Αποτελεί παρελθόν η 126 Σμηναρχία Μάχης

Πέφτουν οι τίτλοι τέλους για την 126 Σμηναρχία Μάχης, την Παρασκευή 31 Ιουλίου.

Με μια τελετή η λειτουργία της 126 Σ.Μ. θα ανασταλεί επίσημα, έχοντας ήδη "μετρήσει" 64 χρόνια γεμάτα εντάσεις, συγκινήσεις και ... Ελλάδα!

Οι εγκαταστάσεις, στο Ηράκλειο, θα είναι μη επιχειρησιακές, ενώ θα διατηρηθεί μόνο μία μονάδα που θα ονομαστεί σε 11η ΜΚΒ (Κατευθυνόμενη Μοίρα Βλημάτων) για τους S300.

Στην τελετή που θα ξεκινήσει στις 10.00 το πρωί προσκαλείται να παραβρεθεί το εν ενεργεία και εν αποστρατεία προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας, το οποίο έχει υπηρετήσει στην 126ΣΜ.

πηγη

126 Σμηναρχία Μάχης

Θέση

Bρίσκεται στο Ηράκλειο Κρήτης.

Έτος Ίδρυσης

1946

Υπαγωγή

Αρχηγείο Τακτικής Αεροπορίας

Μοίρες

11η Μοίρα Κατευθυνομένων Βλημάτων

 

Αποστολή

Αποστολή της Μονάδας είναι η διατήρηση υψηλού βαθμού αποτελεσματικότητας και ετοιμότητας με κατάλληλη οργάνωση, εκπαίδευση του προσωπικού και συντήρηση των μέσων και συστημάτων που διαθέτει ή μετασταθμεύουν σ' αυτή για ανάληψη και επιτυχή διεξαγωγή αεροπορικών επιχειρήσεων οποτεδήποτε απαιτηθεί και σύμφωνα με τα ισχύοντα σχέδια.

Ιστορία

Το Αεροδρόμιο Ηρακλείου ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1946 ως Αεροπορική Βάση με μεταφορά αντίστοιχων δραστηριοτήτων από το Αεροδρόμιο Μάλεμε. Από το 1949 ίσχυσε νέα οργάνωση για τη Α.Β.Η και μετονομάστηκε σε Αεροπορικό Απόσπασμα, υπαγόμενο από τον Απρίλιο του 1950, στην Αεροπορική Βάση Φαλήρου. Με το Διάταγμα της 24ης Φεβρουάριου 1951 αναβαθμίζεται σε ανεξάρτητη Α.Β.Η υπό το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας.

Στις 20 Αυγούστου του 1953 η Α.Β.Η. ονομάζεται 126 Σμηναρχία Αεροπορικής Βάσης (ΣΑΒ) υπό τον έλεγχο του τότε Αρχηγείου Αεροπορικού Υλικού.
Την ίδια περίοδο χρησιμοποιήθηκε ως κέντρο εκπαίδευσης στρατευσίμων Διοικητικών ειδικοτήτων.
Στο τέλος του 1967 υπήχθη στο ΑΤΑ ως ανεξάρτητη ΣΑΒ και τον Ιούλιο του 1974 μετονομάστηκε σε 126 Σμηναρχία Μάχης έχοντας υπό τη Διοίκησή της το Αεροπορικό Απόσπασμα Τυμπακίου και από το 1987 το Αεροπορικό Απόσπασμα Καρπάθου.

Στη Mονάδα δεν υπήρχαν αεροπλάνα έως την εισβολή στην Κύπρο το 1974.

Την 20η και 21η Ιουλίου 1974 αεροσκάφη F-5A Freedom Fighter της 111ΠΜ, F-4E Phantom της 117ΠΜ προσγειώνονται στο Α/Δ Ηρακλείου, με σκοπό να υποστηρίξουν τις επιχειρήσεις στην Κύπρο.

Aπό το 1975 κατασκευάζονται καταφύγια αεροσκαφών και αναβαθμίζεται το αεροδρόμιο. Από τότε και μέχρι τον Ιούλιο του 1989 αποτελούσε σταθμό ευκαιριακών μετασταθμεύσεων.
Τον Ιούλιο του 1989 στη Μονάδα εντάχθηκε η 334 ΜΠΚ, με αφη F-1CG η οποία επιχειρούσε μέχρι τη στιγμή που διακόπηκε η λειτουργία της, τον Ιούλιο του 2000. Στις 24/2/05 εντάχθηκαν στη Μονάδα, προερχόμενα από 138ΣΜ, η 11η ΜΚΒ, η 12η ΜΚΒ, το ΚΔΕ S-300 PMU-1, καθώς και το Σμήνος TOR-M1 της 438 ΜΑΦ.

Στις 8-12-06 με απόφαση του ΓΕΑ συγκροτείται μία (1) Μοίρα Κ/Β (11η ΜΚΒ) που προήρθε από τη συγχώνευση των Μοιρών 11ης ΜΚΒ, 12ης ΜΚΒ, ΚΔΕ S-300 και του Σμήνους TOR- M1 της 426 ΜΑΦ, η οποία είναι εντεταγμένη Μοίρα και υπάγεται διοικητικά στην 126 ΣΜ και επιχειρησιακά στο ΑΤΑ.

Η Μονάδα λόγω της γεωγραφικής της θέσης αποτελεί ενδιάμεσο σταθμό ανεφοδιασμού και επανεξυπηρέτησης πολεμικών και μεταφορικών αφων ξένων χωρών, καθώς και διάσημων ακροβατικών σμηνών, όπως οι Red Arrows και οι Frecce Tricolori.

Για την εκτέλεση της αποστολής της η Μονάδα συνεργάζεται στενά και αλληλοϋποστηρίζεται από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Η ΥΠΑ ασκεί τον έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας όλων των αφών πολιτικών και πολεμικών. Για τις προσγειώσεις-απογειώσεις των αφών της ΠΑ χρησιμοποιείται ο διάδρομος του αεροδρομίου «Νίκος Καζαντζάκης».

 

Ιστορία του Αεροδρομίου Ηρακλείου (Σήμερα "Νίκος Καζαντζάκης")

Μέσα στο 1936 ελήφθη από την Κυβέρνηση του Ιωάν. Μεταξά η απόφαση για την κατασκευή αερολιμένα στο Ηράκλειο, προκειμένου να επιτευχθεί αεροπορική σύνδεση της Κρήτης με την υπόλοιπη Ελλάδα. Τα έργα όμως ξεκινούν μέσα στο 1937. Αρχές του 1939 το Α/Δ Ηρακλείου (Ρουσσές) είναι έτοιμο.
Στις 2/4/39 προσγειώνεται με επιτυχία Αφος της Ελληνικής Εταιρείας Εναέριων Συγκοινωνιών τύπου Junkers 20 θέσεων. Αμέσως μετά την προσγείωση έγιναν και τα εγκαίνια του Αεροδρομίου. Ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης παρευρέθηκε ο τότε Δντής του Υπουργείου Αεροπορίας κ. Δουράκης, που διάβασε ομιλία του Υπουργού, ο οποίος δεν μπόρεσε να παρευρεθεί.
Απόσπασμα από την ομιλία:

«Μοι ανέθεσεν δια τούτο να εκφράσω την λύπην του και να βεβαιώσω τον Κρητικό λαό ότι αι προσπάθειαι τα οποίας κατέβαλεν το Υπουργείο Αεροπορίας δια να φθάση εις το σημείον ώστε από σήμερον η Κρήτη να συνδέεται μετά της πρωτευούσης συγκοινωνιακώς εντός 90΄της ώρας θα συνεχισθούν.
Η γραμμή αύτη ήτις από πολλών ετών συνεζητείτο και εμελετάτο και διαρκώς ανεβάλλετο, έλαβεν ήδη σάρκα και οστά…Η κυβέρνηση συνεχίζουσα τας προσπαθείας της και μη φειδομένη δαπανών θα συμπληρώση άνευ διακοπής απάσας τας επιγείους εγκαταστάσεις και το ταχύτερον δυνατόν, ώστε ο αερολιμήν Ηρακλείου να καταστή συντόμως ικανός να εξυπηρετή ανέτως την ημετέρα και τας ξένας Αεροπορικάς εταιρείας επ΄ωφελεία της Κοινωνίας του τουρισμού και του εμπορίου…»

Στοιχεία από Εφημερίδες εποχής:
«Τρεις συνεχόμενες προσγειώσεις έγιναν μέχρι 14/4/39, οπότε και άρχισαν οι τακτικές (τρεις εβδομαδιαίως) πτήσεις. Στις 6-5-39 προσγειώνεται Αφος της ΚLM για ανεφοδιασμό με προορισμό την Αίγυπτο».

 

Αποστολές - Επιχειρήσεις - Ασκήσεις

Η πρώτη πολεμική επιχείρηση από το αεροδρόμιο του Ηρακλείου καταγράφεται στις 29 Νοεμβρίου του 1940, κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου.
Στις 17 Μαρτίου του 1941 προσγειώθηκαν δύο βρετανικά αναγνωριστικά αεροσκάφη προερχόμενα από την Αίγυπτο.
Από την γερμανική εισβολή στην Ελλάδα και μέχρι την κατάληψη της Κρήτης από τους Γερμανούς, το αεροδρόμιο Ηρακλείου αποτελεί τον ενδιάμεσο σταθμό των Μοιρών της RAF, που έφευγαν από την κατακτημένη Ελλάδα προς την Αίγυπτο.

Στις 22 Απριλίου προσγειώνονται στο Ηράκλειο 5 ελληνικά Avro 652A Anson Mk I της 13ης Μοίρας Ναυτικής Συνεργασίας που είχαν αναχωρήσει από το Ελληνικό με σκοπό να ανεφοδιασθούν και με προορισμό την Αίγυπτο.

Την ίδια μέρα προσγειώνονται τα Gloster Gladiator II καιHawker Hurricane I της βρεττανικής 112 Μοίρας, προκειμένου να προσφέρουν αεροπορική κάλυψη στην περιοχή. Στις 15 Μαΐου περνούν από το Ηράκλειο δύο ελληνικά Avro 626 Tutor που διέφυγαν από το 'Αργος, πέρασαν από το Μάλεμε και κατευθύνονταν στην Αίγυπτο.

Στις 17 προσγειώνονται 3 Bristol Beaufighter της Βρεττανικής 252 Μοίρας, τα οποία θα μείνουν δύο ημέρες και θα φύγουν μαζί με όλα τα άλλα αεροπλάνα λίγο πριν αρχίσει η Μάχη της Κρήτης. Εν τω μεταξύ η Luftwaffe έχει δώσει αυστηρές διαταγές στους πιλότους της να μη βομβαρδίσουν τα αεροδρόμια του Μάλεμε και του Ηρακλείου.

Μετά την κατάληψη της Κρήτης οι Γερμανοί χρησιμοποίησαν το αεροδρόμιο για την υποστήριξη των πολεμικών τους επιχειρήσεων.
Σε αυτό στάθμευαν διάφορες Μοίρες Αφών που είχαν ως αποστολή την επιτήρηση της Ν.Α. Μεσογείου και την υποστήριξη των δυνάμεων του Ρόμελ.
Γι’ αυτό το λόγο αποτελούσε συχνό στόχο των συμμαχικών επιθέσεων.

Το βράδυ της 12ης Ιουνίου 1942 το υποβρύχιο "ΤΡΙΤΩΝ" με κυβερνήτη τον υποπλοίαρχο Επαμεινώνδα Κοντογιάννη αποβίβασε κοντά στο αεροδρόμιο Ηρακλείου έξι καταδρομείς του SAS με επικεφαλής το Γάλλο ταγματάρχη G. Berge. Στην ομάδα ανήκε και ο Έλληνας Ανθγός Κώστας Περάκης.


Αποστολή τους ήταν η ανατίναξη αφών και πυρομαχικών.
Κατά τη διάρκεια της νύχτας πέρασαν απαρατήρητοι τα συρματοπλέγματα του αεροδρομίου και τοποθέτησαν εκρηκτικούς μηχανισμούς.


Οι εκρήξεις ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικές.
Καταστράφηκαν 21 αεροπλάνα Junkers Ju-88 και πολλοί τόνοι καυσίμων και πυρομαχικών.
Την επόμενη ημέρα οι Γερμανοί εκτέλεσαν 50 Έλληνες ομήρους ως αντίποινα.

Στις 11 Οκτωβρίου 1944 οι Γερμανοί αποχώρησαν από το αεροδρόμιο. Μετά την αποχώρησή τους τη φύλαξή του ανέλαβε ομάδα ανταρτών, από τους οποίους πολλοί κατετάγησαν αργότερα ως Σμηνίτες για την εκπλήρωση της θητείας τους.
Στις 12-10-44 άρχισε η επισκευή του Αεροδρομίου.

Το Νοέμβριο του 1944 κλιμάκιο της RAF χωρίς αεροπλάνα εγκαθίσταται στο αεροδρόμιο.

Την πρωτοχρονιά του 1945 εγκαταστάθηκε το ελληνικό κλιμάκιο με Δκτή τον Επσγό Ιωάν. Μηναδάκη και ομάδα Αξκών και Σμτών για τη στελέχωσή του.
Στο άκρο του διαδρόμου, κοντά στον κεντρικό δρόμο της πόλεως υπήρχαν δύο σκηνές, όπου στεγάσθηκαν οι Διοικήσεις Ε.Β.Α. (Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας) και RAF.
Μόλις επισκευάστηκε ο Δ/Π, προσγειώνονταν αμέσως αγγλικά και ελληνικά αεροσκάφη, κυρίως τύπου Anson. Μέσα στο 1946 μεταφέρθηκαν οι πρώτες βόμβες στα Οράκια για λογαριασμό της Ε.Β.Α.

Στις 10-5-1945 προσγειώθηκε το τελευταίο αεροσκάφος της Luftwaffe που μετέφερε το Γερμανό στρατιωτικό Δκτή Φρουρίου Κρήτης Μπέντακ, ο οποίος συναντήθηκε με τον Άγγλο Ταξίαρχο Kirkman και τον Έλληνα Αντιπρόσωπο Στρατηγό Φουντουλάκη και υπέγραψαν το πρακτικό για την παράδοση στην Κρήτη άνευ όρων των Γερμανικών και Ιταλικών δυνάμεων.
Το Βρετανικό κλιμάκιο παρέμεινε στο Α/Δ βοηθώντας την οργάνωση της Μονάδας και την εκπαίδευση του προσωπικού μέχρι το 1946, οπότε και έφυγε οριστικά.

 

Μετεωρολογικός Σταθμός Επιφανείας

Ο Μετεωρολογικός Σταθμός Ηρακλείου είναι κύριος συνοπτικός, ιδρύθηκε το 1908 και εγκαταστάθηκε στο χώρο της Παιδαγωγικής Ακαδημίας ως συνοπτικός σταθμός. Τα τότε δελτία, που σώζονται έως σήμερα, είναι γραμμένα στην Αγγλική και Αραβική γλώσσα. Οι μετεωρολογικές παρατηρήσεις, σύμφωνα με τα βιβλία, στέλνονταν στη GIZA της Αιγύπτου.
Μετά το 1930 και έως το 1963 ο Μετεωρολογικός Σταθμός λειτουργεί στο χώρο του Α/Δ Ηρακλείου ως κύριος συνοπτικός, στέλνοντας 8 παρατηρήσεις ημερησίως, ενώ από το 1963 έως και σήμερα λειτουργεί στην νέα του θέση περί τα 100μ. βορειότερα από την προηγούμενη θέση.
   

 

Μετεωρολογικό Γραφείο

Ιδρύθηκε το 1971 και λειτουργεί όλο το 24ωρο στο χώρο του Κρατικού Αερολιμένα Ηρακλείου, παρέχοντας μετεωρολογικές πληροφορίες στα πληρώματα στρατιωτικών και πολιτικών Αφών καθώς και Μετεωρολογική Υποστήριξη στη Δνση ΠΣΕΑ της Νομαρχίας.

Μετεωρολογικός Σταθμός Ανώτερης Ατμόσφαιρας

Ο ΜΣΑΑΗ ιδρύθηκε το 1972 και λειτουργεί ανέκαθεν στη τωρινή του θέση εκτελώντας καταρχάς δύο ραδιοβολίσεις και δύο ανεμοβολίσεις με το σύστημα GMD, αργότερα με το CORA , VAISALA και σήμερα με το πιο εξελιγμένο Digi II .

Η λειτουργία του σταθμού διακόπηκε από το 1993 έως 1/9/1995 και επαναλειτούργησε με την εκτέλεση μιας ραδιοβόλισης και τριών ανεμοβολίσεων. Το 1995 με την κατάργηση των σταθμών Ωμέγα έγινε αναβάθμιση του συστήματος και η μετάπτωση του σε Loran και GPS.
πηγη