Στις 28 Ιανουαρίου συγκαλείται η σύσκεψη που αποκαλύπτεται ότι ο Στρατός είναι εντελώς "γυμνός" ακόμα και για μια τέτοια απλή επιχείρηση: Να μεταφέρει αμφίβιους καταδρομείς από την Κάλυμνο στα Ίμια που απείχαν λιγότερο από 7 μίλια.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Το ελληνικό παράκτιο περιπολικό «ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΙΙ» P70 κατά τη διάρκεια περιπολίας του στην περιοχή των Ιμίων στις 08.10΄, νωρίς το πρωί, εντοπίζει την τουρκική σημαία.
Ενημερώνεται το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και δίνει εντολή για την άμεση υποστολή της. Για τις ενέργειες αυτές ενημερώνεται η Κυβερνητική Επιτροπή. Περί τις 10.30΄ το περιπολικό «ΑΝΤΩΝΙΟΥ» P286 υποστέλλει την τουρκική σημαία, αλλά και την αντικαθιστά με την ελληνική.
Τα δύο ελληνικά περιπολικά παρέμειναν στην περιοχή. Μια μεγάλη μονάδα του Στόλου έσπευσε στην ευρύτερη περιοχή (η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461).
Περίπου την ίδια χρονική περίοδο ο αρχηγός ΓΕΣ αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Βούλγαρης, ο αρχηγός ΓΕΝ αντιναύαρχος Ιωάννης Στάγκας και ο αρχηγός ΓΕΑ αντιπτέραρχος Αθανάσιος Τζογάνης συσκέπτονταν στο γραφείο του Α/ΓΕΕΘΑ ναύαρχου Χρήστου Λυμπέρη για την εκτίμηση της κατάστασης και την ανάγκη αποστολής τμήματος στην Ανατολική Ίμια, καθώς ήταν πλέον αυτονόητο ότι οι συνθήκες επέβαλλαν τη φύλαξη της σημαίας που είχε αναρτηθεί.
Για τη συγκεκριμένη σύσκεψη, που στην ουσία ήταν ένα άτυπο ΣΑΓΕ (Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων), ο ναύαρχος Λυμπέρης αναφέρει στο βιβλίο του («Πορεία σε ταραγμένες θάλασσες», σελ. 560): «Ζητάω από τον Α/ΓΕΣ να διαθέσει ομάδα ειδικών δυνάμεων για τη φύλαξη της σημαίας στα Α. Ίμια. Ο Α/ΓΕΣ στρατηγός Βούλγαρης δεν ανταποκρίνεται θετικά.
Προβάλλει αντιρρήσεις για ανάληψη της αποστολής, επικαλούμενος αδυναμίες και ελλείψεις σε σχέση με υποχρεώσεις [σε άλλο σημείο του βιβλίου (σελ. 548) αναφέρεται ότι ο Α/ΓΕΣ επικαλέστηκε «προβλήματα διαθεσιμότητας προσωπικού»]».
Κάπως έτσι αποφάσισαν να στείλουν τους έστειλαν τους ΟΥΚάδες. Ο Α/ΓΕΝ Ι.Στάγκας δηλώνει ετοιμότητα των ΜΥΚ.
Ο τότε υπουργός Γεράσιμος Αρσένης πληροφορούμενος το γεγονός αντιδρά. Φοβάται την κλιμάκωση και ζητάει το λόγο από τον Α/ΓΕΝ αντιναύαρχο Ιωάννη Στάγκα, στον οποίο είχε δώσει σαφείς εντολές τηλεφωνικά, το πρωί της ίδιας ημέρας.
Ο Α/ΓΕΝ θέτει την παραίτησή του στη διάθεση του υπουργού.
Η κατάσταση εξετάζεται σε συνεδριάσεις του ΣΑΓΕ, που έγινε στις 10.30΄ το πρωί, και του Συμβουλίου Άμυνας (ΣΑΜ) που ακολούθησε.
Σε αυτό, που συνεδρίασε στις 14.30΄, συμμετείχαν ο υπουργός Γεράσιμος Αρσένης, ο υφυπουργός, πτέραρχος εν αποστρατεία, Νικόλαος Κουρής και οι αρχηγοί των τεσσάρων Επιτελείων.
Στο διάστημα που μεσολάβησε από τη λήψη της διαταγής του ΓΕΕΘΑ μέχρι και την έγκρισή της από το ΣΑΜ, το ΓΕΝ διατάζει τη Μονάδα Υποβρυχίων Καταστροφών (ΜΥΚ) να προετοιμάσει ένα στοιχείο της (14 άντρες).
Σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρξε κινητοποίηση και των Ειδικών Δυνάμεων του Ελληνικού Στρατού. Ο τότε διοικητής ΑΣΔΕΝ αντιστράτηγος Δημήτριος Σπυρίδων ανέφερε ότι μέχρι τις 13.15΄ υπήρχαν έτοιμες δύο ομάδες καταδρομέων στην Κω με δύο ελικόπτερα UH-1H Huey, έτοιμες για μεταφορά στα Ίμια.
Τώρα, πώς έλεγε άλλα ο Αρχηγός του Στρατού και άλλα ο διοικητής ΑΣΔΕΝ είναι ένα ζητούμενο...
Στο μεταξύ από το μεσημέρι ξεκινάει «μπαράζ» ναυτικών επεισοδίων στην περιοχή των Ιμίων με την επαναλαμβανόμενη παραβίαση των ελληνικών χωρικών υδάτων από δύο τουρκικές ακταιωρούς, οι κυβερνήτες των οποίων αρνούνται να υπακούσουν στις διαταγές των κυβερνητών ελληνικών πολεμικών πλοίων που είχαν πλησιάσει στην περιοχή, εγκαταλείποντας εκ των πραγμάτων τη «διακριτική παρακολούθηση» της κατάστασης, σύμφωνα με τις εντολές που ίσχυαν μετά την ενημέρωση του ελληνικού υπουργείου Εθνικής Άμυνας για την κατάσταση από το υπουργείο Εξωτερικών.
Νωρίς το βράδυ της ίδιας ημέρας αποστέλλεται η ομάδα των βατραχανθρώπων της ΜΥΚ στη νησίδα για φύλαξη της ελληνικής σημαίας.
Συγκεκριμένα με ελικόπτερο CH-47C Chinook οι βατραχάνθρωποι μεταφέρθηκαν στην Κάλυμνο πριν από τη δύση του ηλίου και από εκεί επιβιβάστηκαν στην κανονιοφόρο «ΠΥΡΠΟΛΗΤΗΣ» P61 που κατευθύνθηκε στην περιοχή των Ιμίων.
Το στοιχείο διαιρέθηκε σε δύο υποστοιχεία των 7 αντρών το καθένα και ανέλαβε την εκτέλεση της αποστολής. Το πρώτο στοιχείο θα αποβιβαζόταν στην Ανατολική Ίμια, ενώ το δεύτερο θα παρέμενε σε ετοιμότητα επί της κανονιοφόρου.
Η αποβίβαση στη βραχονησίδα επρόκειτο να γίνει με ελαστική λέμβο, η οποία θα προσέγγιζε με κωπηλασία και όχι με τη χρήση εξωλέμβιου κινητήρα, ώστε η όλη ενέργεια να γίνει όσο το δυνατόν πιο αθόρυβα.
Τελικά περί τις 20.45΄ η αποβίβαση πραγματοποιήθηκε χωρίς -όπως αργότερα αποδείχτηκε- να γίνει αντιληπτή από τον εχθρό.
Το υπουργείο Εξωτερικών αναλαμβάνει να ενημερώσει για την κατάσταση τους πρεσβευτές των Ηνωμένων Πολιτειών, των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ρωσίας.
Και ερχόμαστε στην σημερινή ημέρα, την 29η Ιανουαρίου του 1996:
Στις 05.30΄, οι βατραχάνθρωποι αφήνουν την Ανατολική Ίμια και επιστρέφουν στον «ΠΥΡΠΟΛΗΤΗ». Η ενέργεια έγινε κατόπιν πολιτικής εντολής που έβρισκε αντίθετο τον Α/ΓΕΕΘΑ.
Στις 09.00΄ συσκέπτεται το ΣΑΓΕ και οι αρχηγοί συμφωνούν με την άποψη του Α/ΓΕΕΘΑ περί αποστολής και πάλι των βατραχανθρώπων στη βραχονησίδα.
Κατόπιν ο ναύαρχος Λυμπέρης μεταφέρει την άποψή του στον υπουργό, και στις 10.00΄ το υποστοιχείο βατραχανθρώπων που είχε παραμείνει στην κανονιοφόρο αποβιβάζεται στην Ανατολική Ίμια.
Η ενέργεια πραγματοποιείται υπό το φως της ημέρας. Για πέντε ώρες περίπου η σημαία και η νησίδα είχαν παραμείνει αφύλακτες.
Το πρωί σημειώνεται και αεροπορικό επεισόδιο, όταν τουρκικό ελικόπτερο που ίπταται στην περιοχή, εντός του ελληνικού εναέριου χώρου, αναχαιτίζεται από ελληνικό μαχητικό F-4E Phantom II. Λόγω της κλιμακούμενης έντασης, ο Α/ΓΕΕΘΑ «αποδεσμεύει» τους κανόνες εμπλοκής για κάθε είδους αποβατική ενέργεια.
Το σήμα που εξέδωσε στις 10.25΄ το ΓΕΕΘΑ προς τα Γενικά Επιτελεία ανέφερε: «Επιτρέπεται η χρήση βίας για αυτοάμυνα και, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των επιχειρούντων αποβίβαση, να αποτραπεί προσέγγιση τουρκικού ελικοπτέρου στη νησίδα Ίμια. Εγκρίνεται η χρήση προειδοποιητικών βολών».
Η αναφορά σε «νησίδα» μπορεί να θεωρηθεί ότι επικεντρώνει όλο το ενδιαφέρον της ελληνικής πλευράς στην Ανατολική Ίμια όπου υπήρχε η σημαία.
Για την δυτική Ιμια, όπου θα κορυφωθεί το δράμα, περιέργως δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη.
Το ΓΕΕΘΑ και το ΓΕΝ θεωρούν ότι "Τίποτα δεν μπορεί να περάσει από τον κλοιό του Πολεμικού Ναυτικού".
Ωστόσο ελάχιστοι στην κυβέρνηση έδειχναν να γνωρίζουν τη σημασία του όρου «κανόνες εμπλοκής». Εικάζεται πως ο Α/ΓΕΕΘΑ φοβήθηκε αποβατική ενέργεια την οποία θα παρακολουθούσαν αμέτοχες οι ελληνικές δυνάμεις μη έχοντας εξασφαλίσει την απαραίτητη άδεια να αμυνθούν.
Στο μεταξύ, από τα ξημερώματα το Δ΄ Σώμα Στρατού στον Έβρο τίθεται σε επιφυλακή, ενώ ξεκινά και η εθνική διακλαδική άσκηση επί χάρτου (ΤΑΑΣ) «Αλέξανδρος», που διευθύνεται από τον Α/ΓΕΕΘΑ και συμμετέχουν τα Γενικά Επιτελεία, οι μεγάλοι σχηματισμοί και των τριών Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, υπουργεία και δημόσιοι Οργανισμοί.
Το μεσημέρι καλείται στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ο Έλληνας πρεσβευτής στην Άγκυρα Δημήτρης Νεζερίτης, όπου του επιδίδεται νέα ρηματική διακοίνωση στην οποία αμφισβητείται ευθέως η ελληνικότητα των βραχονησίδων Ίμια και διατυπώνεται η τουρκική «πρόταση απεμπλοκής», σύμφωνη με την πάγια τουρκική πολιτική στο Αιγαίο: προτείνεται η διεξαγωγή διαπραγματεύσεων για την οροθέτηση των θαλασσίων συνόρων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι υπάρχουν στο Αιγαίο και άλλα νησιά, νησίδες και βραχονησίδες των οποίων το νομικό καθεστώς είναι ασαφές.
Το απόγευμα διατυπώνεται η πρώτη έκφραση ανησυχίας των Ηνωμένων Πολιτειών, ιδίως λόγω της συσσώρευσης δυσανάλογα ισχυρών ναυτικών δυνάμεων σε πολύ περιορισμένη γεωγραφικά περιοχή.
Όντως, ο αριθμός των ελληνικών ναυτικών μονάδων στην περιοχή, πέραν των δύο παράκτιων περιπολικών («ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΙΙ» P70, «ΑΝΤΩΝΙΟΥ» P289), αυξήθηκε με την προσθήκη του επίσης παράκτιου περιπολικού «ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΙΙΙ» P96, των πυραυλακάτων «ΜΥΚΟΝΙΟΣ» P22, «ΞΕΝΟΣ» P27 και «ΣΤΑΡΑΚΗΣ» P29, καθώς και των κανονιοφόρων «ΠΥΡΠΟΛΗΤΗΣ» P57 και «ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ» P61, και της φρεγάτας "ΝΑΥΑΡΙΝΟ" που έχουν αναπτυχθεί στην ευρύτερη περιοχή.
Αντίστοιχα μονάδες κρούσης του τουρκικού στόλου κινήθηκαν από τα Δαρδανέλια και το ναύσταθμο του Ακσάζ προς τα Δωδεκάνησα.
Στην επίμαχη περιοχή υπήρχαν τέσσερις ακτοφυλακίδες (οι SG-67 και SG-62 τύπου SAR-33 που έχουν ως βάση τους τη Σμύρνη, η SG-56 που ναυλοχεί στην Αλικαρνασσό, και η SG-32 τύπου SG-21 που ναυλοχεί στο Ακσάζ).
Στις 14.00΄ το ΓΕΕΘΑ διέταξε τη συγκρότηση δύο ομάδων αμφίβιων καταδρομέων στην Κω, «με δυνατότητα ανάληψης αποστολής αποτροπής/αναχαίτισης ενέργειας αποβίβασης σε βραχονησίδες Ίμια και για άμυνα διατήρησής τους».
Στις 15.23΄ αποπλέουν από το ναύσταθμο του Ακσάζ οι πυραυλάκατοι τύπου Dogan «GOURBET» P346 και «FIRTINA» P347 (εξοπλισμένες με κατευθυνόμενα βλήματα επιφανείας-επιφανείας Harpoon).
Παρατηρήθηκε σημαντική κινητοποίηση τουρκικών δυνάμεων στη Θράκη και στη νοτιοανατολική Τουρκία με ταυτόχρονο τριπλασιασμό των παραβιάσεων του ελληνικού εναερίου χώρου από τουρκικά αεροσκάφη.
Το βράδυ συνεδριάζει το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που ακολούθησαν από την πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ, ζητείται η άμεση αποχώρηση των ελληνικών αγημάτων επί των βραχονησίδων και η υποστολή-απομάκρυνση της ελληνικής σημαίας.
Ένα σκοτεινό σημείο που, αν φωτιζόταν, πιθανόν να έδινε κάποιες απαντήσεις στην υπόθεση είναι και το έγγραφο της ΕΥΠ με αριθμό πρωτοκόλλου 115/24/40 το οποίο περιείχε συνομιλίες Τούρκων αξιωματικών της αντικατασκοπίας και υπεκλάπησαν το βράδυ της Δευτέρας, 29 Ιανουαρίου.
Το εν λόγω έγγραφο της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών προειδοποιούσε το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού για τις προθέσεις των Τούρκων να καταλάβουν τη βραχονησίδα 24 ώρες πριν από την κατάληψή της.
Το είχε συμβεί: Ένας αξιωματικός του Ναυτικού είχε λάβει ακριβείς πληροφορίες από συναδέλφους του ΑΚΑΜ στην Άγκυρα και τηλεφώνησε από τηλεφωνικό θάλαμο της Άγκυρας στην Ελλάδα: "Ετοιμάζουν απόβαση".
Η κινητοποίηση στους ναυστάθμους δεν προμήνυε ευρεία δραστηριότητα. Άρα τα Ίμια ήταν μονόδρομος.
Η ειδοποίηση αγνοήθηκε...
Ήδη υπήρχε δυσλειτουργία στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, επιχειρησιακές δυσχέρειες και ουδείς ελάμβανε υπ'όψιν του τις προειδοποιήσεις της υπηρεσίας Πληροφοριών.
Ο πλέον ασφαλής δρόμος για την καταστροφή σε μία στρατιωτική επιχείρηση...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου