αμβλύνει την όποια αρνητική πλευρά αυτής της απόφασης.

Από την άλλη πλευρά όμως, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πρέπει να επισημάνουμε το εξής: Είμαστε ένα δημοκρατικό κράτους δικαίου. Έχουμε ένα συνταγματικό πλαίσιο θεμελιωδών αρχών και δικαιωμάτων.

Με βάση, λοιπόν, αυτό το συνταγματικό πλαίσιο, με βάση το άρθρο 25 παράγραφος 1 του Συντάγματος, με βάση τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, με βάση το πλαίσιο που διαμορφώνει η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, θα κινηθούμε με ευαισθησία, γνωρίζοντας ότι ο χώρος των Ενόπλων Δυνάμεων είναι ένας χώρος με ιδιαίτερη εθνική αποστολή, όπου πρέπει να υπάρχει πειθαρχία και να γίνεται σεβαστή η ιεραρχία, αλλά παράλληλα πρέπει να γίνονται σεβαστά και τα ανθρώπινα και δημοκρατικά δικαιώματα.

Ασφαλώς, σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται στο χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων να εφαρμοστεί ο ν. 1264/1982, δηλαδή ο νόμος περί συνδικαλισμού. Δεν επιτρέπεται συνταγματικά. Δεν θα το επιτρέψει αυτό η κυβέρνησή μας.

Από εκεί και πέρα όμως πρέπει να δούμε όλοι με αίσθημα εθνικής ευθύνης και στο πλαίσιο του δημοκρατικού κράτους δικαίου πώς θα ρυθμίσουμε την απόφαση της ολομέλειας του Αρείου Πάγου».

 

ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΕΝΤΕΣ

«Σκοπός η διαφύλαξη της Εθνικής Ασφάλειας»

Η απόφαση της ολομέλειας του Αρείου Πάγου, ελήφθη σε διάσκεψη κεκλεισμένων των θυρών.

Σύμφωνα με αυτήν οι εν ενεργεία στρατιωτικοί δεν μπορούν μεν να συνδικαλίζονται σύμφωνα με το ισχύοντα συνδικαλιστικό νόμο (το Νόμο 1264/1982), αλλά θα μπορούν να ασκούν το δικαίωμά τους αυτό σύμφωνα με τους όρους που προβλέπει ο Αστικός Κώδικας.

Με βάση αυτό το σκεπτικό, οι εν ενεργεία στρατιωτικοί μπορούν να συστήσουν Ένωση Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, όπως είναι οι πολιτιστικοί σύλλογοι κ.λπ.

Αντίθετα στην εισήγησή του ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ιωάννης Τέντες χαρακτήρισε θεμιτό τον αποκλεισμό των υπηρετούντων στις Ένοπλες Δυνάμεις από τα συνδικαλιστικά δρώμενα, επισημαίνοντας πως ο περιορισμός αυτός δεν προσκρούει ούτε στο Σύνταγμα ούτε στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).

Ειδικότερα, ο κ. Τέντες ανέφερε ότι το Σύνταγμα δεν περιέχει ειδικές ρυθμίσεις για το δικαίωμα των στρατιωτικών να ιδρύουν συνδικαλιστικές ενώσεις.

Ο περιορισμός αυτός είναι θεμιτός, όχι βέβαια από τη στρατιωτική ιδιότητα καθ’ εαυτήν, αλλά από τις υποχρεώσεις και τα καθήκοντα των στρατιωτικών, όπως αυτά προκύπτουν από τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της στρατιωτικής υπηρεσίας.

Οι εν λόγω υποχρεώσεις και καθήκοντα «οριοθετούνται από την επιδίωξη της διατηρήσεως της μαχητικής ικανότητας και της λειτουργικής αποτελεσματικότητας του στρατεύματος, προς το σκοπό της διαφυλάξεως της εθνικής ασφάλειας», προσέθετε ο Τέντες και τόνιζε:

«Βασικό δε μέσο για την επίτευξη των στόχων αυτών είναι η στρατιωτική πειθαρχία».

Οι περιορισμοί στα δικαιώματα των στρατιωτικών δεν προσκρούουν στα άρθρα 12, 23 και 25 του Συντάγματος, υπογράμμιζε ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός.

Έτσι, σημείωνε ο κ. Τέντες δεν είναι θεμιτή η ίδρυση συνδικαλιστικής Ένωσης με την ανάμειξη στρατιωτικών.

Ο αποκλεισμός των στρατιωτικών από την ίδρυση συνδικαλιστικών Ενώσεων όχι μόνο δεν προσκρούει στο άρθρο 11 της ΕΣΔΑ, αλλά είναι θεμιτός και αυτό γιατί προβλέπονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 11 της ΕΣΔΑ περιορισμοί, που συναρτώνται με την εθνική και δημόσια ασφάλεια, την προάσπιση της τάξης και την πρόληψη του εγκλήματος, την προστασία της υγείας και της ηθικής ή την προστασία των δικαιωμάτων και ελευθεριών τρίτων.

Κατόπιν αυτών ο Τέντες πρότεινε να απορριφθεί η σχετική αίτηση για αναίρεση απόφασης του Εφετείου Αθηνών που δεν έκανε δεκτό το αίτημα να ιδρυθεί Ένωση Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Υπενθυμίζεται ακόμη ότι το Εφετείο Αθηνών έχει κρίνει ότι από το Σύνταγμα και τους νόμους δεν επιτρέπεται ο συνδικαλισμός στις Ένοπλες Δυνάμεις και ότι ο σχετικός περιορισμός που τίθεται είναι θεμιτός.

paraskevi13