Η Τουρκία είναι έτοιμη να προχωρήσει σε κινήσεις, που σκοπό έχουν τη δημιουργία προβλημάτων εντός των Ελληνοκυπρίων, και δη μεταξύ του προσφυγικού κόσμου, ενώ, ταυτοχρόνως, σε διπλωματικό επίπεδο, αναφέρεται στην επιλογή διενέργειας δημοψηφίσματος στα κατεχόμενα, στο μοντέλο της Κριμαίας ή της Υπερδνειστερίας.
Απώτερος στόχος είναι οι νέοι εκβιασμοί και τα τετελεσμένα.
Διπλωματικές πηγές τονίζουν ότι «οι Τούρκοι θεωρούν ως κεκτημένα όσα έχουν συμφωνηθεί στις συνομιλίες και ότι η επανέναρξή τους και δη μετά τις Προεδρικές Εκλογές εξαρτάται από τη στάση της ελληνοκυπριακής πλευράς. Εάν δηλαδή θα αλλάξει, και εάν θα γίνει πιο εποικοδομητική και ρεαλιστική στο θέμα της ασφάλειας».
· Η τουρκική λογική της επανέναρξης των συνομιλιών και τα κεκτημένα
· Η άσκηση πιέσεων στην Τουρκία από τους «Μεγάλους» και τα συμφέροντα
· Πώς η Άγκυρα προωθεί την «αποδοχή» του ψευδοκράτους και μορφή αναγνώρισής του από τους Ε/κ
Λογική τουρκικών κινήσεων
Μετά το Κρανς Μοντανά η Άγκυρα κινείται στην εξής λογική: Πρώτον, αφού οι Ελληνοκύπριοι έχουν ήδη αποδεχθεί την ομοσπονδία και «το ισότιμο καθεστώτος των δυο συνιστώντων κρατών», εάν επαναρχίσουν οι συνομιλίες θα έχουν ως στόχο την κατοχύρωση τέτοιων συνταγματικών δομών και την παραχώρηση τέτοιου καθεστώτος προς τους Τούρκος πολίτες, ώστε να νομιμοποιηθεί ο εποικισμός και τα νέα του ρεύματα.
Δεύτερο, θα προχωρήσει σε μια σειρά νέων μέτρων, που θα προκαλέσουν εσωτερικό πρόβλημα στους Ελληνοκύπριους. Όπως επισήμαιναν ξένοι διπλωμάτες, κατόπιν επαφών με Τούρκους ομολόγους τους: «Η Άγκυρα θα επιδιώξει μορφή αποδοχής και αναγνώρισης του «βορρά» από τους ίδιους τους κατοίκους του νότου και δη από τους Ελληνοκύπριους».
Μια πρώτη προς αυτή την κατεύθυνση κίνηση αφορά στην επιστροφή των Μαρωνιτών στα χωριά τους υπό διοίκηση ψευδοκράτους.
Κίνηση, μάλλον, δεύτερη: Υπάρχει ο τουρκικός σχεδιασμός να κληθούν οι Αμμοχωστιανοί, όσοι επιθυμούν, να επιστρέψουν στην πόλη τους, να αναπτύξουν εμπορικές και τουριστικές δραστηριότητες υπό τους νόμους του ψευδοκράτους, στο οποίο θα λογοδοτούν και θα πληρώνουν φόρους. Και, προφανώς, έπονται και άλλα.
Ας μην είμαστε αφελείς. Η Άγκυρα θα προχωρήσει σε κινήσεις για την άρση της λεγόμενης απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων και της παρουσίας Τουρκοκύπριων παρατηρητών στην Ευρωβουλή.
Δημοψήφισμα και σκοπιμότητα
Όπως η Άγκυρα σε διπλωματικό επίπεδο τονίζει, στα μέτρα που μελετά, εάν οι Ελληνοκύπριοι συνεχίσουν «την απαράδεκτη στάση τους», είναι, μεταξύ άλλων, η διενέργεια δημοψηφίσματος στα κατεχόμενα στο μοντέλο της Κριμαίας ή της Υπερδνειστερίας επί τη βάσει της αρχής της αυτοδιάθεσης.
Η διαφορά μεταξύ των δυο είναι η ακόλουθη: Στην περίπτωση της Κριμαίας έχει πραγματοποιηθεί άμεση προσάρτηση, μετά το δημοψήφισμα της 16ης Μαρτίου του 2014, ενώ στην περίπτωση της Υπερδνειστερίας τι είπαν οι Ρώσοι; Υποστήριξαν ότι αναγνωρίζουν την πρόθεση των κατοίκων της Υπερδνειστερίας για ένωση, μετά το δημοψήφισμα της 17ης Σεπτεμβρίου του 2006, αλλά τους κάλεσαν να περιμένουν… Διότι, προφανώς, η Μόσχα θέλει να κρατήσει ανοικτές πληγές και να πιέζει, αν όχι να εκβιάζει στην περιοχή.
Όταν, λοιπόν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρει ότι οι Τουρκοκύπριοι θα πρέπει να αποφασίσουν τι θέλουν, υπονοώντας ότι θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θέλουν να ζήσουν μαζί μας ή με την Τουρκία, θα πρέπει να προσέχει για την αποφυγή παρεξηγήσεων.
Κατανοούμε ότι η δική του πρόθεση είναι να τους φέρει σε δύσκολη θέση, εκτιμώντας ότι προτιμούν να είναι μαζί μας αντί με την Άγκυρα. Ακόμη και αν υποθέσει κάποιος ότι η λογική της θέσης αυτής έχει στοιχεία ορθότητας, από την άλλη, πολιτικώς είναι εσφαλμένη και ουτοπική. Διότι, ακόμη και αν επιθυμούν οι Τουρκοκύπριοι να αποφασίσουν μόνοι τους για το τι πραγματικά θέλουν, δεν μπορούν.
Είναι, δε, πολιτικά και νομικά εσφαλμένη η αντίληψη περί χωριστής απόφασης, διότι οι Τουρκοκύπριοι δεν είναι λαός. Δεν έχουν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, το οποίο παραχωρείται με βάση το άρθρο 1, παράγραφος 2 του Χάρτη του ΟΗΕ σε λαό, ο οποίος κατοικεί σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο και ο οποίος έχει αναπτύξει επί σειράν ετών πολιτισμό, εμπόριο και άλλες δραστηριότητες.
Οι νόμιμοι κάτοικοι των κατεχομένων είναι, κατά 82%, Έλληνες και πέραν του 85% η γη τούς ανήκει. Η παρουσία Τουρκοκυπρίων και εποίκων στο βορρά είναι αποτέλεσμα της εισβολής και της κατοχής, καθώς και του εποικισμού, που συνιστά έγκλημα πολέμου.
Πώς μας βλέπει η Άγκυρα
Κάποτε οι πιο πάνω θέσεις, περί κατοχής και εποικισμού, ήταν αυτονόητες. Σήμερα τα πράγματα είναι αλλιώς για το κομματικό κατεστημένο του τόπου. Στη βάση ενός κίβδηλου ρεαλισμού έγιναν εκπτώσεις, οι οποίες δεν εξαργυρώθηκαν ούτε καν με την τουρκική λύση της ομοσπονδίας. Και αυτό είναι αποτέλεσμα του ότι η ηγεσία μας δεν έχει αντιληφθεί τα εξής:
1. Η Τουρκία θεωρεί ως δεδομένη πλέον τη διχοτομική ομοσπονδία. Και αδιαφορεί, χωρίς να σημαίνει ότι δεν το επιδιώκει, εάν θα αναγνωριστεί ή όχι το ψευδοκράτος. Χρησιμοποιεί την ομοσπονδία για να επιτύχει τον επόμενο στόχο, δηλαδή την τουρκοποίηση.
2. Η θέση περί άσκησης πιέσεων επί της Άγκυρας, για να υποχωρήσει στο Κυπριακό, είναι αφελής. Γιατί οι ΗΠΑ ή η Ε.Ε. να ασκήσουν πιέσεις στην Τουρκία για το δικό μας χατίρι, όταν εμείς οι ίδιοι, με την ένταξή μας στην Ε.Ε., δεν ενεργοποιήσαμε τις αρχές και αξίες της Ένωσης ως βάση λύσης του Κυπριακού; Το αντίθετο συνέβη. Προβήκαμε σε εκπτώσεις.
Πρώτο, αντί να επιστρέψουν όλοι οι πρόσφυγες στα σπίτια τους επί τη βάσει των δικαιωμάτων της ελεύθερης διακίνησης, εγκατάστασης και ιδιοκτησίας:
Α. Αναγνωρίστηκε το δικαίωμα του πρώτου λόγου επί των ιδιοκτησιών στον χρήστη, δηλαδή στον παράνομο σφετεριστή, εκτός εξαιρέσεων. Οι αρχικός κανόνας περί του πλεονεκτήματος του ιδιοκτήτη έγινε εξαίρεση και η εξαίρεση για τον χρήση κατέστη κανόνας.
Β. Η ελευθερία διακίνησης θα γίνει μεταξύ «δυο κρατών». Και αυτό διότι, κανείς των Ελληνοκυπρίων που θα επιστρέψουν στον βορρά δεν θα έχει δικαίωμα ψήφου σε εθνικές εκλογές. Από αυτούς που θα επιστρέψουν στον βορρά, θα έχουν δικαίωμα ψήφου μόνο το 20% στις δημοτικές τοπικές εκλογές.
Η σχέση μας με τον βορρά της Κύπρου θα είναι μειονεκτικότερη από εκείνη που έχουμε με την Αγγλία, όπου στο πλαίσιο της Κοινοπολιτείας διαθέτουμε δικαίωμα ψήφου και σε εθνικές και σε τοπικές εκλογές, καθώς και δικαίωμα ελεύθερης διακίνησης, εγκατάστασης και περιουσίας, χωρίς περιορισμούς και ρατσιστικούς διαχωρισμούς. Λιγότερα δικαιώματα θα έχουμε στον βορρά απ’ ό,τι μας παραχωρούνται σε άλλες χώρες της Ε.Ε., όπου, χωρίς περιορισμούς, δυνάμεθα να απολαμβάνουμε τις θεμελιώδεις ελευθερίες και το δικαίωμα της ψήφου σε τοπικές εκλογές, χωρίς ποσοστώσεις.
Με άλλα λόγια, εάν τα όσα συμφωνήθηκαν ώς τώρα γίνουν κεκτημένο των συνομιλιών και της λύσης, όπως επιδιώκει ο κ. Έιντε και η Άγκυρα, θα είμαστε ξένοι στον τόπο μας. Με το βορρά εσαεί τουρκικό.
Όπως και σήμερα. Αυτή είναι άλλωστε η υφιστάμενη τουρκική λογική. Ό,τι δεν θα επιβλήθηκε ώς τώρα μέσω της λύσης, θα επιβληθεί σταδιακά με μονομερείς δράσεις, ώσπου «να βάλουν μυαλό οι Ελληνοκύπριοι», να γίνουν πιο ρεαλιστές και να που «ναι» σε ό,τι λέει η Τουρκία.
Το δόγμα Βασιλείου
Αυτή η τουρκική πολιτική στηρίζεται στην αντίληψη ότι η Άγκυρα δεν έχει κόστος αλλά μόνο οφέλη από την κατοχή. Και από τη λύση. Εφόσον, δε, αντί πρόκλησης κόστους παρέχονται στην Άγκυρα δώρα και ξανά δώρα, γιατί να υποχωρήσει; Από πού ν’ αρχίσει κανείς και πού να τελειώσει; Από την εκ περιτροπής Προεδρία ώς τα κρυφά βέτο ή από τον αγωγό φυσικού αέριου προς τα τουρκικά παράλια ώς τη διαβόητη δογματική αρχή Βασιλείου, που υιοθετήθηκε από τις Κυβερνήσεις ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ ότι η λύση θα εξυπηρετεί τα στρατηγικά συμφέροντα της Άγκυρας;
Υπό αυτές τις συνθήκες, η Τουρκία θεωρεί την ηγεσία μας δεδομένη, την Κύπρο και γενικά τον Ελληνισμό ως παρακμιακούς δρώντες και αδύναμους κρίκους όχι μόνο στα θέματα ισχύος, αλλά και ανάγνωσης και κατανόησης της ίδιας της τουρκικής πολιτικής, καθώς και του διεθνούς και δη του περιφερειακού συστήματος.
Κώδικας εναλλακτικής δράσης
Το ελάχιστο που θα έπρεπε να πράξει η Κυβέρνηση και το Εθνικό Συμβούλιο, ήταν η υλοποίηση της αντιδήλωσης της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005, που αναφέρει ως βασικές προϋποθέσεις για την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας στην Ε.Ε., την ομαλοποίηση των σχέσεών της με την Κυπριακή Δημοκρατία και την αναγνώρισή της.
Αντί αυτής της αρχής, δηλαδή της αναγνώρισης από την Άγκυρα, που θα έλυνε και το θέμα της συνέχειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, έγινε σιωπηρώς δεχτή η τουρκική θέση ότι η Τουρκία θα αναγνωρίσει την «Ενωμένη Κύπρο». Εφόσον, δε, όπως διαβεβαίωνε ο Ειδικός Σύμβουλος του Γ.Γ. του ΟΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Έιντε, τα άστρα είχαν μπει στη σειρά και η λύση ήταν θέμα μηνών, γιατί θα έπρεπε να ενεργοποιηθεί το κοινοτικό κεκτημένο και γιατί θα έπρεπε να ρίξουμε λάδι στη φωτιά; Επροβάλλετο, μάλιστα, ο ισχυρισμός ότι εάν ενεργοποιούσαμε την αντιδήλωση, θα ετίθετο σε κίνδυνο η διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού, με την ελληνοκυπριακή πλευρά να χρεώνεται την ευθύνη.
Ερώτημα: Και τώρα, που δεν υπάρχει λύση, τι θα πράξουμε στην Ευρώπη; Θα συνεχίσουμε να προσφέρουμε καρότα στην Τουρκία ή θα ζητήσουμε εφαρμογή του κεκτημένου; Ούτε καν για μαστίγιο δεν μιλούμε.
Εάν παίξουμε το τουρκικό παιχνίδι, δηλαδή για να αποτραπούν νέες τουρκικές κινήσεις και απειλές ή τετελεσμένα, θα πρέπει να υποχωρήσουμε και να ξεκινήσουμε από εκεί όπου μείναμε στο Κρανς Μοντανά, τα πράγματα θα γίνουν πολύ πιο δύσκολα από ό,τι φανταζόμαστε.
Άλλωστε, η μέγιστη αποτυχία του Κρανς Μοντανά είναι ότι η Κυβέρνηση και το ΑΚΕΛ δεν πέτυχαν καν το ελάσσον: Δηλαδή, τον καταλογισμό ευθύνης στην τουρκική πλευρά! Και τώρα, ερίζουν μεταξύ τους, για προεκλογικούς λόγους, κατά πόσον οι τελευταίες κινήσεις του Προέδρου ήταν ορθές ή όχι.
Το χείριστο, δε, είναι πως με τη λογική των ηγεσιών του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ, ότι δηλαδή δεν πρέπει να ενοχλούμε την Τουρκία, διότι θα προκύψουν αρνητικές επιπτώσεις, αντί για λύση, όπως υπόσχονταν, έγινε ένα σημαντικό βήμα προς τη διχοτόμηση και στρώθηκε ο δρόμος προς την τουρκοποίηση.
Η δική τους πολιτική οδήγησε τα πράγματα στην υφιστάμενη κατάσταση. Ευγενέστερο από μέρους τους θα ήταν να μη λένε στον λαό ότι μπορούν να έρθουν και χειρότερα, με απώτερο σκοπό να τον εκφοβίσουν για να συνεχίσουν την αποτυχημένη εξευμενιστική πολιτική. Εάν έρθουν τα χειρότερα, λογικό δεν είναι να ισχυριστεί κάποιος ότι αυτοί θα ευθύνονται; Δική τους δεν είναι η πολιτική, που έφερε τα αδιέξοδα και τις νέες τουρκικές απειλές; Αληθές είναι ότι δεν είχαν σχέδιο Β και ποτέ δεν ήθελαν να ακούσουν ότι υπάρχει εναλλακτική επιλογή, της οποίας βασικούς πυλώνες καταθέτουμε εκ νέου:
1. Ενεργοποίηση της αντιδήλωσης της 21ης Σεπτεμβρίου 2005 σε συνδυασμό με την εμβάθυνση της τελωνειακής ένωσης της Τουρκίας – Ε.Ε., που σημαίνει ότι:
Α. Η Άγκυρα θα πρέπει να ομαλοποιήσει σε πρώτο στάδιο τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία, αρχής γενομένης από την άρση του εμπάργκο σε βάρος των πλοίων και των αεροσκαφών της.
Β. Τον τερματισμό του εμπάργκο σε βάρος των κυπριακών προϊόντων, της εισαγωγής τους δηλαδή στην Τουρκία, και μελέτη για επί του θέματος προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Λουξεμβούργου.
Γ. Την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία. Διαφορετικά θα πρέπει να ληφθούν μέτρα κατά της Άγκυρας στο πρότυπο της Κριμαίας λόγω συνεχούς κατοχής εδάφους της Ε.Ε. Η στάση αυτή δεν συνάδει ούτε με το υπό ένταξη καθεστώς της Τουρκίας ούτε με τις αρχές και αξίες της Ε.Ε.
2. Δημιουργία υφυπουργείου επανενσωμάτωσης των κατεχομένων κατά το πρότυπο της Μολδαβίας σε σχέση με την Υπερδνειστερία. Το υφυπουργείο της Μολδαβίας συνομιλεί με την Ε.Ε. και όχι μόνο έχει γίνει αποδεκτό, αλλά κανένα προϊόν από την Υπερδνειστερία δεν εισάγεται στην Ε.Ε. χωρίς τη σφραγίδα της Μολδαβίας.
3. Λήψη απόφασης για την κατασκευή του αγωγού EastMed από την Κύπρο στην Ελλάδα και από εκεί προς την Ιταλία και τη λοιπή Ευρώπη. Η επιλογή αυτή δεν έχει υψηλό κόστος κατασκευής, θα ανήκει στο ενεργειακό δίκτυο της Ε.Ε., από την οποία θα δοθεί επιδότηση, ενώ ταυτοχρόνως δεν θα μεταφέρει μόνο κυπριακό αλλά και ισραηλινό φυσικό αέριο, γεγονός που δημιουργεί συμμαχικές συνθήκες και αποτροπή σε όποια τουρκική απειλή.
4. Ενεργοποίηση του ΟΗΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας, καθώς και της Ε.Ε. Εάν η Τουρκία προχωρήσει σε νέα μέτρα και νέα τετελεσμένα ή/και εάν προχωρήσει στη διενέργεια δημοψηφίσματος στα κατεχόμενα, θα πρέπει από τώρα να καλλιεργηθεί προς τους εταίρους μας ότι θα ζητηθεί το άμεσο πάγωμα της τουρκικής ενταξιακής διαδικασίας και της εμβάθυνσης της τελωνειακής ένωσης, ενώ θα ζητηθεί άμεση σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ο πόλεμος του Τσώρτσιλ
Το δίλημμα πόλεμος ή εξευμενισμός δεν ισχύει. Υπάρχουν και άλλες διπλωματικές πρακτικές. Άλλωστε, στο Κρανς Μοντανά δώσαμε σχεδόν τα πάντα με την ψευδαίσθηση ότι η Άγκυρα δεν θα τα ζητήσει όλα.
Και έτσι επαναλήφθηκε, κατά κάποιον τρόπο, το ρηθέν υπό του Τσώρτσιλ, όταν οι Τσάμπερλεϊν και Νταλαντιέ παρέδωσαν την Τσεχοσλοβακία στον Χίτλερ, με τη λανθασμένη εκτίμηση ότι θα κατευνάσουν τη Ναζιστική Γερμανία. Τους είπε, λοιπόν, ως κλασικός ρεαλιστής ο Τσώρτσιλ: Χάσατε τον πόλεμο χωρίς να δώσετε τη μάχη…
Γιάννος Χαραλαμπίδης
Δρ των Διεθνών Σχέσεων
Sigmalive
πηγη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου